แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้ให้กู้มอบหมายให้ทนายความไปทวงถามผู้กู้ ให้ชำระเงินกู้ ผู้กู้ยังไม่มีเงินชำระทันที ทนายความจึงตกลงผ่อนผันโดยคำบันทึกไว้ในท้ายสัญญากู้ให้ผู้กู้ผ่อนชำระเป็นงวด ๆ แล้วทนายความและผู้กู้ลงลายมือชื่อไว้เป็นหลักฐานด้วยกัน ดังนี้เมื่อผู้ให้กู้ยอมรับเอาข้อตกลงตามบันทึกนั้นแล้วโดยแสดงออกโดยตรงหรือปริยายก็ตาม ข้อความในบันทึกนั้นก็ย่อมผูกพันผู้ให้กู้
ทำสัญญากู้กันแล้วตกลงกันให้ผ่อนส่งคืนเป็นงวด ๆ นั้นเป็นเรื่องอยู่ภายในบังคับแห่ง ป.ม.แพ่งฯ มาตรา 166 อายุความ 5 ปี
ย่อยาว
คดีได้ความว่า จำเลยได้ทำสัญญากู้เงินของโจทก์ไป ๒ ครั้ง ๆ ละ ๑๔๐ บาท กำหนดอัตราดอกเบี้ยกันไว้ แต่มิได้กำหนดเวลาชำระหนี้ต่อมาโจทก์ได้มอบให้นายสดับ ทนายความจัดการทวงถามเรียกร้องให้จำเลยชำระหนี้ ผลที่สุดเมื่อวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๔๘๖ นายสดับกับจำเลยได้ทำบันทึกตกลงให้จำเลยผ่อนชำระหนี้ที่ยังคงเหลืออยู่เพียง ๑๙๘ บาทเป็นรายเดือน ๆ ละ ๑๐ บาท บันทึกนี้นายสดับทนายความเป็นผู้เขียนจำเลยและนายสดับต่างได้ลงลายมือชื่อไว้เป็นหลักฐานด้วยกัน แต่จำเลยหาได้จัดการผ่อนชำระหนี้ให้โจทก์ตามบันทึกนั้นไม่ จนโจทก์นำคดีมาฟ้องให้จำเลยชำระ เป็นเวลาเกินกว่า ๕ ปี แล้วนับแต่วันที่ทำบันทึก จำเลยต่อสู้ว่า คดีขาดอายุความตาม ป.ม.แพ่งฯมาตรา ๑๖๖
ศาลชั้นต้นฟังว่า บันทึกท้ายสัญญากู้ ไม่ผูกพันโจทก์ พิพากษาให้โจทก์ชนะคดี แต่ศาลอุทธรณ์ไม่วินิจฉัยความข้อนี้ โดยเห็นว่าคดีไม่อยู่ในบังคับมาตรา ๑๖๖ จึงพิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ตามฟ้องของโจทก์และคำเบิกความของโจทก์แสดงออกมาโดยชัดแจ้งว่า โจทก์ยินยอมรับเอาข้อตกลงที่นายสดับทนายซึ่งจัดการแทนโจทก์ไปนั้น จนถึงกล่าวในฟ้องว่า จำเลยไม่ชำระเงินกู้ให้โจทก์ตามที่ผัดผ่อนไว้เท่ากับโจทก์ให้สัตยาบันแล้ว จึงผูกพันโจทก์ แม้การมอบหมายให้นายสดับทนายทวงถามลูกหนี้ของโจทก์ มิได้ทำเป็นหนังสือก็ดี แต่กิจการเช่นนี้หามีกฎหมายบังคับว่าต้องทำเป็นหนังสือไม่
ส่วนปัญหาเรื่องอายุความนั้น เห็นว่าคำว่า “เรียกเอาจำนวนเงินอันพึงส่งนอกจากดอกเบี้ยเพื่อผ่อนทุนคืนเป็นงวด ๆ ก็ดี ” ตามมาตรา ๑๖๖ นั้นมุ่งหมายตลอดถึงเงินกู้ที่คู่สัญญาตกลงกันให้ผ่อนส่งคืนเป็นงวด ๆ ด้วย หาใช่ต้องผ่อนส่งทั้งดอกเบี้ยพร้อมกับต้นเงินด้วยกันดังความเห็นของศาลอุทธรณ์ไม่ โจทก์คงมีสิทธิเรียกร้องต้นเงินคืนได้แต่ละงวด งวดใดที่เกินกว่า ๕ ปี ขาดอายุความ
จึงพิพากษาแก้ให้จำเลยชำระต้นเงินเพียง ๑๐๘ บาทกับดอกเบี้ย
