แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อโจทก์ร้องขอบังคับคดีภายใน 10 ปีนับแต่วันที่ศาลมีคำพิพากษาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา271 แล้วโจทก์ก็มีสิทธิที่จะดำเนินการบังคับคดีต่อไปจนกว่าการบังคับคดีจะแล้วเสร็จ แม้จะเกิน 10 ปีนับตั้งแต่วันที่ศาลมีคำพิพากษา โจทก์ก็ไม่หมดสิทธิที่จะดำเนินการบังคับคดี
ย่อยาว
คดีนี้สืบเนื่องมาจากเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2500 ศาลชั้นต้นพิพากษาตามยอมให้จำเลยชำระเงินแก่โจทก์ 164,400 บาท ภายในเดือนธันวาคม 2500และคดีถึงที่สุดแล้วจำเลยไม่ชำระหนี้ดังกล่าว โจทก์จึงขอให้ศาลชั้นต้นออกหมายบังคับคดียึดที่ดินของจำเลยที่ 2 ขายทอดตลาดเอาเงินชำระหนี้เมื่อวันที่ 2มกราคม 2501 และเจ้าพนักงานบังคับคดีได้ยึดทรัพย์ดังกล่าวตั้งแต่วันที่19 กันยายน 2502 เมื่อพ้นกำหนด 10 ปีนับตั้งแต่ศาลชั้นต้นพิพากษาตามยอมแล้ว การบังคับคดียังไม่แล้วเสร็จ
เมื่อวันที่ 30 สิงหาคม 2514 ในระหว่างรอการขายทอดตลาดที่ดินดังกล่าวของจำเลยที่ 2 จำเลยทั้งสองร้องทำนองเดียวกันว่า นับจากวันที่ศาลชั้นต้นพิพากษาตามยอมเป็นเวลาเกินกว่า 10 ปีแล้ว การบังคับคดียังไม่เสร็จโดยยังมิได้ขายทอดตลาด โจทก์จึงไม่มีสิทธิดำเนินการบังคับคดีต่อไป ทั้งเมื่อวันที่ 25 สิงหาคม 2507 โจทก์ได้แถลงต่อเจ้าพนักงานบังคับคดีว่า โจทก์จะไม่วางค่าใช้จ่ายในการบังคับคดีต่อไป ถือว่าโจทก์สละสิทธิในการบังคับคดีแล้ว ขอให้ปล่อยทรัพย์ของจำเลยที่ 2
ในระหว่างนัดพิจารณาคำร้องของจำเลยทั้งสอง จำเลยทั้งสองถูกพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาดในคดีล้มละลาย ศาลชั้นต้นเรียกเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์มาดำเนินคดีแทนจำเลยทั้งสอง
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า โจทก์ดำเนินการบังคับคดีภายใน 10 ปีแล้ว และการที่โจทก์แถลงว่าจะไม่วางเงินค่าใช้จ่ายในการบังคับคดีเป็นเรื่องระหว่างโจทก์กับผู้รับจำนอง ถือไม่ได้ว่าเป็นการสละสิทธิในการบังคับคดี ให้ยกคำร้องของจำเลยทั้งสอง
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยทั้งสองอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ระยะเวลาในการบังคับคดีตามคำพิพากษาหรือคำสั่งของศาลนั้น ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งบัญญัติไว้ในมาตรา 271 ให้เจ้าหนี้ตามคำพิพากษาร้องขอให้บังคับคดีตามคำพิพากษาหรือคำสั่งของศาลภายใน 10 ปี นับตั้งแต่วันมีคำพิพากษาหรือคำสั่งเท่านั้นไม่มีบทบัญญัติในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งว่าให้เจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการบังคับคดีให้เสร็จภายในระยะเวลาเท่าใด หรือหากเจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการบังคับคดีไม่เสร็จภายใน 10 ปี ให้การบังคับคดีเป็นอันสิ้นสุดลง ดังนั้น เมื่อโจทก์ร้องขอให้บังคับคดีภายใน 10 ปี นับแต่วันมีคำพิพากษาแล้ว โจทก์ก็มีสิทธิที่จะดำเนินการบังคับคดีต่อไปจนกว่าการบังคับคดีจะแล้วเสร็จ แม้จะเกิน 10 ปี นับตั้งแต่วันที่ศาลมีคำพิพากษาโจทก์ก็ไม่หมดสิทธิที่จะดำเนินการบังคับคดีและที่ฎีกาว่าโจทก์ได้แถลงต่อเจ้าพนักงานบังคับคดีว่าโจทก์จะไม่วางค่าใช้จ่ายในการบังคับคดีต่อไปถือว่าโจทก์สละสิทธิในการบังคับคดีนั้น ก็เห็นว่าเป็นเรื่องที่โจทก์เกี่ยงให้กองหมายเรียกค่าใช้จ่ายในการแบ่งแยกโฉนดที่ดินจากผู้รับจำนองส่วนของจำเลยที่ 2 เท่านั้น มิใช่เป็นเรื่องที่โจทก์สละสิทธิในการบังคับคดี
พิพากษายืน
