แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การที่ผู้ร้องในฐานะผู้อนุบาลร้องขอให้ศาลมีคำสั่งอนุญาตให้ผู้ร้องมีอำนาจทำนิติกรรมเกี่ยวกับที่ดินแทนคนไร้ความสามารถ เป็นกรณีต้องด้วยบทบัญญัติแห่ง ป.พ.พ. บรรพ 1 ส่วนที่ 2 ความสามารถ มาตรา 28 วรรคสอง ที่บัญญัติให้อำนาจหน้าที่ของผู้อนุบาลเป็นไปตามบทบัญญัติแห่ง ป.พ.พ. บรรพ 5 ซึ่งบทบัญญัติในหมวด 3 ความปกครอง มาตรา 1598/18 วรรคแรก บัญญัติว่า ในกรณีบิดา มารดาเป็นผู้อนุบาล ถ้าบุตรนั้นยังไม่บรรลุนิติภาวะ ให้นำบทบัญญัติว่าด้วยสิทธิหน้าที่ของผู้ใช้อำนาจปกครองมาใช้บังคับโดยอนุโลม แต่ถ้าบุตรนั้นบรรลุนิติภาวะแล้วให้นำบทบัญญัติว่าด้วยสิทธิและหน้าที่ของผู้ปกครองมาใช้บังคับโดยอนุโลมเมื่อตามคำสั่งของศาลจังหวัดสมุทรสาครให้ บ. เป็นคนไร้ความสามารถท้ายคำร้องขอของผู้ร้องระบุว่า คนไร้ความสามารถบรรลุนิติภาวะแล้วและตามบทบัญญัติว่าด้วยความปกครองใน ป.พ.พ. บรรพ 5 มาตรา 1598/3 วรรคสอง ให้นำมาตรา 1574 ที่บัญญัติกำหนดประเภทของนิติกรรมที่ผู้ใช้อำนาจปกครองไม่สามารถกระทำแทนผู้เยาว์ได้ เว้นแต่ศาลจะอนุญาตมาใช้บังคับแก่ผู้ปกครองและผู้อยู่ในปกครองโดยอนุโลม การที่ผู้ร้องยื่นคำร้องขอทำนิติกรรมตามคำร้องขอซึ่งเป็นนิติกรรมตามมาตรา 1574 จึงเป็นคดีครอบครัวตาม พ.ร.บ.ศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 มาตรา 10 (3)
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องขอว่า ศาลมีคำสั่งให้นายบุญก้าน เป็นคนไร้ความสามารถและอยู่ในความอนุบาลของผู้ร้องซึ่งเป็นมารดา นายบุญก้านเป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์ร่วมกับผู้อื่นในที่ดินโฉนดเลขที่ 8357 ตำบลบ้านแพ้ว อำเภอบ้านแพ้ว จังหวัดสมุทรสาคร เนื่องจากผู้ร้องประกอบอาชีพเกษตรกรปลูกดอกไม้ขาย มีรายได้น้อย และไม่แน่นอน ไม่เพียงพอแก่การดูแลคนไร้ความสามารถให้มีชีวิตความเป็นอยู่และได้รับการรักษาพยาบาลที่ดี จึงขอให้ศาลมีคำสั่งอนุญาตให้ผู้ร้องขายที่ดินแปลงดังกล่าว
ในวันนัดไต่สวนคำร้องขอ ศาลจังหวัดสมุทรสาคร เห็นว่า กรณีมีปัญหาว่าคดีนี้จะอยู่ในอำนาจของศาลเยาวชนและครอบครัวหรือไม่ จึงส่งสำนวนให้ประธานศาลฎีกาวินิจฉัยตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 มาตรา 11
วินิจฉัยว่า การที่ผู้ร้องในฐานะผู้อนุบาลร้องขอให้ศาลมีคำสั่งอนุญาตให้ผู้ร้องมีอำนาจทำนิติกรรมเกี่ยวกับที่ดินแทนคนไร้ความสามารถ เป็นกรณีต้องด้วยบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 1 ส่วนที่ 2 ความสามารถ มาตรา 28 วรรคสอง ที่บัญญัติให้อำนาจหน้าที่ของผู้อนุบาลเป็นไปตามบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 5 ซึ่งบัญญัติในหมวด 3 ความปกครอง มาตรา 1598/18 วรรคแรก บัญญัติว่า ในกรณีบิดามารดาเป็นผู้อนุบาลบุตร ถ้าบุตรนั้นยังไม่บรรลุนิติภาวะ ให้นำบทบัญญัติว่าด้วยสิทธิหน้าที่ของผู้ใช้อำนาจปกครองมาใช้บังคับโดยอนุโลม แต่ถ้าบุตรนั้นบรรลุนิติภาวะแล้ว ให้นำบทบัญญัติว่าด้วยสิทธิและหน้าที่ของผู้ปกครองมาใช้บังคับโดยอนุโลม เมื่อตามคำสั่งของศาลจังหวัดสมุทรสาครให้นายบุญก้าน เป็นคนไร้ความสามารถ ท้ายคำร้องขอของผู้ร้องระบุว่าคนไร้ความสามารถบรรลุนิติภาวะแล้ว และบทบัญญัติว่าด้วยความปกครองในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 5 มาตรา 1598/3 วรรคสอง ให้นำมาตรา 1574 ที่บัญญัติกำหนดประเภทของนิติกรรมที่ผู้ใช้อำนาจปกครองไม่สามารถกระทำแทนผู้เยาว์ได้ เว้นแต่ศาลจะอนุญาตมาใช้บังคับแก่ผู้ปกครองและผู้อยู่ในปกครองโดยอนุโลม การที่ผู้ร้องยื่นคำร้องขอทำนิติกรรมตามคำร้องขอซึ่งเป็นนิติกรรมตามมาตรา 1574 จึงเป็นคดีครอบครัวตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 มาตรา 10 (3)
วินิจฉัยว่า คดีของผู้ร้องขออยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลเยาวชนและครอบครัว
วินิจฉัย ณ วันที่ 22 เดือน สิงหาคม พุทธศักราช 2559
(นายวีระพล ตั้งสุวรรณ)
ประธานศาลฎีกา
