แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
แบบฟอร์มของบริษัทการค้าที่ให้พนักงานลูกจ้างนำไปสำรวจตามร้าน ซึ่งเป็นลูกค้าของบริษัทนั้นว่าผงซักฟอกชนิดที่บริษัทประกาศลดราคาลงจากราคาเดิมยังมีเหลือจำหน่ายที่ร้านค้าแต่ละแห่งเป็นจำนวนเท่าใด เพื่อที่บริษัทจะได้จ่ายผงซักฟอกชดเชยแก่ร้านซึ่งยังมีเหลือจำหน่ายอยู่ตามเกณฑ์ส่วนที่บริษัทกำหนดไว้นั้น ยังไม่ถือเป็นเอกสารสิทธิตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 1(9) เพราะเป็นเพียงหลักฐานที่บริษัททำขึ้นเพื่อแสดงว่าพนักงานของบริษัทได้จ่ายชดเชยร้านค้าไปตามเกณฑ์ส่วนที่บริษัทกำหนดไว้เพื่อช่วยเหลือลูกค้าของบริษัทมิให้ขาดทุนเท่านั้น หาเป็นเอกสารซึ่งเป็นหลักฐานแห่งการ ก่อ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน หรือระงับซึ่งสิทธิไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเป็นลูกจ้างตำแหน่งพนักงานเดินตลาดของบริษัทดีทแฮล์ม จำกัด เมื่อวันที่ ๑๕ สิงหาคม ๒๕๐๗ บริษัทได้ประกาศลดราคาสินค้าผงซักฟอกไทด์ทุกขนาด ในการนี้เพื่อมิให้บรรดาร้านลูกค้าของบริษัทขาดทุน บริษัทจึงให้สำรวจผงซักฟอกดังกล่าวตามร้านค้าว่ายังมีเหลือจำหน่ายไม่หมด ขนาดใด จำนวนเท่าใด แล้วทางบริษัทจะจ่ายไทด์ขนาด ๖๐ (ขนาดกลาง) ให้เป็นการชดเชยตามเกณฑ์ส่วนที่บริษัทกำหนดไว้โดยวิธีออกแบบฟอร์มสีเหลืองเพื่อพนักงานสำรวจของบริษัทกรอกรายการ ขนาดและจำนวนไทด์ที่ร้านค้าต่าง ๆ ยังเหลือจำหน่าย และลงชื่อพนักงานผู้สำรวจและเจ้าของร้านค้าหรือผู้แทนไว้เป็นหลักฐาน แล้วผู้สำรวจก็จะจ่ายไทด์ชดเชยให้จำเลยนี้เป็นลูกจ้างตำแหน่งพนักงานเดินตลาดของบริษัท ได้รับมอบหมายให้สำรวจในเขตตำบลวชิระ ดุสิต สามเสนใน ถนนนครไชยศรีและบางขุนพรหม อำเภอดุสิตและพระนคร บังอาจกรอกข้อความอันเป็นเท็จโดยจดขนาดและจำนวนไทด์ค้างสต๊อคที่เจ้าของร้านหรือผู้แทนแจ้งให้จำเลยจดในวันสำรวจไม่ตรงความจริง โดยลงจำนวนมากกว่าที่ร้านค้ามีเหลืออยู่และออกยอดจำนวนชดเชยมากกว่าที่ชดเชยให้ร้านค้าตามความเป็นจริงในแบบฟอร์ม อันเป็นเอกสารสิทธิของบริษัทและบางรายจำเลยได้ทำปลอมลายมือชื่อโดยมิได้รับความยินยอมจากเจ้าของร้านค้าหรือผู้แทน แล้วจำเลยได้นำแบบฟอร์มดังกล่าวไปมอบแก่ผู้จัดการบริษัทเพื่อแสดงว่าได้สำรวจและจ่ายชดเชยผงซักฟอกไทด์แก่ร้านค้าแต่ละแห่งตามที่สำรวจแล้ว ซึ่งการกระทำดังกล่าวน่าจะเกิดความเสียหายแก่บริษัทเจ้าของร้านค้าและประชาชน จำเลยคงจ่ายชดเชยผงซักฟอกไทด์ที่รับมอบมาจากบริษัทเป็นจำนวนทั้งหมด ๗๕๓๒ กล่อง แก่ร้านค้า ๓๑ แห่งไปเพียง ๑๑๕๙ กล่อง ที่เหลืออีก ๖๓๗๓ กล่อง จำเลยบังอาจเบียดบังไว้เป็นของตนโดยทุจริต ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๖๔, ๒๖๕, ๓๕๒, ๓๕๓, ๙๐, ๙๑ และให้จำเลยคืนไทด์จำนวน ๖๓๗๓ กล่องหรือใช้ราคา ๑๖,๗๒๙.๑๒ บาทแก่เจ้าทรัพย์
จำเลยให้การปฏิเสธ
บริษัทดีทแฮล์ม จำกัด เข้ามาเป็นโจทก์ร่วม
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๓ ให้จำคุก ๒ ปี และให้คืนหรือใช้ราคาทรัพย์แก่เจ้าทรัพย์ข้อหาอื่นให้ยก
โจทก์และโจทก์ร่วมอุทธรณ์ว่าจำเลยมีความผิดฐานปลอมและใช้เอกสารสิทธิปลอม
จำเลยอุทธรณ์ขอให้ยกฟ้อง
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ว่าจำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๖๔ วรรค ๒, ๒๖๘ และมาตรา ๓๕๓ อันเป็นความผิดหลายกระทงให้ลงกระทงหนักตามมาตรา ๙๑ แต่ทั้งสองกระทงมีอัตราโทษเท่ากันจึงให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๓ ให้จำคุกจำเลย ๒ ปี นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามศาลชั้นต้น
พนักงานอัยการโจทก์ฎีกาในปัญหาข้อกฎหมายว่าจำเลยมีความผิดฐานปลอมและใช้เอกสารสิทธิปลอมด้วย
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่าแบบสำรวจที่บริษัทดีทแฮล์มจำกัดโจทก์ร่วมให้จำเลยซึ่งเป็นลูกจ้างไปกรอกรายการมานั้น เป็นการกระทำเพื่อนำมาเป็นหลักฐานแสดงว่าจำเลยได้จ่ายผงซักฟอกไทด์ชดเชยให้แก่ร้านค้าไปเท่าใดตามกฎเกณฑ์ที่บริษัทได้กำหนดไว้ เพื่อช่วยเหลือลูกค้าของตนเท่านั้นหาได้เป็นหลักฐานแห่งการ ก่อ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน หรือระงับซึ่งสิทธิแต่ประการใดไม่ จึงไม่ใช่เอกสารสิทธิ
พิพากษายืน
