แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คดีก่อนโจทก์จำเลยพิพาทกันว่าที่ดินพิพาทเป็นทางภารจำยอมหรือทางจำเป็นหรือทางสาธารณะ ศาลชั้นต้นในคดีดังกล่าวมีคำพิพากษาว่าที่ดินพิพาทเป็นทางสาธารณะ แม้คดีก่อนศาลชั้นต้นมีคำพิพากษาถึงที่สุดยกฟ้อง แต่คำพิพากษาดังกล่าวได้วินิจฉัยชี้ขาดว่าที่ดินพิพาทเป็นทางสาธารณะ ตามที่คำฟ้องในคดีดังกล่าวอ้างและมีคำขอให้จดทะเบียนที่ดินเป็นทางสาธารณะ ซึ่งเป็นการวินิจฉัยชี้ขาดข้อพิพาทโต้แย้งในประเด็นแห่งคดีแล้ว อันเป็นประเด็นข้อพิพาทเดียวกันกับคดีนี้และเกี่ยวกับที่ดินแปลงเดียวกัน คำพิพากษาในคดีดังกล่าวจึงย่อมผูกพันโจทก์ซึ่งเป็นจำเลยในคดีดังกล่าวและจำเลยซึ่งเป็นโจทก์ในคดีดังกล่าวด้วย ตาม ป.วิ.พ.มาตรา 145 วรรคหนึ่ง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยรื้อถอนโครงเหล็กมีหลังคาของจำเลยออกไปจากที่ดินของโจทก์ และส่งมอบที่ดินคืนโจทก์ในสภาพเรียบร้อย ห้ามจำเลยเข้ามาเกี่ยวข้องกับที่ดินของโจทก์ และหากจำเลยไม่รื้อถอนให้โจทก์เป็นผู้รื้อถอน โดยจำเลยเป็นผู้เสียค่าใช้จ่าย กับให้จำเลยชดใช้ค่าเสียหาย 25,000 บาท และชำระค่าเสียหายอีกในอัตราเดือนละ 5,000 บาท นับแต่วันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจำเลยจะรื้อถอนโครงเหล็กดังกล่าวออกไปจากที่ดินของโจทก์
จำเลยให้การขอให้ยกฟ้อง
ระหว่างการพิจารณา จำเลยยื่นคำร้องขอให้ศาลวินิจฉัยชี้ขาดเบื้องต้นในปัญหาข้อกฎหมายเรื่องอำนาจฟ้องของโจทก์ โดยอ้างว่าโจทก์ไม่ใช่เจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ดินโฉนดเลขที่ 50434 ตามฟ้อง โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้อง โจทก์แถลงคัดค้าน ศาลชั้นต้นเห็นว่าคดีพอวินิจฉัยได้ จึงให้งดชี้สองสถานและงดสืบพยาน
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง ค่าฤชาธรรมเนียมให้เป็นพับ
โจทก์อุทธรณ์ โดยผู้พิพากษาที่ได้นั่งพิจารณาคดีในศาลชั้นต้นรับรองว่ามีสาเหตุอันควรอุทธรณ์ในข้อเท็จจริงได้
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ให้เป็นพับ
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ก่อนคดีนี้จำเลยกับพวกฟ้องโจทก์เป็นคดีแพ่ง ขอให้บังคับโจทก์จดทะเบียนภารจำยอมหรือทางจำเป็นในที่ดินที่มีชื่อโจทก์ถือกรรมสิทธิ์ให้แก่ที่ดินของจำเลยกับพวก หรือจดทะเบียนเป็นทางสาธารณะ ศาลชั้นต้นมีคำพิพากษาถึงที่สุดวินิจฉัยว่า ที่ดินโฉนดเลขที่ 50434 เป็นทางสาธารณะ ตามคดีหมายเลขแดงที่ 19795/2540 ของศาลชั้นต้น ที่ดินดังกล่าวเป็นที่ดินแปลงเดียวกับที่ดินโฉนดเลขที่ 50434 ตามฟ้องโจทก์ในคดีนี้ มีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์ข้อเดียวว่า คำพิพากษาในคดีก่อนที่วินิจฉัยว่าที่ดินโฉนดเลขที่ 50434 ตามฟ้องเป็นทางสาธารณะมีผลผูกพันโจทก์หรือไม่ โจทก์ฎีกาว่า คดีก่อนศาลพิพากษายกฟ้อง โจทก์ซึ่งเป็นจำเลยในคดีดังกล่าวมิใช่เป็นผู้แพ้คดีในประเด็นข้อพิพาท คำพิพากษาดังกล่าวจึงไม่มีผลผูกพันโจทก์ เห็นว่า แม้คดีก่อนตามคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 19795/2540 ดังกล่าว ศาลชั้นต้นมีคำพิพากษาถึงที่สุดให้ยกฟ้อง แต่คำพิพากษาดังกล่าวได้วินิจฉัยชี้ขาดว่าที่ดินโฉนดเลขที่ 50434 เป็นทางสาธารณะ ตามที่คำฟ้องในคดีดังกล่าวได้กล่าวอ้างและมีคำขอให้จดทะเบียนที่ดินเป็นทางสาธาณะ คำวินิจฉัยดังกล่าวจึงเป็นการวินิจฉัยชี้ขาดข้อพิพาทโต้แย้งในประเด็นแห่งคดี ย่อมมีผลผูกพันโจทก์ซึ่งเป็นจำเลยในคดีดังกล่าวและจำเลยซึ่งเป็นโจทก์ในคดีดังกล่าวด้วยตามประมวลกฏหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 145 วรรคนึ่ง ฎีกาของโจทก์ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน คืนค่าขึ้นศาลชั้นอุทธรณ์และชั้นฎีกาส่วนที่เกิน 200 บาทให้แก่โจทก์ ค่าธรรมเนียมชั้นฎีกานอกจากที่สั่งคืนให้เป็นพับ
