แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้จำเลยชนะคดีและให้โจทก์ใช้ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสองศาลแทนจำเลยนั้น คำพิพากษาในส่วนที่เกี่ยวกับค่าฤชาธรรมเนียมไม่เป็นการพิพากษาเกินคำขอ เพราะเป็นเรื่องที่ศาลอุทธรณ์ใช้ดุลพินิจกำหนดให้คู่ความฝ่ายที่แพ้คดีใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแก่ฝ่ายที่ชนะคดี ไม่ว่าคู่ความฝ่ายนั้นจะมีคำขอหรือไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้ซื้อและรับโอนการครอบครองที่ดินของนางสาวเพชรรัตน์ส่วนทางด้านทิศเหนือ และได้จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมในที่ดินส่วนดังกล่าวแล้ว จำเลยเป็นเจ้าของที่ดินเฉพาะส่วนทางทิศใต้ ขอให้บังคับจำเลยไปจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมแบ่งแยกกรรมสิทธิ์รวมในที่ดินเฉพาะส่วนทางด้านทิศเหนือ คิดเป็นเนื้อที่ 1 ไร่ 3 งาน ให้โจทก์ภายในกำหนด 7 วัน นับแต่วันที่มีคำพิพากษา หากจำเลยไม่ปฏิบัติตามให้ถือเอาคำพิพากษาเป็นการแสดงเจตนาของจำเลย ถ้าการแบ่งไม่อาจทำได้หรือจะเสียหายมากนัก ขอให้นำที่ดินแปลงดังกล่าวออกขายโดยประมูลราคากันระหว่างโจทก์จำเลยหรือขายทอดตลาดนำเงินมาแบ่งกันคนละครึ่ง
จำเลยให้การว่า โจทก์ได้ซื้อที่ดินส่วนของนางสาวเพชรรัตน์ทางด้านทิศใต้ โจทก์ไม่เคยบอกกล่าวจำเลยให้แบ่งแยกที่ดินตามฟ้องขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษาให้ขายที่ดินโดยประมูลราคากันระหว่างโจทก์จำเลย หากตกลงกันไม่ได้ให้ขายทอดตลาดแล้วนำเงินสุทธิแบ่งแก่โจทก์จำเลยคนละส่วนเท่ากัน
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 2 พิพากษากลับ ให้จำเลยแบ่งแยกที่ดินครึ่งหนึ่งเนื้อที่ 1 ไร่ 3 งาน ทางด้านทิศใต้ทั้งหมดให้แก่โจทก์ หากจำเลยไม่ปฏิบัติตามให้ถือเอาคำพิพากษาเป็นการแสดงเจตนาแทนจำเลยให้โจทก์ใช้ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสองศาลแทนจำเลย โดยกำหนดค่าทนายความรวม 800 บาท
โจทก์ฎีกา โดยผู้พิพากษาที่นั่งพิจารณาคดีในศาลชั้นต้นรับรองว่ามีเหตุสมควรที่จะฎีกาในข้อเท็จจริงได้
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 2 พิพากษากลับให้จำเลยชนะคดีและให้โจทก์ใช้ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสองศาลแทนจำเลย โดยกำหนดค่าทนายความให้รวม 800 บาท เป็นการพิพากษาเกินคำขอนั้น เป็นเรื่องที่ศาลอุทธรณ์ภาค 2 ใช้ดุลพินิจกำหนดให้คู่ความฝ่ายที่แพ้คดีใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแก่ฝ่ายที่ชนะคดี ไม่ว่าคู่ความฝ่ายนั้นจะมีคำขอหรือไม่ก็ดีตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 161และมาตรา 167 ศาลฎีกาไม่ควรแก้ไขฎีกาโจทก์ข้อนี้ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมในชั้นฎีกาให้เป็นพับ
