แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อส่งหมายนัดให้นายประกันส่งตัวจำเลยยังไม่ได้และยังถือไม่ได้ว่านายประกันได้ทราบนัดของศาล ไม่ว่าโดยพฤตินัยหรือโดยนิตินัยแล้ว จะถือว่านายประกันผิดสัญญาประกันหาได้ไม่
ย่อยาว
คดีนี้ โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยฐานฆ่าผู้อื่นโดยเจตนาศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้องโจทก์ แต่ให้ขังจำเลยไว้ระหว่างอุทธรณ์เว้นแต่จะมีประกันตัวไป นายประสิทธิ์ เพ็งเอม หรือเพ็ญเอม ได้ทำสัญญาประกันตัวจำเลยไประหว่างอุทธรณ์ โดยยอมรับผิดในจำนวนเงินหนึ่งแสนบาทเมื่อผิดสัญญาประกัน และระบุที่อยู่ในสัญญาประกันไว้ตามที่ประกันไว้ตามที่ปรากฏในบัตรประจำตัวประชาชนของตนอันไม่ตรงกับที่อยู่ที่แท้จริงซึ่งได้ย้ายไปแล้วก่อนทำสัญญาประกัน ครั้นถึงเวลานัดอ่านคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ ศาลชั้นต้นได้ส่งหมายนัดให้นายประกันส่งตัวจำเลยมาฟังคำพิพากษาตามตำบลที่อยู่ที่ระบุไว้นั้น จึงไม่มีตัวนายประกันผู้รับหมาย และจึงส่งหมายไม่ได้ ศาลชั้นต้นถือว่านายประกันผิดสัญญาจึงสั่งให้บังคับตามสัญญาประกัน ต่อมาเมื่อนายประกันทราบว่าศาลอุทธรณ์จำคุกจำเลย นายประกันได้จัดส่งตัวจำเลยต่อศาลชั้นต้น พร้อมกับขออย่าให้ศาลชั้นต้นปรับนายประกัน ศาลชั้นต้นได้สั่งลดค่าปรับลงเหลือ 10,000 บาท
นายประกันอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ลดค่าปรับลงเหลือ 5,000 บาท
นายประกันฎีกา ขออย่าได้ปรับนายประกัน และพนักงานอัยการฎีกาขอให้ปรับตามศาลชั้นต้น
ศาลฎีกาพิจารณาแล้ว ข้อเท็จจริงปรากฏว่า ศาลชั้นต้นได้จัดให้มีการส่งหมายนัดให้นายประกันส่งตัวจำเลยมาศาลเพื่อฟังคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ 2 ครั้ง แต่ทุกครั้งเจ้าหน้าที่ของศาลได้รายงานมาว่า หาบ้านของนายประกันตามที่ระบุไว้ในสัญญาประกันไม่พบ ข้อเท็จจริงจึงต้องฟังว่าโดยพฤตินัยแล้ว นายประกันยังไม่เคยทราบหมายนัดของศาลชั้นต้นที่สั่งให้นายประกันส่งตัวจำเลยมาศาลเลย วิธีส่งหมายนัดของศาลตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 79 มีบัญญัติถึงการส่งโดยวิธีอื่น ๆ ไว้ด้วย แต่ข้อเท็จจริงในคดีนี้ไม่ปรากฏว่า ศาลชั้นต้นได้นำวิธีส่งอย่างอื่นที่อาจทำได้ตามมาตรา 79 มาใช้ ฉะนั้น รูปคดีจึงยังถือไม่ได้ว่านายประกันได้ทราบหมายนัดให้ส่งตัวจำเลยของศาลชั้นต้นแล้ว ไม่ว่าจะเป็นโดยทางพฤตินัยหรือนิตินัยก็ตาม คดีจึงยังฟังไม่ได้ว่านายประกันได้ฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามนัดของศาลชั้นต้นตามสัญญาประกัน ศาลชั้นต้นจึงยังไม่มีอำนาจที่จะบังคับนายประกันให้ใช้เบี้ยปรับตามสัญญาประกัน
จึงพิพากษากลับ ให้ยกคำสั่งของศาลชั้นต้นที่สั่งให้บังคับนายประกันตามสัญญาประกัน และให้บังคับคดีตามสัญญาประกันนั้นเสีย
