แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การที่จำเลยจ่ายเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้าดีเด่นประจำเดือนแก่ลูกจ้างเป็นประจำตลอดมาทุกเดือน นับแต่ปี 2541 จนถึงวันที่ 16 สิงหาคม 2545 เงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่น ประจำเดือนจึงเป็นประโยชน์อื่นของลูกจ้างอันเกี่ยวกับการจ้างงานหรือการทำงานและเป็นสภาพการจ้าง ตาม พ.ร.บ.แรงงานสัมพันธ์ พ.ศ.2518 มาตรา 5 แม้ว่าเรื่องของการจ่ายเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้าดีเด่นประจำเดือน เป็นสภาพการจ้างอื่นใดที่ไม่อยู่ในข้อเรียกร้องตามบันทึกข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้าง แต่ก็เป็นสภาพการจ้างที่ปฏิบัติสืบกันมาจึงเป็นสภาพการจ้างที่บันทึกข้อตกลงดังกล่าวระบุให้ต้องคงไว้เช่นเดิม และยังเป็นข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างโดยปริยาย การยกเลิกรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนเป็นการเปลี่ยนแปลงสภาพการจ้างโดยไม่ได้รับความยินยอมจากลูกจ้างและเป็นการเปลี่ยนแปลงที่ไม่เป็นคุณแก่ลูกจ้าง จึงเป็นการไม่ชอบ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยปฏิบัติตามข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างข้อ 6 ฉบับลงวันที่ 16 สิงหาคม 2545 โดยให้จ่ายเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนตามที่จำเลยเคยปฏิบัติ
จำเลยให้การขอให้ยกฟ้อง
ศาลแรงงานกลางพิจารณาแล้ว วินิจฉัยว่า การจ่ายเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนเป็นข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างอย่างหนึ่ง แล้วพิพากษาให้จำเลยจ่ายเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนตามบันทึกข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างที่เคยปฏิบัติต่อไป
จำเลยอุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยว่า มีปัญหาต้องวินิจฉัยตามอุทธรณ์ของจำเลยประการเดียวว่า การที่จำเลยได้จ่ายเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนถือเป็นสภาพการจ้างตามข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างเอกสารหมาย จ. 6 ข้อ 6 หรือไม่ โดยจำเลยอุทธรณ์ว่า คำว่าสภาพการจ้างตามข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างข้อ 6 ต้องเป็นข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างที่โจทก์ได้แจ้งข้อเรียกร้องแก่จำเลยตามขั้นตอนและกระบวนการตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ พ.ศ. 2518 และสามารถตกลงกันได้แล้วทำเป็นบันทึกข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างไว้และไม่มีการแก้ไขหรือเปลี่ยนแปลงเพิ่มเติมเท่านั้น ไม่รวมถึงการจ่ายเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนที่เป็นเพียงประกาศของจำเลยฝ่ายเดียว และจำเลยได้จ่ายเงินรางวัลดังกล่าวมาเพียง 48 เดือน มิได้ต่อเนื่องมานานเป็น 10 ปี จึงไม่เป็นข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างนั้น เห็นว่า พระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ พ.ศ. 2518 มาตรา 5 ให้ความหมายของ “สภาพการจ้าง” หมายความว่า เงื่อนไขการจ้างหรือการทำงานกำหนดวันและเวลาทำงาน ค่าจ้าง สวัสดิการ การเลิกจ้าง หรือประโยชน์อื่นของนายจ้างหรือลูกจ้างอันเกี่ยวกับการจ้างหรือการทำงาน ดังนั้น การที่จำเลยจ่ายเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนแก่ลูกจ้างเป็นประจำตลอดมาทุกเดือนนับแต่ปี 2541 จนถึงวันที่ 16 สิงหาคม 2545 ซึ่งโจทก์กับจำเลยได้ทำบันทึกข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างเอกสารหมาย จ.6 โดยเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนนั้น ตามหนังสือเรื่องพนักงานดีเด่นประจำเดือนกรกฎาคม 2541 เอกสารหมาย จ.3 มีวิธีการประเมินคัดเลือกและมีการยกเลิกพนักงานดีเด่นระดับบริหาร โดยให้เพิ่มรางวัลพนักงานดีเด่นระดับหัวหน้างานเป็น 2 รางวัล รางวัลละ 1,000 บาท เงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนจึงเป็นประโยชน์อื่นของลูกจ้างอันเกี่ยวกับการจ้างหรือการทำงาน และเป็นสภาพการจ้างตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ พ.ศ. 2518 มาตรา 5 ดังกล่าว และเมื่อจำเลยจ่ายเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนมาก่อนที่โจทก์กับจำเลยทำบันทึกข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างเอกสารหมาย จ.6 ถึง 48 เดือน โดยที่บันทึกข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างเอกสารหมาย จ.6 ข้อ 6 ระบุให้จำเลยคงสภาพการจ้างอื่นใดที่ไม่อยู่ในข้อเรียกร้องและปฏิบัติสืบกันมาไว้เช่นเดิม เมื่อปรากฏว่าเรื่องของการจ่ายเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนเป็นสภาพการจ้างอื่นใดที่ไม่อยู่ในข้อเรียกร้องตามบันทึกข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างเอกสารหมาย จ.6 และเป็นสภาพการจ้างที่ปฏิบัติสืบกันมา จึงเป็นสภาพการจ้างที่ให้คงไว้เช่นเดิมตามข้อ 6 และเป็นข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างโดยปริยาย การยกเลิกรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนเป็นการเปลี่ยนแปลงสภาพการจ้างที่ไม่เป็นคุณแก่ลูกจ้างโดยไม่ได้รับความยินยอมจากลูกจ้างจึงเป็นการไม่ชอบ ถือไม่ได้ว่ามีการยกเลิกรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือน ที่ศาลแรงงานกลางพิพากษาให้จำเลยจ่ายเงินรางวัลพนักงานดีเด่นและหัวหน้างานดีเด่นประจำเดือนตามบันทึกข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างที่เคยปฏิบัติต่อไปจึงชอบแล้ว อุทธรณ์ของจำเลยฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน.
