แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อในรายงานปรากฏว่าจำเลยแถลงถึงการกระทำของจำเลยตามที่โจทก์ฟ้อง (ซึ่งในฟ้องก็กล่าวถึงวันที่หาว่ากระทำผิด) และว่าในวันเกิดเหตุจำเลยได้นำยาธาตุห้าของจำเลยไปโฆษณาขายด้วยแม้จะไม่ได้กล่าวให้ชัดว่าในวันนั้นได้มีการแถมบัตรสมณาคุณในการขายยาก็ดี แต่เป็นที่เข้าใจกันดีอยู่แล้วในข้อนี้ระหว่างโจทก์จำเลยตลอดจนศาลชั้นต้นผู้พิจารณาว่าคงเหลือปัญหาที่จะต้องวินิจฉัยเฉพาะข้อกฎหมายตามที่จำเลยต่อสู้เท่านั้น ดังนี้ตามคำให้การและคำแถลงของจำเลยตามรายงานดังกล่าว ย่อมหมายถึงว่าในวันโจทก์หาจำเลยได้กระทำการตามที่โจทก์ฟ้องนั่นเอง
การที่จำเลยจัดให้มีการแถมบัตรสมณาคุณแก่ผู้ที่ซื้อยาของจำเลยกล่าวคือแจกบัตรดังกล่าวแก่ผู้ซื้อยาธาตุห้าของจำเลย 1 บัตร ยาธาตุ 1 ขวด หากเลขสลากในบัตรนั้นตรงกับเลขสลากลอตเตอรี่ที่ออกผู้ซื้อมีสิทธิได้รับเงิน 1 ใน 20 ส่วนของรางวัลลอตเตอรี่นั้นๆ ดังนี้ถือว่าเป็นการแถมพกหรือรางวัลด้วยการเสี่ยงโชคเพราะในบัตรมีหมายเลขสลากตรงกับเลขสลากลอตเตอรี่ของรัฐบาล ซึ่งอาจจะถูกรางวัลได้รับเงินตามที่ปรากฏในหลังบัตรนั้นได้ ทำให้ผู้ซื้อยาจากจำเลยมีหวังในการเสี่ยงโชคจำเลยจะขายยานั้นโดยราคาปกติในท้องตลาดหรือไม่ไม่สำคัญ ประกอบกับการกระทำของจำเลยเป็นการประกอบกิจการค้าหรืออาชีพดังนี้เมื่อจำเลยไม่ได้รับอนุญาตก็มีความผิดตาม พระราชบัญญัติการพนัน
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าจำเลยบังอาจจัดให้มีการแถมพกและรางวัลด้วยการเสี่ยงโชค โดยวิธีแจกบัตรซึ่งมีเลขสลากลอตเตอรี่รัฐบาลในการประกอบการค้าและอาชีพของจำเลย จำเลยแจกบัตรดังกล่าวแก่ผู้ซื้อยาธาตุห้าของจำเลย 1 บัตร ต่อยาธาตุห้า 1 ขวด หากเลขสลากในบัตรนั้นตรงกับเลขสลากลอตเตอรี่ที่ออก ผู้ซื้อมีสิทธิได้รับเงิน 1 ใน 20 ส่วนของรางวัลลอตเตอรี่นั้น ๆ ทั้งนี้โดยจำเลยไม่ได้รับอนุญาตขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ. 2478 มาตรา 8, 14
จำเลยต่อสู้ในข้อกฎหมายว่า การเล่นด้วยการกระทำของจำเลยที่จ่ายบัตรสมณาคุณให้กับผู้ซื้อยาของจำเลยไปนี้ไม่ผิดตามกฎหมายที่โจทก์ฟ้อง เพราะไม่ใช่การแถมพก ซึ่งการแถมพกจะต้องเป็นสิ่งของ และไม่ใช่เป็นการเสี่ยงโชคในสินค้านั้น ๆ ในการกระทำของจำเลยไม่มีการได้เสียระหว่างจำเลยกับผู้ซื้อ
ก่อนสืบพยานโจทก์ จำเลยแถลงต่อศาลถึงการกระทำของจำเลยตามที่โจทก์ฟ้องว่าในวันเกิดเหตุจำเลยนำยาธาตุห้าไปโฆษณาขายในราคาขวดละ 5 บาท ซึ่งเป็นราคาขายตามปกติในท้องตลาด การโฆษณาขายนี้เป็นธุระกิจการค้าและอาชีพที่จำเลยทำมานานแล้ว เมื่อมีผู้ซื้อยาธาตุขวดหนึ่ง จำเลยจะแจกบัตรสมณาคุณ ซึ่งมีสลากตรงกับเลขสลากลอตเตอรี่ของรัฐบาลให้แก่ผู้ซื้อขวดละ 1 ฉบับ ลอตเตอรี่ฉบับหนึ่งได้แบ่งส่วนผู้ที่มีสิทธิถูกออกเป็น 20 ส่วน ๆ หนึ่งออกเป็นบัตรสมณาคุณ 1 บัตร ถ้าลอตเตอรี่ของรัฐบาลออกตรงกับของผู้ที่ได้รับบัตรสมณาคุณไป ก็มีสิทธิได้รับแบ่งเงินจากจำเลยตามส่วนที่เขียนไว้ข้างหลังบัตรสมณาคุณ มีบางรายที่ถูกรางวัลและมารับเงินจากจำเลยไป ถ้าลอตเตอรี่ไม่ถูกรางวัลบัตรสมณาคุณนั้นก็เป็นอันยกเลิกไป
โจทก์จำเลยต่างไม่สืบพยาน
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยมีผิดตาม มาตรา 8, 14 พระราชบัญญัติการพนันดังกล่าวให้ปรับ 150 บาทลดตาม มาตรา 59 ให้ 1 ใน 3 คงปรับ 100 บาท ของกลางริบ
จำเลยอุทธรณ์ว่าการกระทำของจำเลยยังไม่เป็นความผิดตามมาตรา 8 พระราชบัญญัติการพนัน
ศาลอุทธรณ์เห็นว่าการกระทำของจำเลยไม่เป็นความผิดตามมาตรา 8 พระราชบัญญัติการพนัน
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า แรกจำเลยปฏิเสธ ต่อมายื่นคำให้การแต่มิได้มีถ้อยคำรับสารภาพว่าได้กระทำตามที่โจทก์ฟ้องเป็นแต่ต่อสู้ข้อกฎหมาย แม้ในรายงานพิจารณาที่จำเลยแถลงถึงวิธีการเล่นนั้นก็ไม่มีข้อความที่รับว่าได้กระทำการตามฟ้อง กับแถลงว่าในวันเกิดเหตุจำเลยไปประกาศขายยาธาตุของจำเลย เมื่อมีผู้มาซื้อก็จะแจกบัตรสมณาคุณให้ และแถลงว่าที่เคยทำมาแล้วมีคนถูกรางวัลจำเลยก็จ่ายให้นั้นก็เป็นการกระทำในวันอื่น ดังนี้จึงถือไม่ได้ว่าจำเลยได้รับสารภาพว่าได้กระทำการดังที่โจทก์หาในวันฟ้องอันจะเป็นเหตุให้ศาลพิพากษาลงโทษได้ตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 176 เมื่อโจทก์ไม่สืบพยาน ก็ชอบที่จะพิพากษายกฟ้องโดยไม่ต้องวินิจฉัยปัญหากฎหมายตามที่จำเลยอุทธรณ์พิพากษากลับให้ยกฟ้องโจทก์ ของกลางคืนจำเลย
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่าตามคำให้การที่จำเลยยื่นต่อศาลและคำแถลงของจำเลยตามรายงานพิจารณานั้นเห็นได้ว่าจำเลยแถลงรับถึงการกระทำของจำเลยนั้นหมายถึงรับว่าในวันโจทก์หา จำเลยได้กระทำการตามที่โจทก์ฟ้องนั่นเอง เพราะในรายงานก็ปรากฏว่าจำเลยแถลงถึงการกระทำของจำเลยตามที่โจทก์ฟ้อง (ซึ่งในฟ้องก็กล่าวถึงวันที่หาว่ากระทำผิด) และว่าในวันเกิดเหตุจำเลยได้นำยาธาตุห้าของจำเลยไปโฆษณาขายด้วย แม้จะไม่ได้กล่าวให้ชัดว่าในวันนั้นได้มีการแถมบัตรสมณาคุณในการขายยาก็ดี แต่เป็นที่เข้าใจกันดีอยู่แล้วในข้อนี้ในระหว่างโจทก์จำเลยตลอดจนศาลชั้นต้นพิจารณาว่าคงเหลือปัญหาที่จะต้องวินิจฉัยแต่เฉพาะข้อกฎหมาย ตามที่จำเลยต่อสู้เท่านั้น
และเห็นว่าการที่จำเลยจัดให้มีการแถมบัตรสมณาคุณแก่ผู้ที่ซื้อยาของจำเลยเช่นคดีนี้ ถือได้ว่าเป็นการแถมพกหรือรางวัลด้วยการเสี่ยงโชค เพราะในบัตรมีหมายเลขสลากตรงกับเลขสลากลอตเตอรี่ของรัฐบาล ซึ่งอาจจะถูกรางวัลได้รับเงินตามที่ปรากฏในหลังบัตรนั้นได้ ทำให้ผู้ซื้อยาจากจำเลยมีหวังในการเสี่ยงโชค จำเลยจะขายยานั้นในราคาปกติในท้องตลาดหรือไม่ไม่สำคัญ เพราะอย่างน้อยก็ชวนให้ผู้ซื้อ ซื้อโดยหวังรางวัลในการเสี่ยงโชคนั้น ประกอบกับการกระทำของจำเลยเป็นการประกอบกิจการค้าหรืออาชีพ และโดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงาน จึงมีความผิดตามโจทก์ฟ้อง
พิพากษากลับบังคับลงโทษจำเลยไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
