แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
คำว่า “เนื้อความเดียวกัน” ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1011 มิได้หมายความว่าจะต้องมีข้อความเหมือนเดิมทุกประการมิฉะนั้น วรรคสองของมาตราเดียวกันนี้คงไม่บัญญัติว่า หากผู้สั่งจ่ายรับคำขอร้องดั่งว่ามานั้นแล้ว หากบอกปัดไม่ยอมให้ตั๋วเงินคู่ฉบับเช่นนั้นอาจจะถูกบังคับให้ออกให้ก็ได้ ซึ่งการบังคับดังกล่าว เป็นกรณีที่จะต้องใช้สิทธิทางศาล หากจะต้องลงวัน เดือน ปี เหมือนเดิมทุกประการตั๋วเงินอาจขาดอายุความหรือไม่สามารถบังคับด้วยเหตุอื่น กฎหมายมิได้มีเจตนารมณ์เช่นนั้น คำว่าเนื้อความเดียวกัน จึงมีความหมายแต่เพียงว่า จะต้องมีสาระสำคัญใช้บังคับได้เช่นตั๋วเงินฉบับเดิม
ย่อยาว
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยให้เช็คเป็นเนื้อความเดียวกันกับเช็คที่หายไปจำนวน 3 ฉบับแก่โจทก์ หากจำเลยไม่ยอมให้เช็คดังกล่าวให้จำเลยใช้เงินจำนวน 300,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ7.5 ต่อปีของต้นเงินดังกล่าวนับถัดจากวันฟ้อง (ฟ้องวันที่ 8 สิงหาคม2539) จนกว่าจะชำระเสร็จ
ศาลอุทธรณ์และศาลฎีกาพิพากษายืน
จำเลยยื่นคำร้องว่า คดีนี้ศาลฎีกามีคำพิพากษายืนตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น โดยให้จำเลยใช้เช็คเป็นเนื้อความเดียวกันกับเช็คที่หายไปจำนวน 3 ฉบับแก่โจทก์ ฯลฯ จำเลยประสงค์ที่จะปฏิบัติตามคำพิพากษาของศาลฎีกา แต่ยังไม่สามารถกระทำได้ เนื่องจากจำเลยเห็นว่าคำพิพากษาดังกล่าวยังไม่ชัดแจ้งคือการออกเช็คฉบับใหม่ให้โจทก์จำเลยจะต้องเขียนข้อความอย่างใดเกี่ยวกับวันที่สั่งจ่ายเช็คในเช็คแต่ละฉบับ เพื่อจะให้ตรงคำพิพากษาที่ว่า ให้จำเลยใช้เช็คเป็นเนื้อความเดียวกันกับเช็คที่หายไป ขอศาลฎีกาโปรดมีคำสั่งนัดพร้อมเพื่ออธิบายข้อความดังกล่าวให้โจทก์และจำเลยทราบด้วย
ศาลฎีกามีคำสั่งว่า “พิเคราะห์แล้วเห็นว่า ที่ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1011 บัญญัติว่า ถ้าตั๋วเงินหายไปก่อนล่วงเลยกำหนดใช้เงิน ผู้ทรงตั๋วเงินจะร้องขอไปยังผู้สั่งจ่ายให้ ๆ ตั๋วเงิน เป็นเนื้อความเดียวกันแก่ตนอีกฉบับหนึ่งก็ได้ คำว่าเนื้อความเดียวกัน มิได้หมายความว่า จะต้องมีข้อความเหมือนเดิมทุกประการ มิฉะนั้นวรรคสองของมาตราเดียวกันนี้คงไม่บัญญัติว่าหากผู้สั่งจ่ายรับคำขอร้องดั่งว่ามานั้นแล้ว หากบอกปัดไม่ยอมให้ตั๋วเงินคู่ฉบับเช่นนั้น อาจจะถูกบังคับให้ออกให้ก็ได้ ซึ่งการบังคับดังกล่าว เป็นกรณีที่จะต้องใช้สิทธิทางศาลหากจะต้องลงวัน เดือน ปี เหมือนเดิมทุกประการ ตั๋วเงินอาจขาดอายุความ หรือไม่สามารถบังคับด้วยเหตุอื่น กฎหมายมิได้มีเจตนารมณ์เช่นนั้น คำว่าเนื้อความเดียวกัน จึงมีความหมายแต่เพียงว่า จะต้องมีสาระสำคัญใช้บังคับได้เช่นตั๋วเงินฉบับเดิม สำหรับคดีนี้โจทก์จึงมีอำนาจบังคับให้จำเลยออกเช็ค 3 ฉบับให้แก่โจทก์นับตั้งแต่วันอ่านคำพิพากษาฎีกา โดยจำเลยต้องลงวันออกเช็คในวันที่ออกเช็คฉบับใหม่ให้แก่โจทก์ หากจำเลยไม่ยอมออกให้ โจทก์ก็ชอบที่จะบังคับให้จำเลยใช้เงิน 300,000 บาท พร้อมดอกเบี้ย เพราะสภาพแห่งหนี้ไม่เปิดช่องให้บังคับเอาแก่จำเลยได้ตามคำพิพากษาของศาลชั้นต้นต่อไป ที่จำเลยขอให้ศาลฎีกานัดพร้อม จึงไม่จำเป็น”
