แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
บุคคลที่จะฟ้องความแทนนิติบุคคลผู้เสียหายได้ คือผู้จัดการหรือผู้แทนนิติบุคคลนั้นๆ
ไม่มีกฎหมายใดให้อำนาจผู้แทนของนิติบุคคลมอบอำนาจให้ผู้อื่นเป็นตัวแทนฟ้องความในคดีอาญาได้และจะนำเอาประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 60 มาอนุโลมใช้ไม่ได้
สมุห์บัญชีเทศบาลไม่มีอำนาจรับมอบอำนาจจากนายกเทศมนตรีให้ฟ้องคดีอาญาที่กระทำต่อเทศบาล
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าโจทก์เป็นสมุห์บัญชีเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด จำเลยที่ 1 ขณะกระทำผิดเป็นนายกเทศมนตรีเมืองร้อยเอ็ดได้บังอาจจดบัญชีจ่ายเงินค่าจ้างรายวันของการไฟฟ้าเทศบาลเมืองร้อยเอ็ดว่า ได้จ้างคนงาน 9 คน ซึ่งความจริงจ้างแต่เพียง 6 คนเท่านั้น และจำเลยทั้งสองสมคบกันปลอมลายเซ็นชื่อของคนงานทั้งสามลงในช่องบัญชีผู้รับเงินด้วย
โจทก์และเทศบาลเมืองร้อยเอ็ดได้รับความเสียหาย นายกเทศมนตรีเมืองร้อยเอ็ดได้มอบอำนาจให้โจทก์ดำเนินคดีเรื่องนี้ขอให้ลงโทษตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 118, 23
ศาลชั้นต้นสั่งไม่รับฟ้องโจทก์
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน แต่ผู้พิพากษานายหนึ่งมีความเห็นแย้งว่า ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 5(3) หาได้บังคับให้ผู้จัดการหรือผู้แทนอื่น ๆ ของนิติบุคคลนั้น ๆ ต้องจัดการเองและจะมอบอำนาจให้บุคคลอื่นกระทำการแทนตนไม่ได้ไม่เพราะตามมาตรา 4, 5, 6 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาบัญญัติตัวบุคคลพิเศษที่สามารถจัดการแทนผู้เสียหายได้ตามเงื่อนไขที่ระบุไว้โดยอำนาจของกฎหมาย มิพักผู้เสียหายจะต้องมีการมอบอำนาจให้จัดการแทนบุคคลที่ระบุไว้ตามมาตราต่าง ๆ ดังกล่าว จึงถูกถือว่าเป็นผู้เสียหายไปในตัวดังบัญญัติไว้ในมาตรา 2(4) การที่ผู้เสียหายจะมอบอำนาจให้ผู้ใดไปจัดการแทนย่อมอาจทำได้ โดยอาศัยมาตรา 15ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา และมาตรา 60 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง เห็นว่าโจทก์มีอำนาจฟ้องคดีได้
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่าตามฟ้อง คดีนี้ผู้เสียหายคือเทศบาลเมืองร้อยเอ็ดซึ่งเป็นนิติบุคคลตามกฎหมายและประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 5(3) บังคับว่า บุคคลที่จะฟ้องคดีอาญาแทนนิติบุคคลผู้เสียหายได้ คือผู้จัดการหรือผู้แทนนิติบุคคลนั้น ๆ ซึ่งคดีนี้ได้แก่ร.ต.อำพันธ์ และไม่มีกฎหมายใดว่า ในคดีอาญาให้ผู้แทนมอบอำนาจให้บุคคลอื่นเป็นผู้แทนได้อีก ดังนี้ ร.ต.อำพันธ์ก็ไม่มีสิทธิ จะมอบอำนาจให้นายเจียงฟ้องแทนในคดีนี้ได้ กรณีเช่นนี้จะยกประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง อนุโลมมาใช้ย่อมไม่ได้พิพากษายืน
