แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
วิธีพิจารณาแพ่ง น่าที่นำสืบ ผู้รักษาเงินจ่ายเงินผิด
ย่อยาว
ศ.เปนผู้ช่วยคลังมณฑล ช. เปนพนักงานบาญชี ทั้ง ๒ คนมีน่าที่ตรวจตราจ่ายเงินแลรักษาหนังสือสำคัญต่าง ๆ มีผู้ทุจริตปลอมใบบอก แลรายงานมาเบิกเงินต่อจำเลย ช.เปนผู้เซ็นชื่อรับตรวจ ศ.เปนผู้ตรวจสอบแลเซ็นนามสั่งจ่ายแล ช. เปนผู้เก็บรักษาหนังสือสำคัญต่าง ๆในคดีนี้ แต่หนังสือสำคัญเหล่านี้ได้สูญหายไปหมด
ศาลจังหวัดเชียงใหม่ยกฟ้องโจทย์ โดยอ้างว่า จำเลยไม่ได้เลินเล่อ โจทย์สืบไม่ได้ว่าจำเลยได้จ่ายเงินโดยไม่มีประกัน แลไม่ได้ความว่า ใครเปนผู้ทำหนังสือเหล่านี้สูญหาย
ศาลอุทธรณ์ข้าหลวงพิเศษเห็นว่า จำเลยมัวหมองมาก แม้ไม่ทุจจริตก็อยู่ในฐานประมาทเหลือเกิน จำเลยต้องรับผิดชอบ ให้ใช้เงินให้โจทย์
ศาลฎีกาเห็นว่า เมื่อเกิดการเสียหายขึ้นในน่าที่ของจำเลย ๆ ต้องนำสืบว่า ตนได้ปฏิบัติการในน่าที่ด้วยความระมัดระวัง แลความเสียหายได้เกิดเพราะเหตุสุดวิสัย แต่จำเลยพิศูจน์ไม่ได้ จำเลยสืบได้แต่เพียงว่า ได้ปฏิบัติการในน่าที่ตามปรกติเช่นเคยทำมาเท่านั้น จำเลยไม่พ้นจากความรับผิดชอบ กิจการทั้งหลายย่อมแสดงธรรมชาติอยู่ในตัวเอง ถ้าจำเลยได้ปฏิบัติราชการด้วยความระมัดระวังรอบคอบแล้ว เหตุเรื่องนี้จะเกิดขึ้นมิได้ แลถ้า ช. ได้รักษาหนังสือสำคัญโดยไม่เลินเล่อแล้ว หนังสือจะสูญไปมิได้ ศาลจังหวัดเชียงใหม่ฉงนในวิธีพิจารณา จึงวินิจฉัยคดีพลาด โดยสันนิษฐานในชั้นต้นซึ่งไม่มีพยานสนับสนุนว่า หนังสือปลอมต่าง ๆ ในเรื่องนี้เหมือนของจริง แลเกณฑ์ให้เปนน่าที่โจทย์นำสืบว่าจำเลยได้จ่ายเงินโดยไม่มีประกัน จึงพิพากษาตามศาลอุทธรณ์.
