แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ตัวการตัวแทนมารดาเปนผู้แทนโดยชอบธรรมของบุตร์ผู้เยาว์เมื่อบิดาตายแล้วทำสัญญาแทนผู้เยาว์ ๆ ต้องรับผิด เทียบฎีกาที่ 226/63,1351/62,150/56
ย่อยาว
ได้ความว่าเมื่อวันที่ ๑๔ พฤษภาคม ๒๔๖๘ ก.จำเลยแล ต.ซึ่งเปนภรรยา ย.ผู้ตายแลเปนมารดา น.โจทก์ได้ทำสัญญาแบ่งมฤดกกัน คือ ฝ่าย ก.ทำแทน ล.บุตร์ ส่วน ต.ทำแทนโจทก์ดังนี้ ปัญหามีว่าสัญญานั้นจะสมบูรณ์ตามกฎหมายแลโจทก์จะต้องรับผิดชอบด้วยหรือไม่
ศาลฎีกาตัดสินยืนตามศาลล่างว่า สัญญาทำเมื่อก่อนใช้ประมวลแพ่งบรรพ ๑-๒ ย่อมผูกพันถึงโจทก์ด้วย เพราะเมื่อบิดาตายแล้วมารดาก็ต้องเปนผู้ปกครองแลเปนผู้แทนโดยชอบธรรมของบุตร์ซึ่งเปนผู้เยาว์ ฉะนั้น ต.จึงมีอำนาจทำสัญญาแทนโจทก์ผู้บุตร์ได้ในเรื่องเช่นนี้ส่วนข้อที่ น.โจทก์อ้างว่าตนอยู่ในความปกครองของนายจันผู้อาว์นั้น ก็พึ่งมาตั้งแต่ขึ้นในเวลาฟ้องคดีนี้ กรรมการเห็นว่า น.จะตั้งแต่งเอาตามชอบใจของตนไม่ได้ สัญญาแบ่งมฤดกนั้นเปนอันสมบูรณ์ใช้ได้ตามกฎหมาย โจทก์จะมาฟ้องของแบ่งมฤดกของ ย.อีกไม่ได้ ให้ยกเสีย
