แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การยื่นฟ้องอุทธรณ์นั้นเป็นกระบวนพิจารณาที่ผู้อุทธรณ์จะต้องดำเนินต่อศาลอย่างหนึ่งตามความหมายของ ป.ม.วิ.แพ่งมาตรา 1(3) และ (7) ฉะนั้นจึงนำเอา ป.ม.วิ.แพ่งมาตรา 10 มาใช้บังคับได้
ผู้อุทธรณ์ไม่สามารถไปยื่นฟ้องอุทธรณ์ต่อศาลที่พิพากษาคดีได้โดยเหตุสุดวิสัย ย่อมยื่นคำขอโดยทำเป็นคำร้องขอยื่นอุทธรณ์ ต่อศาลซึ่งตนมีภูมิลำเนาหรือยู่ในเขตศาลในขณะนั้นได้ และในกรณีเช่นนี้ถือว่า ได้ยื่นอุทธรณ์แล้วแต่วันนั้น ไม่ใช่นับแต่วันที่อุทธรณ์ส่งไปถึงศาลที่พิพากษาคดี
ย่อยาว
คดีนี้ โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยคืนทรัพย์ที่รับขนส่ง ๑๔ ชิ้นให้โจทก์ ถ้าไม่สามารถคืนให้ใช้ราคา ๔๐,๐๐๐ บาท
จำเลยให้การปฏิเสธความรับผิด
ศาลจังหวัดอุดรธานี ทำการพิจารณาแล้ว พิพากษาเมื่อวันที่ ๓๐ กรกฎาคม ๒๔๙๒ ให้ยกฟ้องโจทก์
วันที่ ๒๗ สิงหาคม ๒๔๙๒ โจทก์ยื่นคำร้องต่อศาลแพ่งว่าไม่สามารถยื่นอุทธรณ์ต่อศาลจังหวัดอุดรได้ตามกำหนดเพราะตนเองติดราชการอยู่จังหวัดลำปาง และทนายโจทก์ก็ป่วยเป็นโรคใส้ติ่งอักเสบ จึงขอยื่นอุทธรณ์ผ่านศาลแพ่งเพื่อให้ส่งคำอุทธรณ์ไปยังศาลเจ้าอุดรเพื่อพิจารณาสั่งต่อไป
ศาลแพ่งสั่งว่า “รับส่งศาลจังหวัดอุดร เพื่อสั่งตามกระบวนความ ฯ” และได้โทรเลขถึงศาลจังหวัดอุดรในวันที่ ๒๘ ว่า โจทก์ยื่นคำร้องขอยื่นอุทธรณ์ที่ศาลนี้ โดยทนายโจทก์ป่วยมายื่นอุทธรณ์ที่ศาลจังหวัดอุดรธานีไม่ทัน ศาลนี้อนุญาตคำร้องและอุทธรณ์ส่งทางไปรษณีย์”
ศาลจังหวัดอุดรธานี ได้รับฟ้องอุทธรณ์ในวันที่ ๕ กันยายน ๒๔๙๒ แล้วสั่งรับเป็นอุทธรณ์และส่งสำเนาให้จำเลย
จำเลยแก้อุทธรณ์ คัดค้านว่า ฟ้องอุทธรณ์โจทก์ถึงศาลจังหวัดอุดรธานีวันที่ ๕ กันยายน ๒๔๙๒ พ้นอายุความอุทธรณ์แล้ว
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า ขาดอายุความอุทธรณ์ตาม ป.ม.วิ.แพ่งมาตรา ๒๒๙ แล้ว จึงให้ยกอุทธรณ์ของโจทก์
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า การยื่นอุทธรณ์นั้นก็เป็นกระบวนพิจารณาที่ผู้อุทธรณ์จะต้องดำเนินต่อศาลอย่างหนึ่ง ตามความหมายของมาตรา ๑(๓) และ (๗) ฉะนั้นโจทก์ในคดีนี้ย่อมยืนคำร้องต่อศาลแพ่ง ซึ่งโจทก์อยู่ในเขตศาลในขณะนั้นได้ตามสิทธิที่กฎหมายอนุญาตไว้ในมาตรา ๑๐ และศาลแพ่งก็ย่อมมีอำนาจทำคำสั่งอย่างใดอย่างหนึ่งได้ตามที่เห็นสมควรเพื่อประโยชน์แห่งความยุติธรรม ในกรณีนี้ศาลแพ่งก็ได้ทำคำสั่งรับคำร้องและรับฟ้องอุทธรณ์ของโจทก์ไว้เพื่อให้ศาลจังหวัดอุดรพิจารณาสั่งอุทธรณ์แล้ว ต้องถือว่าโจทก์ได้ยื่นฟ้องอุทธรณ์ต่อศาลแล้ว แต่วันที่ ๒๗ สิงหาคม ๒๔๙๒ อุทธรณ์ของโจทก์หาได้ขาดอายุความอุทธรณ์ไม่ ฯลฯ
จึงพิพากษาให้ยกคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ให้ศาลอุทธรณ์ดำเนินการพิจารณาพิพากษาในประเด็นแห่งคดีต่อไปตามรูปความ
