แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
กิจการร่วมค้า ช. เป็นกิจการที่ดำเนินการร่วมกันเป็นทางค้าหรือหากำไรระหว่างบริษัทโจทก์กับบริษัท ม.และได้จดทะเบียนการค้าต่อจำเลยกิจการร่วมค้า ซ. เป็นบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลตามประมวลรัษฎากร มาตรา 39กิจการร่วมค้า ช. จึงแยกต่างหากจากกิจการของโจทก์ โจทก์กับบริษัท ม. มีข้อตกลงให้โจทก์เป็นผู้บริหารกิจการร่วมค้าซ. แต่เพียงผู้เดียว และใช้สถานที่ของโจทก์เป็นที่ทำการพนักงานของโจทก์ที่ทำหน้าที่บริหารงานกิจการร่วมค้า ซ.ประกอบด้วยเจ้าหน้าที่ฝ่ายวิศวกร ฝ่ายบัญชี ฝ่ายธุรการและฝ่ายบริหาร แสดงว่าโจทก์เป็นผู้บริหารกิจการทั้งปวงของกิจการร่วมค้า ซ. มิใช่โจทก์เพียงแต่เข้าไปดูแลผลประโยชน์ของตนในกิจการร่วมค้า ซ.และกิจการร่วมค้าซ. มิใช่กิจการของโจทก์แต่เพียงผู้เดียว การบริหารงานกิจการร่วมค้าซ. โจทก์จะต้องมีค่าใช้จ่ายของโจทก์เองเพื่อที่จะบริหารงานให้บรรลุผลตามข้อตกลง การบริหารงานของกิจการร่วมค้า ซ. จึงมิใช่กิจการที่ทำให้เปล่าโดยไม่มีค่าตอบแทน ทั้งวัตถุที่ประสงค์ของโจทก์ซึ่งจดทะเบียนไว้ก็ระบุว่า ให้บริการทางด้านบริหารการจัดการธุรกิจอุตสาหกรรมและโจทก์จดทะเบียนการค้า ตามประเภทการค้า 1 ชนิด 1(ก) การขายของและตามประเภทการค้า 4 ชนิด 1(ก)และ(ฉ) การรับจ้างทำของด้วยดังนั้นการที่โจทก์รับเป็นผู้บริหารงานของกิจการร่วมค้าซ. จึงเป็นการประกอบการเพื่อหารายได้ตามวัตถุที่ประสงค์และตามที่ได้จดทะเบียนการค้าไว้ ทั้งการที่โจทก์เข้าบริหารงานดังกล่าวก็เพื่อให้กิจการของกิจการร่วมค้า ซ. เป็นไปด้วยดี เงินค่าบริหารงานที่กิจการร่วมค้า ซ. ซึ่งเป็นบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลต่างหากตามประมวลรัษฎากรมาตรา 39 จ่ายให้แก่โจทก์ไม่ว่าจะมีวิธีคิดอย่างไรก็เป็นเงินที่จ่ายให้เพื่อผลสำเร็จของงานที่โจทก์รับทำให้แก่กิจการร่วมค้าดังกล่าว จึงถือเป็นรายรับจากการรับจ้างทำของและไม่ปรากฏว่าโจทก์ได้ทดรองจ่ายเงินจำนวนใดไปก่อนอันจะ ถือได้ว่าเงินค่าบริหารงานที่กิจการร่วมค้า ซ. จ่ายให้แก่โจทก์นั้นเป็นการจ่ายคืนเงินทดรองแก่โจทก์ จึงฟังได้ว่าการที่โจทก์เป็นผู้บริหารงานกิจการร่วมค้า ซ. เป็นการรับจ้างทำของ เงินค่าบริหารงานที่โจทก์ได้รับมาจากกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนียจึงเป็นรายรับจากการประกอบการค้าอันจะต้องเสียภาษีการค้าตามบัญชีอัตราภาษีการค้าประเภทการค้า 4 ชนิด 1(ฉ)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้เพิกถอนหนังสือแจ้งภาษีการค้า (ภ.ค.80)เลขที่ ต.6/1020/3/06308 ลงวันที่ 14 พฤศจิกายน 2532 และคำวินิจฉัยอุทธรณ์ (ภ.ส.7) ของคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์เลขที่ 127/2535/2 ลงวันที่ 17 เมษายน 2535 เฉพาะในส่วนที่ยืนตามการประเมินของเจ้าพนักงานประเมิน
จำเลยให้การว่า การประเมินของเจ้าพนักงานประเมินในส่วนที่เกี่ยวกับรายรับจากการบริหารงานที่โจทก์เรียกเก็บจากกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย และคำวินิจฉัยอุทธรณ์ของคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ถูกต้องชอบด้วยกฎหมายแล้ว ขอให้ยกฟ้อง
ศาลภาษีอากรกลางพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีภาษีอากรวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงรับฟังเป็นยุติว่า กิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย ซึ่งผลิตจำหน่ายกระเบื้องมุงหลังคา เป็นกิจการที่ดำเนินการร่วมกันเป็นทางค้าหรือหากำไรระหว่างบริษัทโจทก์กับบริษัทโมเนีย (ประเทศไทย) พีทีวาย จำกัด กิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย ได้จดทะเบียนการค้าต่อจำเลย โจทก์กับบริษัทโมเนีย (ประเทศไทย) พีทีวาย จำกัด ตกลงกันให้โจทก์เป็นผู้บริหารกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย ผู้เดียว เมื่อปี 2528 โจทก์ได้ส่งพนักงานของโจทก์บางส่วนเข้าไปบริหารงานกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย โดยพนักงานดังกล่าวต้องทำงานให้โจทก์ในเวลาเดียวกันด้วย โจทก์ได้รับค่าบริหารงานจากกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย จำนวน 2,471,540.12 บาท แต่โจทก์มิได้นำรายรับดังกล่าวมายื่นแบบแสดงรายการเพื่อเสียภาษีการค้าต่อมาเมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน 2532 เจ้าพนักงานประเมินของจำเลยได้ประเมินเรียกเก็บภาษีการค้า เบี้ยปรับ เงินเพิ่ม และภาษีบำรุงเทศบาล สำหรับเดือนมกราคมถึงเดือนธันวาคม 2528 จากเงินที่โจทก์ได้รับมาจากกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย เป็นค่าบริหารงานตามบัญชีอัตราภาษีการค้าประเภทการค้า 4 ชนิด 1(ฉ)โจทก์อุทธรณ์คัดค้านการประเมิน คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ของจำเลยวินิจฉัยว่าการประเมินของเจ้าพนักงานประเมินในกรณีเรียกเก็บภาษีการค้าโจทก์ สำหรับค่าบริหารงานเป็นการถูกต้องแล้วแต่ให้ลดเบี้ยปรับคงเหลือเรียกเก็บเพียงร้อยละ 50 ของเบี้ยปรับตามกฎหมาย คงเหลือเรียกเก็บเป็นเงิน 178,618.20 บาท
ปัญหาที่จะต้องวินิจฉัยมีว่า การประเมินของเจ้าพนักงานประเมินและคำวินิจฉัยอุทธรณ์ของคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ในส่วนที่เกี่ยวกับค่าบริหารงานที่โจทก์ได้รับจากกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ ซึ่งโจทก์อุทธรณ์ว่าการที่โจทก์รับเป็นผู้บริหารงานกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย แล้วได้รับค่าบริหารงานนั้นมิใช่การรับจ้างทำของ ศาลฎีกาเห็นว่ากิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย เป็นบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลตามประมวลรัษฎากร มาตรา 39 กิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนียจึงแยกต่างหากจากกิจการของโจทก์ นายประหยัด ปานเจริญพยานโจทก์เบิกความว่า โจทก์กับบริษัทโมเนีย (ประเทศไทย) พีทีวายจำกัด มีข้อตกลงให้โจทก์เป็นผู้บริหารกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนียแต่เพียงผู้เดียว และใช้สถานที่ของโจทก์เป็นที่ทำการ พนักงานของโจทก์ที่ทำหน้าที่บริหารงานกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนียประกอบด้วยเจ้าหน้าที่ฝ่ายวิศวกร ฝ่ายบัญชี ฝ่ายธุรการและฝ่ายบริหาร แสดงว่าโจทก์เป็นผู้บริหารกิจการทั้งปวงของกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย มิใช่โจทก์เพียงแต่เข้าไปดูแลผลประโยชน์ของตนในกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย ดังที่โจทก์อุทธรณ์และกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย มิใช่กิจการของโจทก์แต่เพียงผู้เดียว การบริหารงานกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย โจทก์จะต้องมีค่าใช้จ่ายของโจทก์เองเพื่อที่จะบริหารงานให้บรรลุผลตามข้อตกลงการบริหารงานของกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนียจึงมิใช่กิจการที่ทำให้เปล่าโดยไม่มีค่าตอบแทน ทั้งวัตถุประสงค์ของโจทก์ซึ่งจดทะเบียนไว้ตามหนังสือรับรองของสำนักงานหุ้นส่วนบริษัทกรุงเทพมหานคร เอกสารหมาย จ.1 แผ่นที่ 1 ถึงแผ่นที่ 7ข้อ 29 ระบุว่า ให้บริการทางด้านบริหาร การจัดการธุรกิจอุตสาหกรรมและตามรายงานการประชุมของคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์เอกสารหมาย จ.1 แผ่นที่ 10 ระบุว่า เจ้าพนักงานกองตรวจสอบภาษีอากรของจำเลยพบว่าโจทก์จดทะเบียนการค้า ตามประเภทการค้า 1ชนิด 1 (ก) การขายของและตามประเภทการค้า 4 ชนิด 1 (ก) และ (ฉ) การรับจ้างทำของด้วย ดังนั้นการที่โจทก์รับเป็นผู้บริหารงานของกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย จึงเป็นการประกอบการเพื่อหารายได้ตามวัตถุที่ประสงค์และตามที่ได้จดทะเบียนการค้าไว้ทั้งการที่โจทก์เข้าบริหารงานดังกล่าวก็เพื่อให้กิจการของกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย เป็นไปด้วยดีเงินค่าบริหารงานที่กิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนียซึ่งเป็นบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลต่างหากตามประมวลรัษฎากร มาตรา 39 จ่ายให้แก่โจทก์ไม่ว่าจะมีวิธีคิดอย่างไรก็เป็นเงินที่จ่ายให้เพื่อผลสำเร็จของงานที่โจทก์รับทำให้แก่กิจการร่วมค้าดังกล่าวจึงถือเป็นรายรับจากการรับจ้างทำของ ข้อเท็จจริงไม่ปรากฏว่าโจทก์ได้ทดรองจ่ายเงินจำนวนใดไปก่อนอันจะถือได้ว่าเงินค่าบริหารงานที่กิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนียจ่ายให้แก่โจทก์นั้นเป็นการจ่ายคืนเงินทดรองแก่โจทก์ดังที่โจทก์อุทธรณ์จึงฟังได้ว่าการที่โจทก์เป็นผู้บริหารงานกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนียเป็นการรับจ้างทำของ เงินค่าบริหารงานที่โจทก์ได้รับมาจากกิจการร่วมค้าซีแพค-โมเนีย จึงเป็นรายรับจากการประกอบการค้าอันจะต้องเสียภาษีการค้าตามบัญชีอัตราภาษีการค้าประเภทการค้า 4 ชนิด 1(ฉ)การประเมินของเจ้าพนักงานประเมินและคำวินิจฉัยอุทธรณ์ของคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ในส่วนที่เกี่ยวกับค่าบริหารงานที่โจทก์ได้รับจากกิจการค้าร่วมซีแพค-โมเนีย ชอบด้วยกฎหมายไม่มีเหตุที่จะเพิกถอน
พิพากษายืน
