แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์จำเลยทำสัญญาแปลงหนี้ใหม่เปลี่ยนตัวเจ้าหนี้และลูกหนี้หนี้เดิมเป็นอันระงับ หนี้ใหม่เป็นหนี้เงิน จำเลยย่อมจำนองที่ดินเป็นประกันหนี้ได้ ศาลชั้นต้นกำหนดประเด็นข้อพิพาทว่า จำเลยจำนองที่ดินเพื่อประกันหนี้เงินกู้ตามฟ้องหรือไม่ แล้ววินิจฉัยว่าหนี้ระหว่างโจทก์จำเลยเกิดขึ้นจากการแปลงหนี้ใหม่ สัญญาจำนองจึงมีผลบังคับได้นั้น หาใช่เป็นการวินิจฉัยนอกประเด็นไม่เพราะการวินิจฉัยถึงการแปลงหนี้ใหม่ก็เพื่อให้ทราบถึงที่มาแห่งหนี้ของโจทก์จำเลยให้ชัดขึ้นเท่านั้น
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยจดทะเบียนจำนองที่ดินโฉนดเลขที่ 6606ไว้กับโจทก์เพื่อเป็นประกันการกู้ยืมเงินจำนวน 328,847 บาทพร้อมดอกเบี้ย กำหนดไถ่คืนภายใน 1 ปี โดยหนี้ดังกล่าวเกิดจากการแปลงหนี้สัญญาเช่าซื้อ ครบกำหนดจำเลยไม่ชำระโจทก์บอกกล่าวบังคับจำนองแล้ว ขอให้จำเลยชำระหนี้หากไม่ชำระให้ยึดที่ดินจำนองออกขายทอดตลาด
จำเลยให้การว่า โจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง จำเลยไม่เคยกู้เงินโจทก์สัญญาจำนองเป็นโมฆะ
ศาลชั้นต้นพิพากษา ให้จำเลยชำระเงินจำนวน 337,068.17 บาทพร้อมด้วยดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ 15 ต่อปีของต้นเงิน 328,847 บาทนับแต่วันถัดจากวันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ หากไม่ชำระก็ให้บังคับจำนองยึดที่ดินโฉนดเลขที่ 6606 ออกขายทอดตลาดแล้วนำเงินมาชำระหนี้ให้แก่โจทก์
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า มีปัญหาจะต้องวินิจฉัยตามฎีกาของจำเลยข้อแรกว่า ศาลล่างทั้งสองวินิจฉัยคดีนอกประเด็นหรือไม่ เห็นว่าการทำสัญญาแปลงหนี้ใหม่ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 349ถือว่าหนี้เดิมได้ระงับไปแล้วด้วยการแปลงหนี้ใหม่ และมีหนี้ใหม่เกิดขึ้นแทน โจทก์มีสิทธิที่จะบังคับเอาจากจำเลยตามหนี้ใหม่ที่เกิดขึ้นเพราะสัญญาแปลงหนี้ หนี้ใหม่เป็นหนี้เงิน จำเลยย่อมจำนองที่ดินเพื่อเป็นประกันหนี้ได้ ที่ศาลชั้นต้นกำหนดประเด็นในการชี้สองสถานว่า จำเลยได้จดทะเบียนจำนองที่ดินเพื่อเป็นประกันการกู้ยืมเงินจำนวน 328,847 บาท ตามฟ้องหรือไม่ แล้วศาลล่างทั้งสองได้กำหนดประเด็นตอนวินิจฉัยว่า หนี้ตามสัญญาจำนองเป็นหนี้ที่เกิดจากการแปลงหนี้ใหม่ หรือเป็นหนี้เงินกู้ที่จำเลยกู้ยืมจากโจทก์แต่ไม่ได้รับเงิน แล้ววินิจฉัยว่า หนี้ระหว่างโจทก์จำเลยเกิดขึ้นจากการแปลงหนี้ใหม่ สัญญาจำนองจึงมีผลบังคับได้นั้น หาใช่เป็นการวินิจฉัยนอกประเด็นไม่ การที่ศาลล่างทั้งสองวินิจฉัยถึงการแปลงหนี้ใหม่ ก็เพื่อให้ทราบถึงสาเหตุที่มาแห่งหนี้ระหว่างโจทก์และจำเลยให้ชัดขึ้นเท่านั้น
พิพากษายืน
