แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สวนยางซึ่งมีใบเหยียบย่ำเดิมเป็นของจำเลย ได้มอบให้เจ้าหนี้ยึดไว้เป็นประกัน ต่อมามีบุคคลภายนอกเอาสวนยางนี้ไปหลอกขายให้โจทก์ทำหนังสือซื้อขายที่อำเภอโดยจำเลยไม่ทราบ ดังนี้ แม้โจทก์จะได้รับซื้อไว้โดยสุจริตและเสียค่าตอบแทน ก็จะอ้างการจดทะเบียนซื้อขายนั้นมายันแก่จำเลยผู้เป็นเจ้าของไม่ได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้ซื้อสวนยางไว้จากนายดอเลาะแปลงหนึ่งและได้เข้าครอบครองตลอดมาตั้งแต่ พ.ศ. 2486 ครั้นเมื่อเดือนกรกฎาคม 2489 จำเลยได้ยื่นคำร้องขอขายที่รายนี้ให้แก่นายอุมา โจทก์ได้ให้นายหะยีหะมะไปร้องคัดค้านนายหะยีหะมะกลับไปทำสัญญายอมความยกที่รายนี้ให้แก่จำเลย จึงขอให้ศาลพิพากษาว่าที่รายนี้เป็นของโจทก์และทำลายนิติกรรมยอมความนั้นเสีย จำเลยให้การว่า ที่พิพาทเป็นของจำเลยได้รับโอนมาจากนายสะมะแอผู้ได้รับใบเหยียบย่ำ จำเลยได้โก่นสร้างทำสวนยางและครอบครองตลอดมา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2478 ต่อมาปี พ.ศ. 2484 จำเลยได้เอาที่รายนี้ให้นายระยาดูเลาะยึดไว้เป็นประกันเงินกู้ ใครเอาที่ไปขายให้โจทก์ จำเลยไม่ทราบ โจทก์ได้มอบอำนาจให้นายหะยีหะมะทำความตกลงประนีประนอมยอมความต่ออำเภอยกที่รายนี้ให้จำเลยเสร็จไปแล้ว โจทก์ไม่มีสิทธิฟ้องศาลชั้นต้นฟังว่าที่พิพาทเป็นของจำเลยมาแต่เดิม แล้วนายดอเลาะมาหลอกขายให้โจทก์ ๆ รับซื้อไว้โดยมิได้เข้าครอบครองอย่างใด เมื่อเกิดพิพาทกับจำเลย โจทก์ได้มอบอำนาจให้นายหะยีหะมะไปทำสัญญาประนีประนอมยอมความต่ออำเภอ ยกที่รายนี้ให้จำเลยแล้ว พิพากษายกฟ้อง
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาฟังว่า ที่พิพาทเดิมเป็นป่า นายมะสะแอได้รับใบเหยียบย่ำแล้ว โอนให้จำเลย ๆ ได้โก่นสร้างปลูกยางไว้เต็มเนื้อที่ต่อมาจำเลยได้กู้เงิน เงินนายระยาดูเลาะและได้มอบที่พิพาทให้นายระยาดูเลาะยึดไว้เป็นประกัน ในระหว่างสงครามยางไม่มีราคาจึงไม่มีการกรีดยาง นายระยาดูเลาะให้คนรักษาไว้เฉย ๆ เป็นเหตุให้นายดูเลาะ ซึ่งไม่มีสิทธิอะไรในสวนยางนี้ไปหลอกขายแก่โจทก์โดยอ้างว่าเป็นของตน โจทก์ไม่ได้สอบสวนอะไร หลงเชื่อซื้อเอาไว้เมื่อนายดูเลาะไม่มีสิทธิในที่รายนี้แล้ว โจทก์ผู้รับซื้อไว้จากนายดอเลาะ แม้จะเป็นไปโดยสุจริต และเสียค่าตอบแทน ก็ไม่มีสิทธิจะอ้างการจดทะเบียนซื้อขายมาใช้ยันแก่จำเลยผู้เป็นเจ้าของอันแท้จริงได้ และข้อเท็จจริงได้ความต่อไปว่า โจทก์ไม่ปรากฎว่าได้เข้ามาเกี่ยวข้องอย่างใด เป็นแต่ซื้อทิ้งไว้เฉย ๆ จึงไม่เกิดสิทธิครอบครองในที่พิพาท โจทก์จึงไม่มีสิทธิในที่พิพาท
พิพากษายืน