แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พฤตติการณ์ที่ถือว่าเป็นการแสดงเจตนาลวงสัญญาทางพระราชไมตรีคนในบังคับอังกฤษร้องขัดทรัพย์ ฎีกาได้ฉะเพาะปัญหาข้อกฎหมาย
ย่อยาว
ได้คววามว่าจำเลยเป็นลูกหนี้โจทก์ตามสัญญายอมความ ครั้นจำเลยผิดสัญญาโจทก์จึงยึดช้างพังบุญชูเพื่อขายทอดตลาดเอาเงินใช้หนี้โจทก์ต่อไป ผู้ร้อง ๆ ขัดทรัพย์ว่าช้างพังบุญชูเป็นของตน โดยจำเลยได้โอนให้เพื่อใช้หนี้เดิม
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้ถอนการยึด
ศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงว่าการโอนช้างรายนี้จำเลยไม่ได้ตีราคาโอยขายใช้หนี้ผู้ร้องจริงจัง ทำสมยอมแสดง เจตนาลวงตามประมวลแพ่ง ฯ ม. ๑๑๘ สัญญา โอนขายเป็นโมฆะ ใช้ไม่ได้ อนึ่งผู้ร้องก็ทราบว่าจำเลยแพ้ความโจทก์แล้วและจำเลยไม่มีทรัพย์อื่นอีกแม้จำเลยจะตีราคาโอนขายช้างให้ผู้ร้องจริงจังก็เป็นการฉ้อฉลตาม ม. ๒๓๗ แห่งประมวลแพ่ง ฯ จึงให้ยกคำร้องของผู้ร้องเสีย
ศาลฎีกาตัดสินว่าเรื่องนี้ผู้ร้องเป็นคนในบังคับอังกฤษ จึงฎีกาได้แต่ฉะเพาะข้อกฎหมาย เมื่อศาลอุทธรณ์ฟังว่าโอนช้างระวางจำเลยกับผู้ร้องเป็นการสมยอมไม่จริงจังแล้วคดีก็เข้าบทมาตรา ๑๑๘ แห่งประมวลแพ่ง ฯ การแสดงเจตนาเป็นโมฆะ พิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์
