แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้ขายฝากได้ขายที่ดินไว้ 2200 บาท แล้วผู้ขายฝากแบ่งที่ดินขายไห้ผู้รับซื้อฝากปรากตามหนังสือสัญญาซื้อขายเปนเงิน 740 บาท ที่ดินที่เหลือมิได้แก้ทเบียนเพิกถอนการขายฝาก จะสืบพยานบุคคลว่า ผู้รับซื้อที่ดินเปนราคา 2200 บาทเปนการชำระหนี้ขายฝากสิ้นเชิงนั้นเปนการยอมไห้สืบพยานบุคคลแก้ไขหนังสือสัญญาโดยตรงต้องห้ามตามประมวนวิธีพิจารนาความแพ่งมาตรา 94.
ย่อยาว
คดีนี้สาลชั้นต้นวินิฉัยว่าโจทสืบพยานบุคคลแก้ไขเอกสารสัญญาซื้อขายที่ดินที่ยายโจทขายฝากที่ดินโฉนดที่ ๔๒ แบ่งขายไห้สามีจำเลยที่ ๑ ผู้รับซื้อฝากว่าราคาเปน ๒๒๐๐ บาทไม่ไช่ ๗๔๐ บาทตามที่ปรากตไนหนังสือซื้อขายไม่ได้ ส่วนที่โจทขอไห้สแดงกัมสิทธิว่าที่ดินที่เหลือจากโฉนดที่ ๔๒ เนื้อที่ ๘ ไร่เปนของโจทโดยยายโจทผู้ขายฝากได้แบ่งขายกัมสิทธิที่ดิน ๒๒ ไร่เสสไห้สามีจำเลยที่ ๑ ผู้รับซื้อฝากเปนการโอนชำระหนี้เงินขายฝาก ๒๒๐๐ บาท เส็ดสิ้นไปแล้ว แต่ยังมิได้ปลดทเบียนไถ่ถอนการขายฝากฉเพาะที่ดินที่เหลืออีก ๘ ไร่นั้น ฟังว่าที่นาโฉนดที่ ๔๒ ยังมีการขายฝากกันหยู่ เมื่อเกินกว่า ๑๐ ปีจำเลยผู้รับมรดกสามีก็มีสิทธิรับมรดกและโอนหลุดเปนสิทธิได้จึงพิพากสายกฟ้องโจท
โจทอุธรน์สำหรับจำเลยที่ ๑ สาลอุธรน์เห็นพ้องกับสาลชั้นต้นว่า โจทสืบพยานบุคคลแก้ไขสัญญาซื้อขายที่ดินเรื่องราคาไม่ได้ แต่โจทสืบพยานบุคคลว่าได้มีการชำระหนี้ขายฝากสิ้นเชิงได้ ไม่ต้องห้าม และฟังข้อเท็ดจิงว่าสามีจำเลยที่ ๑ ซื้อที่ดิน ๒๒ ไร่เสส ๒๒๐๐ บาทแม้จะลงไว้สัญญาซื้อขายว่า ๗๔๐ บาท ก็ปติบัติต่อกันว่าเปนการชำระหนี้ขายฝากสิ้นเชิง ที่ดินที่เหลืออีก ๘ ไร่ ฟังได้ว่าเปนของโจทพิพากสาแก้ว่าที่ดินที่เหลือตามโฉนดที่ ๔๒ เปนของโจท
จำเลยที่ ๑ ดีกา สาลดีกาเห็นว่าข้อเท็ดจิงอันคู่ความมิได้โต้เถียงกันปรากตว่าเดิมยายโจทได้ขายฝากที่ดินไว้กับสามีจำเลย (ที่ ๑ ) เปนเงินรวม ๒๒๐๐ บาท แล้วต่อมาแบ่งขายไห้สามีจำเลย ๒๒ ไร่ ๒ งาน ๗๒ วา เปนราคา ๗๔๐ บาท ที่ดินที่เหลืออีก ๘ ไร่มิได้แก้ทเบียนเพิกถอนการขายฝาก สาลอุธรน์ชี้ขาดว่าโจทสืบพยานบุคคลได้ว่าสามีจำเลยรับการโอนกัมสิทธิที่ดิน ๒๒ ไร่เสสเปนการชำระหนี้ขายฝากสิ้นเชิงนั้น เปนการยอมไห้สืบพยานบุคคลแก้ไขหนังสือสัญญาโดยตรงซึ่งต้องห้ามตามประมวนวิธีพิจารนาความแพ่งมาตรา ๙๔ และกรนีไม่เข้าข้อยกเว้น เห็นว่าสาลอุธรน์วินิฉัยคลาดเคลื่อนไนข้อกดหมาย จะฟังว่าได้มีการชำระหนี้ขายฝากสิ้นเชิงไม่ได้ จึงพิพากสาไห้ยกฟ้องโจทดังคำพิพากสาสาลชั้นต้น
