แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
แม้หนังสือทวงถามที่ส่งไปยังภูมิลำเนาของจำเลยจะจ่าหน้าซองจดหมายผิดจากเขตดุสิตเป็นเขตพญาไท แต่มีคนในบ้านดังกล่าวรับไว้แทนจำเลยทั้งสองครั้ง เชื่อว่าหนังสือทวงถามได้ถูกส่งไปยังภูมิลำเนาที่อยู่ของจำเลยและจำเลยได้รับหนังสือทวงถามแล้วเมื่อจำเลยได้รับหนังสือทวงถามจากโจทก์ให้ชำระหนี้แล้วไม่น้อยกว่า2 ครั้ง ซึ่งมีระยะเวลาห่างกันไม่น้อยกว่า 30 วัน และจำเลยไม่ชำระหนี้ ย่อมต้องด้วยข้อสันนิษฐานว่าจำเลยมีหนี้สินล้นพ้นตัวตามพระราชบัญญัติล้มละลายฯ มาตรา 8(9) การที่จำเลยไม่สืบพยานหักล้างข้อสันนิษฐานของกฎหมายว่าจำเลยอาจชำระหนี้ได้ทั้งหมดจำเลยจึงเป็นบุคคลมีหนี้สินล้นพ้นตัว
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยทำสัญญากู้เงินโจทก์แล้วไม่เคยชำระต้นเงินและดอกเบี้ยให้โจทก์ ก่อนฟ้องโจทก์มอบให้ทนายความมีหนังสือทวงถามให้จำเลยชำระหนี้แล้วสองครั้งมีระยะเวลาห่างกันไม่น้อยกว่าสามสิบวัน จำเลยได้รับหนังสือแล้วไม่ชำระหนี้เพราะจำเลยไม่มีทรัพย์สินพอที่จะชำระหนี้แก่โจทก์ ถือได้ว่าจำเลยเป็นบุคคลมีหนี้สินล้นพ้นตัว จำเลยเป็นหนี้โจทก์ถึงวันฟ้องรวมเป็นเงิน 874,836 บาท ซึ่งถึงกำหนดชำระแล้ว ขอให้มีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยเด็ดขาดและพิพากษาให้จำเลยเป็นบุคคลล้มละลาย จำเลยให้การว่า จำเลยไม่เคยได้รับหนังสือทวงถามจากโจทก์จำเลยมีฐานะการเงินมั่นคง ไม่ได้เป็นบุคคลมีหนี้สินล้นพ้นตัว ขอให้ยกฟ้อง ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้พิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยเด็ดขาดตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 14จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “พิเคราะห์แล้ว ฎีกาของจำเลยที่ว่าจำเลยมีภูมิลำเนาอยู่บ้านเลขที่ 83 ซอยมิตรคาม แขวงวชิรพยาบาลเขตดุสิต กรุงเทพมหานคร แต่โจทก์ส่งหนังสือทวงถามให้จำเลยชำระหนี้ไปยังบ้านเลขที่ 83 ซอยมิตรคาม แขวงวชิรพยาบาล เขตพญาไทกรุงเทพมหานคร ทั้งจำเลยมิได้ลงชื่อรับไว้ด้วย จึงถือว่าโจทก์ยังไม่ได้ส่งหนังสือทวงถามให้จำเลยชำระหนี้โดยชอบนั้น เห็นว่าหนังสือทวงถามของโจทก์ลงวันที่ 4 มีนาคม 2531 และ 17 มิถุนายน2531 ได้ถูกส่งไปยังจำเลยทางไปรษณีย์ลงทะเบียนตอบรับ โดยจ่าหน้าซองตรงกับภูมิลำเนาของจำเลยเกือบทั้งหมด ยกเว้นชื่อเขตที่จ่าหน้าซองผิดจากเขตดุสิตเป็นเขตพญาไทเท่านั้น และมีคนในบ้านเลขที่ดังกล่าวลงชื่อรับไว้แทนจำเลยทั้งสองครั้ง จึงเชื่อว่าหนังสือทวงถามของโจทก์ทั้งสองฉบับได้ถูกส่งไปยังภูมิลำเนาที่อยู่ของจำเลยแล้ว เพราะถ้าหากเจ้าหน้าที่ไปรษณีย์ผู้นำจ่ายส่งหนังสือทวงถามดังกล่าวไปที่อื่นที่มิใช่ภูมิลำเนาของจำเลยที่ถูกต้องแล้ว เจ้าหน้าที่ไปรษณีย์ผู้นำจ่ายจะต้องส่งหนังสือทวงถามดังกล่าวกลับคืนพร้อมกับแจ้งเหตุขัดข้องว่าหาบ้านตามที่จ่าหน้าซองไม่พบหรือไม่มีตัวผู้รับอยู่ในบ้านอย่างใดอย่างหนึ่ง ข้อเท็จจริงจึงรับฟังได้ว่าจำเลยได้รับหนังสือทวงถามจากโจทก์ให้ชำระหนี้แล้วไม่น้อยกว่าสองครั้งซึ่งมีระยะเวลาห่างกันไม่น้อยกว่าสามสิบวัน
ฎีกาของจำเลยที่ว่า จำเลยยังไม่มีหนี้สินล้นพ้นตัวเพราะจำเลยมีทรัพย์สินมากกว่าหนี้สินพอที่จะชำระหนี้แก่โจทก์ได้นั้น เมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่า จำเลยได้รับหนังสือทวงถามจากโจทก์ให้ชำระหนี้แล้วไม่น้อยกว่าสองครั้งซึ่งมีระยะเวลาห่างกันไม่น้อยกว่าสามสิบวัน และจำเลยไม่ชำระหนี้ ต้องสันนิษฐานว่าจำเลยมีหนี้สินล้นพ้นตัวตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483มาตรา 8(9) การที่จำเลยไม่สืบพยานหักล้างข้อสันนิษฐานของกฎหมายให้เห็นว่าจำเลยอาจชำระหนี้ได้ทั้งหมด ข้อเท็จจริงจึงฟังได้ว่าจำเลยมีหนี้สินล้นพ้นตัว ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษาให้พิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยเด็ดขาดนั้น ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วย”
พิพากษายืน
