แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้อำนวยการบริษัทจำกัดได้มีหนังสือแจ้งถึงพนักงานขายของของบริษัทว่าจะให้ค่านายหน้าแก่พนักงานซึ่งขายของได้ตามหลักเกณฑ์ที่ระบุไว้ในหนังสือเช่นนี้ ไม่ใช่เป็นสัญญาให้ตาม ป.พ.พ. ม.521 พนักงานย่อมอาศัยหนังสือนี้ฟ้องร้องบริษัทให้จ่ายค่านายหน้าขายของได้ ไม่ต้องรอให้มีการส่งมอบตาม ป.พ.พ. ม.523.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าบริษัทจำเลยวางระเบียบว่าพนักงานขายของ ๆ บริษัทมีสิทธิได้รับเงินค่านายหน้าหรือเงินรางวัลในการขายของสินค้าของบริษัท โจทก์ได้วิ่งเต้นขายเครื่องฉายภาพยนตร์ให้แก่กระทรวงมหาดไทย ๒ คราวซึ่งติดแล้วโจทก์ควรจะได้นายหน้าหรือรางวัลตามระเบียบเป็นเงิน ๒๖,๘๙๒ บาท แต่จำเลยไม่ยอมจ่าย จึงขอให้จำเลยใช้เงินให้โจทก์
จำเลยต่อสู้ว่าเงินรางวัลนั้นเป็นการให้โดยเสน่หา โจทก์ไม่ได้วิ่งเต้นในการขายเครื่องฉายภาพยนตร์เป็นพิเศษ จึงไม่ควรได้รับเงินรางวัล
ศาลชั้นต้นฟังข้อเท็จจริงว่าโจทก์ได้ใช้ความสามารถวิ่งเต้นในการขายคราวแรก แต่การขายคราวหลังโจทก์สืบไม่ได้ความชัดและเห็นว่าระเบียบที่บริษัทจำเลยวางไว้นั้นถือว่าเป็นสัญญานายหน้าตาม ป.พ.พ. ม.๘๔๕ พิพากษาให้จำเลยใช้เงินให้โจทก์ ๑๙,๙๒๐ บาท
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่าระเบียบที่บริษัทจำเลยแจ้งแก่พนักงานขายเรื่องค่านายหน้าซึ่งมีข้อความว่า นอกจากจะตกลงเป็นพิเศษ บริษัทจะจ่ายค่านายหน้าให้ตามหลักเกณฑ์ซึ่งได้ระบุไว้เช่นนี้ มิใช่เป็นการให้โดยเสน่หา แต่เป็นการกำหนดให้ค่านายหน้าโดยสมบูรณ์ ฉะนั้นเมื่อข้อเท็จจริงในคดีนี้ปรากฎว่าโจทก์เป็นผู้ติดต่อจัดหาเครื่องฉายภาพยนตร์ตัวอย่างไปทดลอง ให้ผู้ซื้อดูจนเป็นที่พอใจจึงได้ซื้อ โจทก์จึงควรได้ค่านายหน้าตามระเบียบของจำเลยที่วางไว้ ศาลฎีกาพิพากษายืน.
