แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ทำบัญชีสัตว์พาหนะปลอมขึ้นนั้นเป็นผิดฐานปลอมหนังสือตามมาตรา 223 ผู้ใหญ่บ้านไม่มีหน้าที่ทำบัญชีคอกสัตว์ บัญชีคอกสัตว์มิใช่เป็นหนังสือสำคัญหรือหนังสือราชการ อ้างฎีกาที่ 865/2481 ที่ 740/2474 ที่ 957/2481
ย่อยาว
ได้ความว่าเดิมเจ้าพนักงานจับนายสุชกับกระบือ ๑ ตัวมาโดยสงสัยว่าเป็นกระบือไม่บริสุทธิ์ นายโม๊ะนายจันตามารับรองว่ากระบือนั้นเป็นกระบือลูกคอกของนายโม๊ะนายจันตาซึ่งเป็นผู้ใหญ่บ้านอ้างว่าตนได้เป็นผู้ขึ้นทะเบียนกระบือลูกคอกนั้น ทั้งมีบัญชีสัตว์พาหนะมาแสดงว่าได้ขึ้นบัญชีไว้แต่ปี ๒๔๗๕ โดยนายโม๊ะได้ลงลายมือในบัญชีนั้น แต่ความจริงปรากฏว่ากระบือนั้นเป็นของนายอ้ายขายให้นายโม๊ะยังไม่ได้โอนทะเบียนกัน และในปี ๒๔๗๕ นายจันตายังไม่ได้เป็นผู้ใหญ่บ้านโจทก์จึงฟ้องว่าจำเลยทั้ง ๒ สมคบกันปลอมบัญชีสัตว์พาหนะอันเป็นหนังสือสำคัญในราชการซึ่งอยู่ในหน้าที่ จำเลยที่ ๑ เป็นผู้ทำตามตำแหน่งขอให้ลงโทษ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยทั้ง ๒ มีผิดตามมาตรา ๒๒๙ ให้ จำคุกนายจันตาจำเลย ๒ ปี ๖ เดือน นายโม๊ะให้ลง ๒ ใน ๓ ตามมาตรา ๖๕ จำคุก ๑ ปี ๘ เดือน
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์เห็นว่าเพียงแต่ปรากฏว่าข้อความในหนังสือนั้นเป็นเท็จอย่างเดียวยังไม่พอจะถือว่าเป็นการปลอมหนังสือ พิพากษาว่าจำเลยทั้ง ๒ ยังไม่มีผิดฐานปลอมหนังสือ
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่าจำเลยทั้ง ๒ มีความผิดฐานปลอมหนังสือ แต่ความผิดของ จำเลยจะปรับด้วยมาตรา ๒๒๙ หาได้ไม่ เพราะการทำบัญชีคอกสัตว์ไม่อยู่ในหน้าที่ของผู้ใหญ่บ้านที่จะทำตามตำแหน่ง และบัญชีคอกสัตว์ก็มิใช่หนังสือสำคัญหรือหนังสือราชการ จึงต้องลงโทษจำเลยตามมาตรา ๒๒๓ ซึ่งโจทก์ก็ได้บรรยายข้อเท็จจริงในฟ้องและได้ความตามนั้นพิพากษาให้ลงโทษนายจันตาตามมาตรา ๒๒๓ จำคุก ๔ เดือน ๑๕ วัน นายโม๊ะ จำเลยตามมาตรา ๒๒๓ – ๖๕ จำคุก ๓ เดือน
