แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เขตควบคุมการแปรรูปไม้เป็นข้อเท็จจริงอันเป็นองค์ประกอบความผิดซึ่งโจทก์มีหน้าที่ต้องนำสืบ
ประกาศกระทรวงเกษตร เรื่องกำหนดเขตควบคุมการแปรรูปไม้แม้จะได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้วก็ตาม แต่ประกาศดังกล่าวเป็นเพียงข้อกำหนดของทางราชการเท่านั้น หาใช่กฎหมายหรือเป็นข้อเท็จจริงที่รู้กันทั่วไปไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้บังอาจร่วมกันตั้งโรงงานแปรรูปไม้หวงห้าม ร่วมกันแปรรูปไม้ และมีไม้หวงห้ามแปรรูปแล้วไว้ในความครอบครอง ภายในเขตควบคุมการแปรรูปไม้ โดยไม่ได้รับอนุญาตตามกฎหมาย ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติป่าไม้ พ.ศ. 2484 มาตรา 48, 73, 74, 74 ทวิ ฯลฯ
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาว่า จำเลยที่ 1 มีความผิดฐานมีไม้หวงห้ามแปรรูปตามพระราชบัญญัติป่าไม้ พ.ศ. 2484 มาตรา 48, 73, 74 จำคุกหกเดือนปรับ 2,000 บาท โทษจำคุกรอไว้สองปี ริบไม้โมกมัน ไม้เสียดด่าง ไม้พญาไม้ และไม้สมพงของกลาง ให้ยกฟ้องจำเลยที่ 2 ที่ 3 และข้อหาอื่นของโจทก์เสีย
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า โจทก์ไม่นำสืบว่าที่เกิดเหตุอยู่ภายในเขตควบคุมการแปรรูปไม้ จึงถือไม่ได้ว่าขณะเกิดเหตุจำเลยทั้งสามทราบว่าตำบลที่เกิดเหตุเป็นเขตควบคุมการแปรรูปไม้ จึงฟังไม่ได้ว่าจำเลยทั้งสามกระทำผิดตามฟ้องและเป็นเหตุในลักษณะคดี พิพากษาแก้เป็นว่า ให้ยกฟ้องจำเลยที่ 1 ด้วย คืนไม้ของกลางแก่เจ้าของ นอกจากที่แก้คงให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ความผิดฐานตั้งโรงงานแปรรูปไม้ และแปรรูปไม้หวงห้ามกับมีไม้หวงห้ามแปรรูปไว้ในครอบครองภายในเขตควบคุมแปรรูปไม้โดยไม่ได้รับอนุญาตตามมาตรา 48 แห่งพระราชบัญญัติป่าไม้ พ.ศ. 2484 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติป่าไม้ (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2518 มาตรา 19 นั้น เขตควบคุมการแปรรูปไม้เป็นข้อเท็จจริง อันเป็นองค์ประกอบความผิดซึ่งโจทก์มีหน้าที่จะต้องนำสืบ สำหรับคดีนี้ปรากฏว่าจำเลยให้การปฏิเสธฟ้องโจทก์ โจทก์มิได้นำสืบให้ปรากฏเลยว่าตำบลนาทุ่ง อำเภอเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร อันเป็นที่เกิดเหตุที่ จำเลยถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิดนั้น อยู่ภายในเขตควบคุมการแปรรูปไม้ คดีจึงฟังไม่ได้ว่าฟ้องที่เกิดเหตุอยู่ภายในเขตควบคุมการแปรรูปไม้ตามโจทก์ฟ้อง แม้โจทก์จะอ้างว่าประกาศของกระทรวงเกษตรลงวันที่ 3พฤศจิกายน 2499 เรื่องกำหนดเขตควบคุมการแปรรูปไม้ตามพระราชบัญญัติป่าไม้ พ.ศ. 2484 ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้วก็ตาม แต่ประกาศของกระทรวงเกษตรดังกล่าวเป็นเพียงข้อกำหนดของทางราชการเท่านั้น หาใช่กฎหมายหรือข้อเท็จจริงที่รู้กันทั่วไปไม่ คดีโจทก์ฟังไม่ได้ว่าจำเลยกระทำผิดตามฟ้อง และริบไม้ของกลางไม่ได้
พิพากษายืน
