แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สัญญารับขนของทางทะเลระหว่างโจทก์กับจำเลยเป็นสัญญาต่างตอบแทน โจทก์ในฐานะผู้ขนส่งมีหน้าที่ชำระหนี้ให้ต้องตามความประสงค์อันแท้จริงแห่งมูลหนี้ กล่าวคือนอกจากจะต้องขนส่งทุเรียนและส่งมอบทุเรียนให้แก่จำเลยที่ปลายทางตามสัญญาแล้ว ยังจะต้องส่งมอบทุเรียนในสภาพเรียบร้อยไม่เสียหายเสียก่อน จำเลยจึงจะชำระหนี้ค่าระวางและค่าใช้จ่ายที่โจทก์เสียไปเพื่อจัดการในการขนส่ง เมื่อปรากฏว่าตู้สินค้าชำรุดบกพร่องไม่สามารถรักษาอุณหภูมิในระดับที่กำหนดในข้อตกลงในการขนส่งได้ตั้งแต่แรกในระหว่างอยู่ในความดูแลของโจทก์โดยความชำรุดบกพร่องดังกล่าวมิได้เกิดจากความผิดของจำเลยผู้ส่งของ เป็นเหตุให้สินค้าทุเรียนสดเปียกน้ำ ชื้น มีราขึ้นเป็นส่วนใหญ่ เนื้อสุกจนเละและผลทุเรียนปริแตก เมื่อพิจารณาจากลักษณะของสินค้าซึ่งเป็นทุเรียนสดประกอบกับสภาพความเสียหายของสินค้าที่เกิดขึ้นแล้ว ถือได้ว่าสินค้าทั้งหมดเกิดความเสียหายไม่สมประโยชน์ของจำเลย ถือว่าโจทก์ผิดสัญญา จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดชำระค่าระวางเรือและค่าใช้จ่ายต่าง ๆ แก่โจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้อง ขอให้บังคับจำเลยใช้เงินค่าระวางเรือและค่าใช้จ่ายต่าง ๆ พร้อมดอกเบี้ยร้อยละ ๑๘ ต่อปี นับแต่วันถัดจากวันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยให้การว่า การมอบอำนาจให้ฟ้องคดีไม่ชอบเพราะกรรมการผู้มีอำนาจของโจทก์มิได้ลงชื่อไว้เอง จำเลยไม่ต้องรับผิดเนื่องจากโจทก์เองเป็นฝ่ายผิดสัญญาเพราะจัดหาตู้สินค้าที่ชำรุดบกพร่องมาให้ใช้บรรจุสินค้าเป็นเหตุให้สินค้าเสียหาย โจทก์ไม่มีสิทธิคิดดอกเบี้ยเพราะจำเลยยังไม่ได้ผิดนัด ทั้งจะเรียกดอกเบี้ยเกินร้อยละ ๗.๕ ต่อปี ไม่ได้เพราะจำเลยไม่เคยตกลงด้วย และก่อนฟ้องโจทก์ไม่เคยทวงถาม ขอให้ยกฟ้อง
ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางพิจารณาแล้วพิพากษาให้จำเลยใช้เงิน ๑๑๐,๒๘๔ บาท แก่โจทก์ พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ ๗.๕ ต่อปี ของต้นเงิน ๙๗,๑๘๕ บาท นับแต่วันที่ ๒๑ สิงหาคม ๒๕๔๑ และของต้นเงิน ๑๓,๐๙๙ บาท นับแต่วันที่ ๒๒ กรกฎาคม ๒๕๔๑ เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ ให้จำเลยใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนโจทก์เท่าทุนทรัพย์ที่จำเลยแพ้คดี โดยกำหนดค่าทนายความให้โจทก์ ๒,๐๐๐ บาท
จำเลยอุทธรณ์ต่อศาลฎีกา โดยผู้พิพากษาที่ได้นั่งพิจารณาคดีในศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางรับรองว่ามีเหตุสมควรที่จะอุทธรณ์ในข้อเท็จจริงได้
ศาลฎีกาแผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศพิเคราะห์แล้ว ข้อเท็จจริงในเบื้องต้นรับฟังได้ว่า จำเลยเป็นผู้ส่งออกทุเรียนสดไปยังเมืองฮัวตู ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน และได้ว่าจ้างให้โจทก์ดำเนินการขนส่งจากท่าเรือกรุงเทพมหานคร ไปยังท่าเรือเมืองฮ่องกง โจทก์ตกลงรับดำเนินการขนส่งให้แก่จำเลยโดยจ้างบริษัทเชงลีนาวิเกชั่น จำกัด ขนส่งทุเรียนสดซึ่งบรรจุในตู้สินค้าแบบมีเครื่องทำความเย็นบรรทุกไปโดยเรือเดินทะเลกัวติง เมื่อเรือเดินทางไปถึงท่าเรือเมืองฮ่องกง จำเลยได้ว่าจ้างบริษัทฟังชุน เทรดดิ้ง จำกัด ขนส่งต่อไปยังเมืองฮัวตู เมื่อจำเลยเปิดตู้สินค้าที่เมืองฮัวตูปรากฏว่าทุเรียนสดในตู้สินค้าขึ้นราเน่าเสียหาย
คดีมีปัญหาต้องวินิจฉัยตามอุทธรณ์ของจำเลยว่า จำเลยต้องรับผิดชำระค่าระวางเรือและค่าใช้จ่ายต่าง ๆ พร้อมดอกเบี้ยแก่โจทก์ตามฟ้องหรือไม่ เห็นว่า โจทก์มิใช่เป็นเพียงตัวแทนผู้ขนส่งในการดำเนินงานอันเกี่ยวกับธุรกิจเนื่องจากการรับขนของทางทะเลเท่านั้น แต่ยังรับจัดการขนส่งในลักษณะเป็นผู้ขนส่งเองโดยทำสัญญารับขนของทางทะเลกับจำเลยผู้ส่งของโดยให้บริษัทเชงลีนาวิเกชั่น จำกัด ทำการขนส่งแทน สัญญารับขนของทางทะเลระหว่างโจทก์กับจำเลยเป็นสัญญาต่างตอบแทน โจทก์ในฐานะผู้ขนส่งมีหน้าที่ชำระหนี้ให้ต้องตามความประสงค์อันแท้จริงแห่งมูลหนี้ตามสัญญารับขนของทางทะเลดังกล่าว กล่าวคือนอกจากจะต้องขนส่งทุเรียนและส่งมอบทุเรียนให้แก่จำเลยที่ปลายทางแล้ว ยังจะต้องส่งมอบทุเรียนในสภาพเรียบร้อยไม่เสียหายก่อน จำเลยจึงจะชำระหนี้ค่าระวางและค่าใช้จ่ายที่โจทก์เสียไปเพื่อจัดการในการขนส่ง แต่เมื่อข้อเท็จจริงปรากฏว่าตู้สินค้าชำรุดบกพร่องไม่สามารถรักษาอุณหภูมิในระดับที่กำหนดในข้อตกลงในการขนส่งได้โดยที่โจทก์มิได้โต้แย้งว่าความชำรุดบกพร่องดังกล่าวเกิดจากความผิดของจำเลยผู้ส่งของ เป็นเหตุให้สินค้าทุเรียนสดเปียกน้ำ ชื้น มีราขึ้นเป็นส่วนใหญ่ เนื้อสุกจนเละและผลทุเรียนปริแตก สินค้าทั้งหมดเกิดความเสียหายไม่สมประโยชน์ของจำเลย จึงถือว่าโจทก์ผิดสัญญา จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดชำระค่าระวางเรือและค่าใช้จ่ายต่าง ๆ พร้อมดอกเบี้ยแก่โจทก์ตามฟ้อง ที่ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางพิพากษามานั้น ศาลฎีกาแผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศไม่เห็นพ้องด้วย อุทธรณ์ของจำเลยฟังขึ้น
พิพากษากลับ ให้ยกฟ้อง ให้โจทก์ใช้ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสองศาลแทนจำเลยโดยกำหนดค่าทนายความรวม ๓,๐๐๐ บาท.
