แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยออกจากห้องเช่าจำเลยให้การว่าจำเลยเช่าห้องของโจทก์จริง โดยมิได้ยกข้อต่อสู้ว่าจำเลยมีสิทธิจะอยู่ในห้องเช่าต่อไป ทั้งมิได้ต่อสู้ว่าโจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยไม่ได้ แต่จำเลยฟ้องแย้งขอให้โจทก์ชดใช้เงินค่าก่อสร้างเพิ่มเติมห้องเช่าให้จำเลยในเมื่อจำเลยจะต้องออกจากห้องเช่าของโจทก์ไป ดังนี้ ถือว่าฟ้องแย้งของจำเลยไม่มีเงื่อนไขและสามารถพิจารณารวมกับคำฟ้องเดิมได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ขับไล่จำเลยออกจากห้องเช่าและให้จำเลยชำระค่าเช่าที่ค้างพร้อมทั้งดอกเบี้ยและค่าเสียหาย
จำเลยให้การและฟ้องแย้งว่า จำเลยเช่าห้องของโจทก์จริงจำเลยได้ก่อสร้างเพิ่มเติมห้องเช่าสิ้นเงินไปรวม 13,000 บาทโดยมารดาโจทก์และโจทก์จะคิดค่าก่อสร้างให้จำเลย จำเลยค้างค่าเช่าเพียง 780 บาท โจทก์และบริวารได้ซื้อเชื่อสิ่งของจากจำเลยหักบัญชีกับค่าเช่าแล้ว โจทก์ยังเป็นหนี้ค่าซื้อของเชื่อจำเลยอยู่อีก 600 บาท และค่าเปียแชร์อีก 600 บาท หากจำเลยจะต้องส่งห้องพิพาทคืน ก็ขอให้ศาลบังคับโจทก์ชำระหนี้ค่าซื้อของกับค่าแชร์ 1,200 บาท เมื่อหักค่าเช่าที่ค้าง 780 บาท โจทก์ยังจะต้องชำระเงินให้จำเลยอีก 420 บาท กับให้โจทก์ใช้เงินที่จำเลยก่อสร้างเพิ่มเติมห้องเช่าโดยลดค่าสึกหรอแล้ว 4,500 บาทให้จำเลยด้วย
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า เรืองค่าแชร์ 600 บาท ไม่เกี่ยวกับการเช่าให้ไปว่ากล่าวกันต่างหาก ส่วนค่าเช่าที่ค้างโจทก์แถลงรับว่าค้าง 780 บาทเท่าที่จำเลยต่อสู้
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ววินิจฉัยว่า การเช่าไม่มีกำหนดเวลาโจทก์ได้แจ้งให้จำเลยส่งคืนแล้ว จำเลยต้องคืนให้โจทก์ ตามฟ้องแย้งน่าเชื่อว่าจำเลยได้ก่อสร้างเพิ่มเติมห้องเช่าเป็นเงิน 13,000 บาทจริง แต่ไม่มีข้อตกลงว่าโจทก์จะต้องชดใช้ให้จำเลย หนี้ซื้อของเชื่อจำเลยไม่มีพยานหลักฐาน รับฟังไม่ได้ พิพากษาให้จำเลยออกจากห้องเช่าของโจทก์ ให้ชำระค่าเช่าที่ค้าง 780 บาทพร้อมทั้งดอกเบี้ยตามฟ้อง ให้จำเลยชำระค่าเสียหายเดือนละ 60 บาทเท่าค่าเช่านับแต่เดือนพฤษภาคม 2504 จนกว่าจะออกจากห้องพิพาทให้ยกฟ้องแย้งจำเลย
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า การเช่าไม่มีหลักฐานเป็นหนังสือโจทก์ฟ้องเรียกค่าเช่าจากจำเลยมิได้ ที่จำเลยฟ้องแย้งเรียกค่าก่อสร้างเพิ่มเติมห้องเช่าและค่าซื้อของเชื่อนั้นไม่เกี่ยวกับฟ้องเดิมตามนัยฎีกาที่ 956/2502 ไม่จำเป็นต้องวินิจฉัยอุทธรณ์จำเลยที่เกี่ยวกับฟ้องแย้ง พิพากษาแก้ให้ยกฟ้องโจทก์เฉพาะที่ให้จำเลยชำระค่าเช่าที่ค้างรวมทั้งดอกเบี้ยเสีย ให้ยกอุทธรณ์จำเลยแต่ไม่ตัดสิทธิจำเลยที่จะฟ้องโจทก์เป็นคดีใหม่
จำเลยฎีกาในปัญหาข้อกฎหมายว่าโจทก์ต้องชดใช้ค่าก่อสร้างเพิ่มเติมห้องพิพาทให้จำเลยตาม ป.พ.พ. มาตรา 547
ศาลฎีกาเห็นว่า คำพิพากษาฎีกาที่ 956/2502 ที่ศาลอุทธรณ์อ้าง รูปคดีไม่ตรงกับคดีนี้ คดีนั้นศาลฎีกาวินิจฉัยว่าฟ้องแย้งของจำเลยมีเงื่อนไข พิจารณารวมไปกับฟ้องเดิมไม่ได้จึงไม่เป็นฟ้องแย้งอันควรรับไว้พิจารณา แต่คดีนี้ จำเลยมิได้ให้การต่อสู้ว่าจำเลยมีสิทธิจะอยู่ในห้องพิพาทต่อไปโจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยไม่ได้จำเลยเพียงแต่ฟ้องแย้งขอให้โจทก์ชดใช้เงินค่าก่อสร้างเพิ่มเติมห้องพิพาทให้จำเลยในเมื่อจำเลยจะต้องออกจากห้องพิพาทไปตามฟ้องของโจทก์ ฟ้องแย้งของจำเลยจึงไม่มีเงื่อนไขและสามารถพิจารณารวมกับฟ้องเดิมได้ และศาลชั้นต้นก็ได้สั่งรับและพิจารณาจนเสร็จสำนวนแล้ว ศาลฎีกาจึงไม่เห็นพ้องกับคำวินิจฉัยศาลอุทธรณ์ที่ไม่พิจารณาฟ้องอุทธรณ์ของจำเลย ในที่สุดศาลฎีกาเห็นว่าข้อกฎหมายที่จำเลยยกขึ้นเป็นข้อฎีกาที่โจทก์ต้องชดใช้ค่าก่อสร้างเพิ่มเติมห้องพิพาทให้จำเลย ตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 547 นั้นมิได้ว่ากล่าวกันมาแต่ศาลชั้นต้น จึงไม่รับวินิจฉัยโดยพิพากษายืน ให้ยกฎีกาจำเลย