แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้ร้องจะร้องขอให้ศาลแสดงว่าผู้ร้องมีสัญชาติไทยอย่างคดีไม่มีข้อพิพาทไม่ได้เพราะมิใช่เป็นเรื่องที่จะต้องใช้สิทธิทางศาล (อ้างฎีกาที่ 1317/2495)
สิทธินำคดีมาร้องฟ้องเป็นเรื่องเกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยของประชาชน ศาลย่อมยกขึ้นวินิจฉัยเองได้
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องว่าผู้ร้องเกิดในประเทศไทยจึงย่อมมีสัญชาติไทยตามกฎหมาย แต่บิดาผู้ร้องได้ไปทำหนังสือสำคัญทะเบียนคนต่างด้าวให้ผู้ร้อง ตำรวจเคยจับกุมร้องหาว่าไม่ต่ออายุใบสำคัญคนต่างด้าวเป็นการเดือนร้อน จึงขอให้ศาลสั่งว่าผู้ร้องเป็นคนมีสัญชาติไทย และให้เพิกถอนใบสำคัญประจำตัวคนต่างด้าวเสีย
ศาลชั้นต้นงดการไต่สวน แล้ววินิจฉัยว่าผู้ร้องขาดจากสัญชาติไทยตาม พ.ร.บ.สัญชาติ ( ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๔๙๖ แล้ว จึงให้ยกคำร้อง
ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่าผู้ร้องไม่มีสิทธิเสนอคดีนี้ต่อศาลได้ อ้างฎีกาที่ ๑๓๑๗/๒๔๙๕ ส่วนข้อที่ว่าศาลอุทธรณ์ไม่ควรวินิจฉัยเรื่องสิทธิของผู้ร้องในการนำคดีมาร้องต่อศาล เพราะคดีมีปัญหาแต่เพียงว่า ศาลจะใช้ พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๔๙๖ มาใช้บังคับได้หรือไม่เท่านั้น เห็นว่าเรื่องสิทธิการนำคดีมาฟ้องร้องนี้เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยของประชาชน ศาลอุทธรณ์ย่อมยกขึ้นวินิจฉัยได้
จึงพิพากษายืน
