แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยติดต่อให้โจทก์จัดส่งสินค้าเสื้อผ้าโดยทางอากาศไปยังประเทศแคนาดาและจำเลยได้มอบเอกสารต่างๆให้แก่โจทก์ได้แก่ใบสุทธิคุ้มของที่ส่งออกใบอนุญาตให้ส่งสินค้าออกไปนอกราชอาณาจักรและใบอินวอยซ์ซึ่งปรากฏว่าเอกสารเหล่านี้ต่างระบุชื่อจำเลยเป็นผู้ส่งออกทั้งสิ้นโควต้าที่ใช้ส่งสินค้าออกก็ใช้โควต้าในนามของจำเลยและตามสัญญาระหว่างจำเลยกับบริษัทซ.ก็มีข้อตกลงว่าเลตเตอร์ออฟเครดิตที่ผู้ซื้อในต่างประเทศออกให้แก่ผู้ขายจะต้องออกในนามของจำเลยถ้าหากเปิดมาในนามของบริษัทซ. ก็ต้องโอนมาให้แก่จำเลยและถ้าหากจำเลยได้จ่ายเงินค่าใช้จ่ายในการดำเนินพิธีการเพื่อส่งสินค้าออกและค่าใช้จ่ายอื่นทุกชนิดอันเกิดขึ้นเพื่อการส่งสินค้าออกไปก่อนก็สามารถเรียกให้บริษัทซ. ชำระได้ทันทีพฤติการณ์ของจำเลยที่เข้าไปเกี่ยวข้องดำเนินงานต่างๆเพื่อให้โจทก์ดำเนินการส่งออกซึ่งสินค้ารายพิพาทนี้มีลักษณะเป็นการร่วมประกอบธุรกิจกับบริษัทซ. จำเลยจึงต้องรับผิดชำระค่าขนส่งและค่าใช้จ่ายแก่โจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยว่าจ้างโจทก์ให้ดำเนินการจัดการขนส่งสินค้าเสื้อผ้าชายไปยังประเทศแคนาดาโดยสายการบินแจแปนแอร์ ไลน์แต่ค้างชำระค่าขนส่งเป็นเงิน 38,901 บาท พร้อมดอกเบี้ยนับแต่วันผิดนัดถึงวันฟ้องเป็นเงิน 3,890 บาท ขอให้บังคับจำเลยชำระเงิน42,791 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีนับถัดจากวันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยให้การว่า จำเลยไม่ได้ว่าจ้างให้โจทก์ขนส่งสินค้าให้จำเลย หากแต่บริษัทซี.ลีน จำกัด เป็นผู้ว่าจ้างโจทก์ให้ขนส่งสินค้าให้โดยวิธีการผ่านทางจำเลย ในการนี้จำเลยจะจัดทำเฉพาะเอกสารให้เท่านั้น ส่วนหน้าที่การผลิตสินค้า การบรรจุหีบห่อ การขนส่งสินค้าและดำเนินพิธีการเพื่อการส่งสินค้าออกเป็นหน้าที่และความรับผิดของบริษัทซี.ลีน จำกัด จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดชำระค่าระวางและค่าจ้างให้โจทก์ ทั้งโจทก์ก็ไม่เคยทวงถามให้จำเลยชำระหนี้รายนี้เพราะโจทก์ทราบดีว่าจำเลยไม่ได้เป็นผู้ว่าจ้างโจทก์ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้น พิจารณา แล้ว พิพากษายก ฟ้อง
โจทก์ อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา โดยผู้พิพากษาที่ได้นั่งพิจารณาในศาลอุทธรณ์รับรองว่ามีเหตุสมควรที่จะฎีกาในข้อเท็จจริงได้
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงฟังได้ว่า เมื่อวันที่14 กันยายน 2532 มีผู้ว่าจ้างโจทก์ให้ดำเนินการจัดส่งสินค้าจำพวกเสื้อผ้าจำนวน 8 กล่อง ไปยังบริษัทวู๊ดหวอดสโตร์ จำกัดเมืองแวนคูเวอร์ ประเทศแคนาดา โดยสายการบินแจแปน แอร์ ไลน์ เที่ยวบินที่เจแอล 718 ตามใบขนส่งทางอากาศเอกสารหมาย จ.10 ต่อมาสายการบินดังกล่าวได้นำสินค้าส่งให้แก่ผู้สั่งซื้อที่ประเทศแคนาดาเรียบร้อยแล้ว โจทก์มีหนังสือทวงถามให้จำเลยชำระค่าขนส่งทางอากาศและค่าใช้จ่ายเป็นเงิน38,901 บาท ตามใบแจ้งหนี้เอกสารหมาย จ.11 และจ.12 แต่จำเลยตอบปฏิเสธโดยอ้างว่าไม่ได้ว่าจ้างโจทก์ให้ขนส่งสินค้าดังกล่าวตามเอกสารหมาย ล.2 ปัญหาที่ต้องวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์มีว่าจำเลยเป็นผู้ว่าจ้างโจทก์ดำเนินการจัดส่งสินค้าดังกล่าวหรือไม่ เห็นว่าโจทก์มีนางสาวฉัตรรวี วุฒิพรผาติ ผู้รับมอบอำนาจให้ดำเนินคดีของโจทก์เบิกความเป็นพยานว่า จำเลยเป็นลูกค้าของโจทก์ เมื่อเดือนกันยายน 2532 จำเลยได้มาติดต่อให้โจทก์จัดส่งสินค้าจำพวกเสื้อผ้าชาย โดยให้ส่งทางอากาศไปยังประเทศแคนาดา โจทก์จึงเรียกหลักฐานจากจำเลยเพื่อนำไปดำเนินการทางด้านผ่านด่านศุลกากรและจองเที่ยวบินที่จะส่งสินค้าออก หลักฐานที่จำเลยให้มาได้แก่ใบสุทธิคุ้มของที่ส่งออกแบบ ล.ป.61 ตามเอกสารหมาย จ.6 ใบอนุญาตให้ส่งสินค้าออกไปนอกราชอาณาจักรตามเอกสารหมาย จ.7 และใบอินวอยซ์หรือใบแจ้งหนี้เพื่อให้โจทก์ส่งกำกับไปกับสินค้าให้แก่ลูกค้าที่รับสินค้าในต่างประเทศตามเอกสารหมาย จ.8 โดยโจทก์มีนายสุชาติธรรมวิโรจน์ ซึ่งเป็นหัวหน้าจัดส่งสินค้าไปต่างประเทศของโจทก์เบิกความเชื่อมโยงต่อไปว่า พยานเป็นผู้ไปเอาสินค้าจากจำเลยเพื่อดำเนินการส่งไปต่างประเทศ และเป็นผู้ดำเนินการค้านพิธีการศุลกากรด้วย ศาลฎีกาได้ตรวจดูเอกสารหมาย จ.6 ถึง จ.8 อันเป็นหลักฐานในการใช้ประกอบกับการขนส่งดังกล่าวแล้ว ปรากฏว่าได้ระบุชื่อจำเลยเป็นผู้ส่งออกทั้งสิ้น อีกทั้งโควต้าที่ใช้ส่งสินค้าออกก็ใช้โควต้าในนามของจำเลยและนอกจากนี้ยังปรากฏว่าสัญญาระหว่างจำเลยกับบริษัทซี.ลีน จำกัด ตามเอกสารหมาย ล.1 ได้ระบุไว้ในข้อ 1 ว่า เลตเตอร์ออฟเครดิตที่ผู้ซื้อในต่างประเทศออกให้แก่ผู้ขายนั้นจะต้องออกในนามของจำเลย ถ้าหากเปิดมาในนามของบริษัทซี.ลีน จำกัด ก็ต้องโอนมาให้แก่จำเลย เท่ากับว่าจำเลยเป็นผู้มีสิทธิขายและรับเงินตามเลตเตอร์ออฟเครดิตได้เต็มตัวและถ้าหากจำเลยได้จ่ายเงินค่าใช้จ่ายในการดำเนินพิธีการเพื่อส่งสินค้าออก และค่าใช้จ่ายอื่นทุกชนิดอันเกิดขึ้นเพื่อการส่งสินค้าออกไปก่อนก็สามารถเรียกให้บริษัทซี.ลีน จำกัด ชำระได้ทันทีตามที่ระบุไว้ในสัญญาข้อ 4 และข้อ 5 จึงเห็นได้ว่า พฤติการณ์ของจำเลยที่เข้าไปเกี่ยวข้องดำเนินงานต่าง ๆ เพื่อให้โจทก์ดำเนินการส่งออกซึ่งสินค้ารายพิพาทนี้มีลักษณะเป็นการร่วมประกอบธุรกิจกับบริษัทซี.ลีน จำกัด ที่จำเลยแก้ฎีกาว่าการส่งสินค้ารายพิพาทเป็นเพียงการใช้ชื่อจำเลยเป็นผู้ส่งออกหากแต่เป็นสินค้าของบริษัทซี.ลีน จำกัด นั้น เห็นว่า ข้อนำสืบของจำเลยเป็นการปัดความรับผิดไปให้แก่บริษัทซี.ลีน จำกัดมากกว่า ถ้าหากจำเลยต่อสู้ด้วยความบริสุทธิ์ใจแล้ว จำเลยน่าจะเรียกบริษัทซี.ลีน จำกัด เข้าเป็นจำเลยร่วมในคดีนี้ หรือหมายเรียกกรรมการของบริษัทซี.ลีน จำกัด เข้ามาสืบ เมื่อประมวลข้อเท็จจริงทั้งเรื่องแล้ว เห็นว่า พยานหลักฐานโจทก์มีน้ำหนักดีกว่าจำเลยและมีเหตุผลเชื่อได้ว่าจำเลยได้ว่าจ้างโจทก์ให้ดำเนินการจัดส่งสินค้าตามฟ้องไปยังบริษัทวู๊ดหวอด สโตร์ จำกัดในประเทศแคนาดาโดยยังไม่ได้ชำระค่าขนส่งและค่าใช้จ่ายให้แก่โจทก์ จำเลยจึงต้องรับผิดตามฟ้อง ที่ศาลล่างทั้งสองพิพากษามานั้นศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย ฎีกาของโจทก์ฟังขึ้น
พิพากษากลับ ให้จำเลยชำระเงินจำนวน 42,791 บาท พร้อมด้วยดอกเบี้ยในอัตราร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีของต้นเงินจำนวน 38,901 บาทนับถัดจากวันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จให้แก่โจทก์
