แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 175 ที่บัญญัติถึงเรื่องโจทก์ถอนฟ้องภายหลังจำเลยยื่นคำให้การแล้ว ว่าห้ามไม่ให้ศาลอนุญาตโดยมิได้ฟังจำเลยก่อนนั้น หมายความให้ศาลฟังว่าจำเลยจะยินยอมให้โจทก์ถอนฟ้องหรือจะคัดค้านประการใด เพื่อประโยชน์ที่ศาลจะได้นำมาประกอบการพิจารณาสั่งตามที่เห็นสมควร ดังที่กฎหมายบัญญัติให้อำนาจไว้นั้นต่อไป ถ้าหากว่าศาลยังมิได้ฟังจำเลยดุจกล่าวนี้ ย่อมต้องห้ามกฎหมายไม่ให้ศาลสั่งอนุญาตให้โจทก์ถอนฟ้อง
โจทก์ขอถอนฟ้อง ศาลชั้นต้นสอบถามทนายจำเลย ๆ แถลงตอบในขณะนั้นว่า ขอผัดปรึกษาตัวจำเลยเสียก่อน เพื่อจะได้ตรึกตรองว่าจะคัดค้านหรือไม่ เช่นนี้ ยังถือไม่ได้ว่าจำเลยจะคัดค้านหรือไม่คัดค้านในการที่โจทก์ขอถอนฟ้อง ชอบที่ศาลจะพิจารณาว่าจะให้จำเลยจะเลื่อนเวลาไปเช่นนั้น หรือไม่ หากศาลมีคำสั่งอนุญาตให้โจทก์ถอนฟ้องไปก่อนที่จะได้ฟังจำเลยดังกล่าว ก็ย่อมไม่เป็นไปได้โดยชอบด้วยประมวลกฎหมาย วิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 175
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้จำเลยเปิดทางจำเลยต่อสู้ว่า ฟ้องเคลือบคลุมและว่าโจทก์ไม่มีสิทธิฟ้องเพราะเป็นทางสาธารณะ
คู่ความตกลงกันให้ไปทำแผนที่พิพาทโดยขอให้เจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดและอำเภอกับนายอำเภอออกไปดูการทำแผนที่และท้าประเด็นกันว่า ถ้าเจ้าพนักงานทั้งสามยืนยันว่ามีเส้นทางสาธารณะจากที่ดินโจทก์ผ่าน ที่ดินจำเลยจริงจำเลยยอมแพ้คดีและเปิดทางเดิมให้โจทก์ ถ้าเจ้าพนักงานทั้งสามนั้นยืนยันว่าไม่มีทางผ่านที่จำเลยก็ดี ไม่ใช่ทางสาธารณะก็ดี โจทก์ยอมแพ้คดี คู่ความไม่ติดใจสืบพยาน ต่อมายังไม่ทันได้ทำแผนที่ โจทก์ยื่นคำร้องขอเพิ่มเติมฟ้องในวันศาลนัดมาพร้อมมากันเรื่องทำแผนที่ ศาลส่งสำนาให้จำเลย ๆ แถลงขอผัดตรึกตรองก่อน ว่าจะคัดค้านหรือไม่ ศาลยังไม่ทันสั่งว่ากระไร ฝ่ายโจทก์ก็แถลงขอฟ้องในวันนั้นเอง ศาลสอบถามฝ่ายจำเลย ทนายจำเลยแถลงตอบศาลว่า ขอผัดปรึกษาตัวความเสียก่อน เพื่อจะได้ตรึกตรองว่าจะคัดค้านหรือไม่
ศาลชั้นต้นฟัง ๒ ฝ่ายแถลง ดังกล่าวแล้วมีคำสั่งว่า เมื่อโจทก์ไม่ประสงค์จะดำเนินคดีกับจำเลยต่อไป จำเลยเองก็ไม่เสียหายอะไร จึงอนุญาตให้โจทก์ถอนฟ้องได้ตามขอ
จำเลยอุทธรณ์คำสั่ง
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า เมื่อศาลชั้นต้นสอบถามตามคำร้องของโจทก์ที่ขอเพิ่มเติมฟ้องและที่โจทก์แถลงขอถอนฟ้อง ฝ่ายจำเลยไม่ได้คัดค้านอย่างไร เพียงแต่ขอผัดไปตรึกตรองว่าจะคัดค้านหรือไม่เท่านั้น ศาลชั้นต้นจึงสั่งอนุญาตให้โจทก์ถอนฟ้องได้ ซึ่งเป็นไปโดยชอบด้วยกฎหมายแล้ว พิพากษายืนตามคำสั่งศาลชั้นต้น
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า การฟังจำเลยก่อนมีคำสั่งตามีความในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๑๗๕ นั้น ย่อมหมายความให้ศาลฟังว่าจำเลยจะยินยอมให้โจทก์ถอนฟ้องหรือจะคัดค้านประการใด เพื่อประโยชน์ที่ศาลจะได้นำมาประกอบการพิจารณาสั่งตามที่เห็นสมควร ดังที่กฎหมายบัญญัติให้อำนาจไว้นั้นต่อไป ถ้าหากว่าศาลยังมิได้ฟังจำเลยดุจกล่าวนี้ ย่อมต้องห้ามกฎหมายไม่ให้ศาลสั่งอนุญาตให้โจทก์ถอนฟ้อง
โจทก์ขอถอนฟ้อง ศาลชั้นต้นสอบถามทนายจำเลย ๆ แถลงตอบในขณะนั้นว่า ขอผัดปรึกษาตัวจำเลยเสียก่อน เพื่อจะได้ตรึกตรองว่าจะคัดค้านหรือไม่ นั้น เป็นเรื่องที่ทนายจำเลย ขอเลื่อนเวลาแถลงประกอบการพิจารณาของศาลต่อไปก่อนว่า จำเลยยินยอมให้ถอนฟ้องหรือจะคัดค้านประการใดเท่านั้น ซึ่งชอบที่ศาลจะพิจารณาว่าจะให้จำเลยจะเลื่อนเวลาไปเช่นนั้นหรือไม่ แล้วแจ้งคำสั่งให้จำเลยทราบเพื่อจะได้ฟังจำเลยแถลงในข้อที่ว่าจะคัดค้านการขอถอนฟ้องประการใดหรือไม่อีกชั้นหนึ่ง เพราะเท่าที่ทนายจำเลยเพียงแต่แถลงขอผัดปรึกษาตัวจำเลยเสียก่อน เพื่อจะได้ตรึกตรองว่าจะคัดค้านหรือไม่ เช่นนี้ ยังถือไม่ได้ว่าจำเลยจะคัดค้านหรือไม่คัดค้านในการที่โจทก์ขอถอนฟ้อง แต่อย่างหนึ่งอย่างใดเลย การที่ศาลมีคำสั่งอนุญาตให้โจทก์ถอนฟ้องไปก่อนที่จะได้ฟังจำเลยเช่นนี้ จึงไม่เป็นไปได้โดยชอบด้วย มาตรา ๑๗๕ ประมวลกฎหมาย วิธีพิจารณาความแพ่ง
พิพากษากลับศาลอุทธรณ์ และให้ศาลชั้นต้นดำเนินการพิจารณาพิพากษาคดีนี้ต่อไปตามกระบวนความ
