แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
หนังสือยกให้ที่ดิน แม้จะไม่สมบูรณ์เพราะมิได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ และมิใช่พินัยกรรม เพราะไม่มีข้อกำหนดเผื่อตายก็ตาม ก็ยังเป็นการแสดงเจตนาว่าเจ้าของที่ดินได้สละสิทธิครอบครองให้แก่ผู้รับแล้ว
ที่สวนผลไม้และสวนจากนั้น เจ้าของต้องละทิ้งช้านานถึง 9-10 ปี จึงจะขาดกรรมสิทธิ์
(ฎีกา 1071-1072/82)
ที่นาซึ่งไม่มีหนังสือสำคัญสำหรับที่ ครอบครองเกินกว่า 1 ปี ย่อมได้สิทธิ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า เมื่อวันที่ 11 เมษายน 2488 นายเอบได้ทำหนังสือมอบที่สวนผลไม้ ที่สวนจาก ที่นา ให้โจทก์และสามีโจทก์ ต่อมาเมื่อเดือนธันวาคม 2488 นายเอบวายชนม์ จำเลยไปร้องขอรับมรดกนายเอบต่ออำเภอ และบุกรุกเข้าเก็บผลไม้ในสวนของโจทก์และสามีโจทก์จึงขอให้ทำลายใบสำคัญที่อำเภอออกให้จำเลยเป็นผู้รับมรดกนายเอบและห้ามมิให้จำเลยเกี่ยวข้องเก็บผลไม้ในสวน กับเรียกค่าเสียหายจำเลยทั้งสองต่อสู้ว่า จำเลยเป็นผู้รับมรดกนายเอบในฐานะทายาทโดยธรรมหนังสือตามสำเนาท้ายฟ้องเป็นหนังสือปลอม แม้ไม่ปลอม ก็มิได้ทำต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ไม่ชอบด้วยมาตรา 525 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ และตัดฟ้องว่า ฟ้องเคลือบคลุมกับฟ้องแย้งเรียกค่ากระบือ ศาลชั้นต้นพิพากษาให้โจทก์ชนะคดี ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกาว่า เอกสารหมาย 1 (หนังสือยกที่พิพาทให้โจทก์และสามีโจทก์) มิได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ใช้ไม่ได้จะวินิจฉัยว่าเป็นพินัยกรรม ก็ไม่ได้ ทั้งโจทก์และสามีโจทก์เข้าครอบครองที่พิพาทไม่ถึง 9-10 ปี ไม่ได้กรรมสิทธิ์
ระหว่างฎีกา จำเลยที่ 2 ตาย นายมีบุตรรับมรดกความ
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เอกสารหมาย 1 เป็นหนังสือที่นายเอบยกที่พิพาท 3 แปลงให้แก่โจทก์และสามี แต่มิได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ไม่สมบูรณ์ตามมาตรา 525 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์และไม่ใช่พินัยกรรม เพราะไม่มีข้อกำหนดเผื่อตายตามความในมาตรา 1646 แม้เอกสารหมาย 1 จะไม่สมบูรณ์ตามกฎหมาย ก็ยังแสดงเจตนาว่านายเอบสละสิทธิครอบครองที่พิพาทให้แก่โจทก์และสามี ปรากฏว่าที่พิพาทไม่มีหนังสือสำคัญสำหรับที่ เป็นที่สวนผลไม้ 2 แปลง ที่สวนจากและที่นา 1 แปลง ที่สวนนั้นเจ้าของจะต้องละทิ้งช้านานถึง 9-10 ปี จึงขาดกรรมสิทธิ์คดีนี้โจทก์และสามีเพิ่งเข้าครอบครองที่พิพาทนับได้กว่า 1 ปี ยังไม่ถึง 9-10 ปี โจทก์และสามีจึงได้สิทธิครอบครองเฉพาะที่นาเท่านั้น ส่วนที่สวนผลไม้และสวนจาก โจทก์และสามีโจทก์เข้าครอบครองยังไม่ถึง 9-10 ปี ยังไม่ได้กรรมสิทธิ์
พิพากษาแก้ ห้ามมิให้จำเลยเข้าเกี่ยวข้องเฉพาะที่นา
