แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คำบรรยายฟ้องของโจทก์เป็นความผิดตามมาตรา 293,294 ขอให้ลงโทษตามมาตรา 293 เมื่อข้อเท็จจริงฟังไม่ได้ว่ามีการสมคบกันกระทำผิดก็ลงโทษตามมาตรา 293 ไม่ได้และจะขอให้ลงโทษจำเลยตามมาตรา 294 โดยอ้างประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 192 วรรคสี่ ว่าโจทก์พลั้งเผลออ้างบทมาตราผิดไปก็ไม่ได้เพราะปรากฏว่าโจทก์ได้อ้างบทมาตราความผิดฐานลักทรัพย์ตามมาตรา 293 มาแล้วที่ไม่อ้างมาตรา 294 มานั้นจึงเป็นเรื่องที่โจทก์ไม่ประสงค์จะให้ลงโทษจำเลยตามมาตรา 192 วรรคสามแห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ทั้งอัตราโทษตามมาตรา294 ก็สูงกว่ามาตรา 293
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าจำเลยสมคบกันลักทรัพย์หรือรับของโจรสุกร 2 ตัวของนายหลุยบุญยิ้มไป ขอให้ลงโทษตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 293, 321
จำเลยปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นฟังว่าจำเลยผู้เดียวเป็นคนร้ายลักสุกรรายนี้ไปลงโทษจำเลยฐานสมคบกันลักทรัพย์ตามมาตรา 293 ไม่ได้ จำเลยมีความผิดตามมาตรา 288 พิพากษาจำคุก 4 เดือน
โจทก์จำเลยอุทธรณ์
อุทธรณ์ของโจทก์อ้างว่าสุกรเป็นปศุสัตว์ต้องลงโทษตามมาตรา 294ซึ่งโจทก์อ้างมาตรานี้ตกไป โทษในมาตรา 293, 294 เท่ากัน ศาลลงโทษจำเลยตามมาตรา 294 ได้ไม่เกินคำขอตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 192 ถ้าศาลจะลงโทษจำเลยตามมาตรา 288 ก็ขอให้ลงโทษจำเลยสูงขึ้นอีก
ศาลอุทธรณ์คงฟังว่าจำเลยเป็นผู้ร้ายลักสุกรรายนี้ และความผิดของจำเลยเข้ามาตรา 294 วรรคต้นจริง แต่มาตรา 294 มีอัตราโทษปรับสูงกว่ามาตรา 293 ลงโทษจำเลยตามมาตรา 294 ไม่ได้ เพราะเกินคำขอของโจทก์คงลงโทษจำเลย 4 เดือนตามมาตรา 288 ตามศาลชั้นต้นเพราะสุกร 2 ตัวเป็นลูกสุกรและราคาไม่มากพิพากษายืน
โจทก์ฎีกาว่าคำบรรยายฟ้องของโจทก์เป็นความผิดตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 294 ประกอบกับมาตรา 293 แต่โจทก์อ้างบทลงโทษผิดไป ศาลมีอำนาจลงโทษจำเลยตามมาตราที่ถูกต้องตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 192 วรรค 4 จึงขอให้ลงโทษจำเลยตามมาตรา 294 หรือ 293
ศาลฎีกาเห็นว่าในการวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมาย ศาลฎีกาจำต้องฟังข้อเท็จจริงตามที่ศาลอุทธรณ์ได้วินิจฉัยมาแล้วจากพยานหลักฐานในสำนวนเมื่อข้อเท็จจริงฟังว่าจำเลยไม่มีพรรคพวกลักทรัพย์รายนี้ก็ลงโทษจำเลยตามมาตรา 293 ไม่ได้ จะลงโทษจำเลยตามมาตรา 294 ก็ไม่ได้เพราะไม่ใช่เป็นเรื่องโจทก์อ้างฐานความผิดหรือบทมาตราผิดตามวรรค 4 ของมาตรา 192 แห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาตามโจทก์อ้างดังจะเห็นว่าบทมาตราความผิดฐานลักทรัพย์โจทก์ก็อ้างมาแล้ว แต่โจทก์ไม่ประสงค์จะให้ลงโทษตามมาตรา 294 จึงมิได้อ้างมาตรานี้มาขอให้ลงโทษ ดังความที่บัญญัติไว้ในวรรค 3 ของมาตรา 192 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ทั้งอัตราโทษตามมาตรา 294 นี้ก็สูงกว่า มาตรา 293 พิพากษายืน