แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์อ้างในคำฟ้องว่า โจทก์ได้เสียค่าอากรแสตมป์ใบรับสำหรับรายรับจากการจำหน่ายอสังหาริมทรัพย์ไป แต่ต่อมาโจทก์ทราบว่าโจทก์ไม่มีหน้าที่ต้องเสียอากรแสตมป์ จึงมาฟ้องขอให้กรมสรรพากรจำเลยคืนเงินค่าอากรแสตมป์ คำฟ้องของโจทก์ดังนี้เป็นคดีพิพาทเกี่ยวกับการขอคืนเงินค่าภาษีอากรตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 7(3)แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลภาษีอากรและวิธีพิจารณาคดีภาษีอากรพ.ศ. 2528 ซึ่งตามมาตรา 9 แห่งพระราชบัญญัติเดียวกัน และประมวลรัษฎากร มาตรา 122 การขอคืนอากรไม่ว่าเป็นกรณีที่เสียไปโดยไม่มีหน้าที่ต้องเสีย หรือเสียเกินไปกว่าอัตราที่กำหนดถ้าจะขอคืนต้องเป็นกรณีที่ค่าอากรที่จะคืนนั้นไม่น้อยกว่า 2 บาทและการขอคืนต้องยื่นคำร้องต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ภายในเวลา 6 เดือนนับแต่วันเสียอากรหรือค่าเพิ่มอากร เมื่อโจทก์มิได้ดำเนินการยื่นคำร้องเป็นหนังสือต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ตามหลักเกณฑ์ วิธีการและระยะเวลาที่กำหนดไว้ดังกล่าว จึงไม่อาจที่จะนำคดีมาฟ้องต่อศาลได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นนิติบุคคลประเภทสหกรณ์บริการและได้จดทะเบียนการค้ากับจำเลย เมื่อโจทก์ได้จดทะเบียนการค้าและเสียภาษีการค้าแล้ว โจทก์ไม่มีหน้าที่ต้องเสียค่าอากรแสตมป์ใบรับสำหรับรายรับจากการจำหน่ายอสังหาริมทรัพย์ ตามบัญชีอัตราอากรแสตมป์ลักษณะ 28 แห่งประมวลรัษฎากร แต่ในการจดทะเบียนซื้อขายและโอนกรรมสิทธิ์ในอสังหาริมทรัพย์ให้แก่สมาชิกตั้งแต่วันที่24 กันยายน 2528 ถึงเดือนสิงหาคม 2532 จำเลยยังคงเรียกเก็บค่าอากรแสตมป์ใบรับสำหรับรายรับจากการจำหน่ายอสังหาริมทรัพย์ดังกล่าวจากโจทก์อีก รวมเป็นเงิน 591,510 บาท ต่อมาโจทก์ทราบว่าโจทก์ไม่มีหน้าที่ต้องเสียอากรแสตมป์ใบรับ โจทก์จึงได้ยื่นคำร้องขอคืนค่าอากรแสตมป์ใบรับจำนวนดังกล่าวจากจำเลย จำเลยได้พิจารณาและสั่งคืนค่าอากรแสตมป์ใบรับ 94,821 บาท ส่วนที่เหลือ 496,689 บาทจำเลยไม่คืนให้ ขอให้จำเลยคืนเงินค่าอากรแสตมป์ใบรับจำนวน 496,689บาท พร้อมดอกเบี้ย
จำเลยให้การว่า จำเลยได้สั่งคืนค่าอากรแสตมป์ใบรับ 94,821 บาทให้โจทก์แล้ว แต่ค่าอากรแสตมป์ใบรับ 496,689 บาทนั้น จำเลยไม่คืนให้เพราะขาดอายุความและโจทก์ไม่เคยนำใบเสร็จรับเงินค่าอากรแสตมป์เดือนตุลาคม 2528 ถึงเดือนธันวาคม 2528 และปี 2529 ถึงปี 2531ไปยื่นคำร้องขอคืนค่าอากรแสตมป์แต่อย่างใด เมื่อโจทก์ไม่ยื่นคำร้องขอคืนอากรแสตมป์ภายใน 6 เดือน นับแต่วันเสียอากรแสตมป์แต่กลับนำคดีมาฟ้อง โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้อง ขอให้ยกฟ้อง
ศาลภาษีอากรกลางพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีภาษีอากรวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงฟังได้ว่าก่อนฟ้องคดีโจทก์มิได้ยื่นคำร้องขอคืนอากรแสตมป์ใบรับตามจำนวนเงินค่าอากรดังที่กล่าวในฟ้อง ปัญหาวินิจฉัยคงมีว่า โจทก์มีอำนาจฟ้องขอคืนค่าอากรแสตมป์ดังกล่าวหรือไม่ ได้พิจารณาคำฟ้องของโจทก์แล้วโจทก์อ้างในคำฟ้องว่า โจทก์ได้เสียค่าอากรแสตมป์ใบรับสำหรับรายรับจากการจำหน่ายอสังหาริมทรัพย์ไป แต่ต่อมาโจทก์ทราบว่าโจทก์ไม่มีหน้าที่ต้องเสียอากรแสตมป์ จึงมาฟ้องขอให้จำเลยคืนเงินค่าอากรแสตมป์ คำฟ้องของโจทก์ดังนี้เป็นคดีพิพาทเกี่ยวกับการขอคืนค่าภาษีอากรตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 7(3) แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลภาษีอากรและวิธีพิจารณาคดีภาษีอากร พ.ศ. 2528 ซึ่งในมาตรา 9 บัญญัติว่า “คดีตามมาตรา 7(3) ในกรณีที่กฎหมายเกี่ยวกับภาษีอากรบัญญัติให้ขอคืนค่าภาษีอากรตามหลักเกณฑ์ วิธีการและระยะเวลาที่กำหนดไว้ จะดำเนินการในศาลภาษีอากรได้ก็ต่อเมื่อได้มีการปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาเช่นว่านั้น” และในเรื่องการขอคืนอากรนั้นประมวลรัษฎากร มาตรา 122 บัญญัติว่า “ผู้ใดได้เสียค่าอากรหรือค่าเพิ่มอากรเกินไปไม่น้อยกว่า 2 บาท สำหรับตราสารลักษณะเดียวหรือเรื่องเดียว ผู้นั้นชอบที่จะทำคำร้องเป็นหนังสือยื่นต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ เมื่ออธิบดีเห็นว่าเกินไปจริง ก็ให้คืนค่าอากรหรือค่าเพิ่มอากรที่เกินไปนั้นแก่ผู้เสียอากรได้ แต่คำร้องที่กล่าวนั้นต้องยื่นภายใน 6 เดือน นับแต่วันเสียอากรหรือค่าเพิ่มอากรและต้องประกอบด้วยคำชี้แจงหรือเอกสาร ซึ่งพนักงานเจ้าหน้าที่หรืออธิบดีเห็นสมควรให้ยื่นสนับสนุนคำร้อง” ตามบทบัญญัติในมาตรานี้มีความให้เห็นเป็นการชัดเจนว่า การขอคืนอากรไม่ว่าเป็นกรณีที่เสียไปโดยไม่มีหน้าที่ต้องเสีย หรือเกินไปกว่าอัตราที่กำหนด ถ้าจะขอคืนต้องเป็นกรณีที่ค่าอากรที่จะขอคืนนั้นไม่น้อยกว่า 2 บาท และการขอคืนต้องยื่นคำร้องต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ภายในเวลา 6 เดือนนับแต่วันเสียอากรหรือค่าเพิ่มอากร กรณีของโจทก์เป็นการขอคืนในกรณีที่โจทก์ไม่ต้องเสียอากร โจทก์ก็ต้องดำเนินการยื่นคำร้องขอคืนตามที่บัญญัติไว้ในบทมาตรานี้ เมื่อข้อเท็จจริงยุติว่าโจทก์มิได้ดำเนินการยื่นคำร้องเป็นหนังสือต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาที่กำหนดไว้ จึงไม่อาจที่จะนำคดีมาฟ้องต่อศาลได้ตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 9 แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลภาษีอากรและวิธีพิจารณาคดีภาษีอากร พ.ศ. 2528
พิพากษายืน
