แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เจ้ามรดกได้ทำพินัยกรรมยกที่ดินให้แก่ผู้รับพินัยกรรมแต่ก่อนเจ้ามรดกถึงแก่ความตาย ผู้รับพินัยกรรมต่างตกลงแบ่งทรัพย์ตามพินัยกรรมนั้นกันใหม่ โดยไม่ถือสิทธิที่จะได้ตามพินัยกรรม ดังนี้ สัญญาแบ่งทรัพย์ย่อมไม่มีผลเพราะขัดต่อประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1619
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า นางใบมารดาโจทก์ ได้ทำพินัยกรรมยกนาให้โจทก์นางใบตาย จำเลยได้เข้าคราดไถนาและหว่านกล้าลงในนา ขอให้ขับไล่และเรียกค่าเสียหาย จำเลยทั้ง 3 ให้การว่า นางใบไม่มีอำนาจทำพินัยกรรมยกนาทั้งหมดให้แก่โจทก์โจทก์ จำเลย และน้อง ๆ ได้ทำหนังสือสัญญาแบ่งนามรดกรายนี้ และต่างได้ครอบครองตามส่วนแบ่งในสัญญานั้นมาจนบัดนี้ คู่ความรับกันว่า นางใบได้ทำพินัยกรรมไว้จริงแต่ภายหลังโจทก์ จำเลย และผู้มีส่วนได้ในพินัยกรรมต่างตกลงแบ่งทรัพย์กันใหม่ โดยไม่ถือสิทธิที่จะได้ตามพินัยกรรม และโจทก์รับว่าที่ ๆ โจทก์ฟ้อง ก็คือที่ ๆ โจทก์ยอมให้จำเลยปกครองตามสัญญาแบ่งทรัพย์นั้นเอง ทั้ง 2 ฝ่ายขอให้ศาลวินิจฉัยว่า สัญญาแบ่งทรัพย์กันนี้ ใช้ได้หรือไม่ ศาลชั้นต้นงดสืบพยาน แล้วพิพากษายกฟ้องศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ขับไล่จำเลยและบริวารออกจากที่พิพาทและห้ามเกี่ยวข้อง
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า หนังสือพินัยกรรมนั้นเป็นหนังสือยกทรัพย์ให้แก่ผู้รับพินัยกรรม เมื่อผู้ทำพินัยกรรมตาย โดยปกติผู้ทำพินัยกรรมอาจเพิกถอนเปลี่ยนแปลงได้ ผู้รับพินัยกรรมยังไม่มีสิทธิประการใด จนกระทั่งผู้ทำพินัยกรรมตาย โจทก์ซึ่งเป็นผู้จะได้รับพินัยกรรมจะเอาทรัพย์ตามพินัยกรรมไปทำพินัยกรรมใด ๆ ย่อมไม่เป็นผลเพราะขัดต่อประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1619
พิพากษายืน