แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อโจทก์ฟ้องคดี หนี้ยังไม่ถึงกำหนดชำระ โจทก์จึงเลี่ยงไปถือเอาข้อที่จำเลยไม่ยอมให้โจทก์ทำนาที่เป็นความกับนายฉ้งมาเป็นข้ออ้างว่าจำเลยผิดสัญญา แต่คดีฟังไม่ได้ว่า ได้มีข้อสัญญานี้ ข้ออ้างของโจทก์ที่ว่าจำเลยผิดสัญญาจึงตกไป ศาลต้องพิพากษายกฟ้อง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้กู้ยืมเงินโจทก์ไป 2,300 บาท มีข้อสัญญาว่า จะให้โจทก์ทำนาของจำเลยที่เป็นความกับนายฉ้ง เมื่อจำเลยชนะความชั้นอุทธรณ์ บัดนี้จำเลยชนะความชั้นอุทธรณ์แล้วไม่ยอมให้โจทก์ทำนาตามที่ตกลง และจำเลยสัญญาจะให้ดอกเบี้ยตามกฎหมายเป็นเวลา 1 ปี จึงขอให้จำเลยใช้ต้นเงินและดอกเบี้ย กับขอห้ามอย่าให้จำเลยขัดขวางในการที่โจทก์จะทำนาตามสัญญา จำเลยต่อสู้ว่า สัญญาที่โจทก์นำมาฟ้องเป็นโมฆะเพราะจำเลยไม่ได้รับเงินจากโจทก์ ความจริงสามีโจทก์ช่วยวิ่งเต้นเรื่องที่เป็นความกับนายฉ้ง จำเลยว่าจะให้ค่าป่วยการ 300 บาท สามีโจทก์เอาหนังสือสัญญากู้มาให้จำเลยลงลายมือชื่อ ให้บอกว่าเป็นจำนวนเงิน 300 บาท ข้อความในสัญญาจำเลยไม่ทราบเพราะอ่านหนังสือไม่ออก สามีโจทก์ก็ไม่ได้อ่านให้ฟัง สัญญานี้โจทก์กับสามีสมคบทำขึ้นเพื่อฉ้อโกงจำเลยวันชี้สองสถานจำเลยแถลงว่ากำหนดชำระเงินกู้ภายในวันที่ 10 กรกฎาคม 2490 โจทก์มาฟ้องก่อนกำหนด (โจทก์ยื่นฟ้องวันที่ 27 พฤษภาคม 2490) ไม่มีอำนาจฟ้อง ทั้งที่ในสัญญามีว่า ให้โจทก์ทำนาต่างดอกเบี้ย ใน พ.ศ. 2490 วันที่โจทก์มาฟ้องนี้ยังไม่ถึงฤดูทำนา โจทก์แถลงว่าจำเลยขัดขวางไม่ให้โจทก์เข้าหวดหญ้าถางนา โจทก์จึงถือว่าจำเลยผิดสัญญา ศาลชั้นต้นกะประเด็นให้เป็นหน้าที่ของจำเลยนำสืบก่อน พิจารณาแล้วพิพากษายกฟ้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้จำเลยใช้เงินต้น และดอกเบี้ย ส่วนที่โจทก์ขอให้บังคับจำเลยไม่ให้ขัดขวางในการที่โจทก์จะเข้าทำนานั้นล่วงเลยพ.ศ. 2490 แล้ว และตามสภาพของสัญญาไม่อาจบังคับให้ได้
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า คดียังฟังไม่ได้ว่าจำเลยได้ทำหนังสือสัญญากู้เงินของโจทก์ 2,300 บาทไป แม้ในส่วนจำนวนเงิน 300 บาทที่จำเลยรับว่าได้ลงลายมือชื่อยอมเป็นหนี้นั้นก็ดี เมื่อโจทก์ฟ้องคดีนี้ยังไม่ถึงกำหนดชำระ โจทก์จึงเลี่ยงไปถือเอาข้อที่ว่าจำเลยไม่ยอมให้โจทก์ทำนาที่เป็นความกับนายฉ้งมาเป็นข้ออ้างว่าจำเลยผิดสัญญา แต่ข้อนี้ฟังได้ตามพยานจำเลยว่า จำเลยมิได้สัญญาให้ดังนั้น ที่มีปรากฏในเอกสารเป็นการกระทำของฝ่ายโจทก์ข้างเดียวดังนี้ข้ออ้างของโจทก์ที่ว่าจำเลยผิดสัญญาก็เป็นอันตกไป
พิพากษากลับ ให้ยกฟ้อง
