แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
อายุความฟ้องเรียกณี่ รับรองณี่ ,ปฏิญญาจะใช้ณี่
ย่อยาว
อ. เปนณี่ ก. ค่าซื้อเชื่อสิ่งของ อ.ได้ผ่อนใช้ณี่ครั้งหลังที่สุดเมื่อวันที่ ๘ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๕๓ กับได้รับรองณี่แลปฏิญญาจะใช้ณี่เมื่อวันที่ ๑๘ มกราคม พ.ศ. ๒๔๕๕ แลในจดหมายฉบับหนึ่งลงวันที่ ๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๔ จำเลยได้ขอให้โจทย์ ทำบาญชีณี่สิน ก.ได้ยื่นฟ้อง อ. เมื่อวันที่ ๕ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๖๔ อ.สู้ว่าคดีขาดอายุความแล้ว
ก่อนพิจารณาคู่ความได้ตกลงกันขอให้ศาลวินิจฉัยข้อกฎหมายนี้ก่อนพิจารณาถึงข้อเท็จจริง
ศาลต่างประเทศตัดสินว่าคดีโจทย์ขาดอายุความแล้วตามฎีกาที่ ๗๕๐/๑๒๗ ศาลอุทธรณ์กรุงเทพฯ เห็นว่าคดียังไม่ขาดอายุความอ้างฎีกาที่ ๔๔๙/๑๒๘ แลที่ ๑๔๗๐/๑๓๑
ศาลฎีกาเห็นว่า ความมุ่งหมายอันแท้จริงในเรื่องอายุความนั้นไม่ใช่เพื่อจะช่วยลูกณี่ที่ทุจริต แต่เพื่อจะคุ้มครองผู้สุจริต เพราะว่าเมื่อเวลาล่วงไปนานย่อมลำบากแก่ลูกณี่ที่จะนำสืบการรับรองณี่ ฤาผ่อนใช้ณี่ ฤาส่งดอกเบี้ย ย่อมทำให้กำหนดอายุความตั้งต้นนับใหม่แต่เวลาที่ได้รับรองณี่ฤาปฏิญญาจะใช้ณี่ฤาผ่อนใช้ณี่นั้น ๆ ฎีกาที่ ๗๕๐/๑๒๗ ไม่ได้วินิจฉัยว่าเมื่อพ้นเวลา ๑๐ ปีแล้ว ณี่นั้นจะต้องยกเลิกโดยไม่ต้องพิจารณาถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในระหว่างนั้น แต่ฎีกาที่ ๔๔๙/๑๒๘ วินิจฉัยว่าการผ่อนใช้ณี่เปนเหตุให้อายุความต้องหยุดนับ แลฎีกาที่ ๑๔๗๐/๑๓๑ วินจฉัยทำนองเดียวกันในส่วนใช้ดอกเบี้ย จึงเห็นว่ากฎหมายเรื่องอายุความในคดีเหล่านี้เปนแต่เพียงห้ามการฟ้องร้องอย่างเดียว ไม่ใช่ยกเลิกณี่นั้นเสียทีเดียว เพราะฉนั้นคดีนี้โจทย์จึงมีสิทธิจะได้รับใช้ณี่เต็มตามฟ้อง จึงพิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์กรุงเทพฯ ซึ่งได้พิพากษาให้ย้อนสำนวนคืนไปให้ศาลต่างประเทศพิจารณาแลพิพากษาถึงณี่สินตามบาญชีทั้งหมด
