แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ได้ความตามทางพิจารณาว่าจำเลยทั้ง 3 เป็นพนักงานรายวันของกรมทางหลวงแผ่นดิน กระทรวงคมนาคม ได้รับแต่งตั้งให้เป็นกรรมการตรวจรับหินซึ่งผู้รับเหมานำส่งแล้วรายงานจำนวนหินไม่ตรงกับความจริงเช่นนี้ไม่ถือว่าจำเลยเป็นเจ้าพนักงานตามความหมายแห่ง กฎหมายลักษณะอาญา จำเลยจึงไม่มีความผิดตามม.230ที่โจทก์ฟ้อง
โดยปกติจะถือว่าผู้ใดเป็นเจ้าพนักงานผู้นั้นต้องเป็นข้าราชการตามกฎหมายเว้นแต่จะมีกฎหมายบัญญัติไว้เป็นพิเศษให้เป็นเจ้าพนักงานดังเช่นพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ.2496มาตรา 44 บัญญัติว่าให้พนักงานเทศบาลมีฐานะเป็นเจ้าพนักงานตามความหมายแห่ง กฎหมายลักษณะอาญาเป็นต้นและใน พระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ.2495 มาตรา17 ซึ่งบัญญัติถึงข้าราชการพลเรือนว่ามีอยู่ 7 ประเภทก็ไม่กินความถึงจำเลยทั้งสามคนนี้เพราะจำเลยไม่ได้รับเงินเดือนหากเป็นเพียงพนักงานรายวัน
ย่อยาว
โจทก์หาว่าจำเลยทั้งสามเป็นเจ้าพนักงานมีตำแหน่งเป็นกรรมการตรวจรับหินของกรมทางหลวงแผ่นดินได้ทุจริตต่อหน้าที่ทำหนังสือใบตรวจการก่อสร้างงานย่อยและขนหิน (แบบ 2) ว่าบริษัทภาณุ จำกัดได้ทำการแล้วเสร็จตามแผนผังและรายการตามสัญญาแต่ละงวดรวม 5 งวดนำเสนอเบิกจ่ายเงินซึ่งเป็นความเท็จทำให้นายสิทธิ นิเวศน์รัตน์นายช่างกำกับการแขวงและนายจำรัส สืบศิริ นายช่างเอกกำกับการเขตการทางนครราชสีมาหลงเชื่อจ่ายเงิน 916,500 บาท ให้แก่ผู้แทนบริษัทภาณุ จำกัด การกระทำของจำเลยเป็นความเท็จทั้งนี้โดยหวังผลกำไรและประโยชน์ส่วนตัวในกิจการที่ทำนั้นหรือเพื่อจะเอาส่วนลดหรือกำไรจากผู้รับจ้างและจำเลยได้สมคบกันทำหลักฐานหนังสือใบตรวจการงานก่อสร้าง (แบบ 2) รับหินจ่ายเงินงวดที่ 1, 2, 3,4, 5 ขึ้นซึ่งเป็นความเท็จเป็นเหตุให้นายสิทธินายจำรัสและกรมทางหลวงแผ่นดินกระทรวงคมนาคมได้รับความเสียหาย
เหตุเกิดที่ตำบลหมื่นไวยอำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา
ขอให้ลงโทษตามกฎหมายอาญา มาตรา 116, 132, 133, 230 พระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายอาญา พ.ศ. 2477 (ฉบับที่ 2) มาตรา 3
จำเลยที่ 1 ให้การรับสารภาพ
จำเลยที่ 2, 3 ชั้นแรกปฏิเสธต่อมาแถลงรับว่าได้รับแต่งตั้งให้เป็นกรรมการตรวจรับหินและได้ลงชื่อตรวจรับหิน 5 งวดจริงแต่ไม่ได้ไปตรวจหิน
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาว่าจำเลยทั้งสามผิดตามกฎหมายอาญามาตรา 230 จำคุกจำเลยที่ 1 8 ปี ลดตามมาตรา 59 กึ่งหนึ่งหรือ 4 ปี จำคุกจำเลยที่ 2, 3 คนละ 5 ปี ลดตามมาตรา 59 1 ใน 3 เหลือคนละ 3 ปี 4 เดือน ข้อหาอื่นให้ยก
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์ว่าจำเลยทั้งสามมิใช่เจ้าพนักงานพิพากษากลับให้ยกฟ้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาปรึกษาแล้วเห็นว่าได้ความตามทางพิจารณาว่า จำเลยทั้งสามเป็นเจ้าพนักงานรายวันของกรมทางหลวงแผ่นดินกระทรวงคมนาคมได้รับแต่งตั้งให้เป็นกรรมการตรวจรับหินซึ่งผู้รับเหมานำส่งแล้วรายงานจำนวนหินไม่ตรงกับความจริง ข้อวินิจฉัยจึงมีว่าจำเลยนี้เป็นเจ้าพนักงานหรือไม่โดยปกติจะถือว่าผู้ใดเป็นเจ้าพนักงานผู้นั้นต้องเป็นข้าราชการตามกฎหมาย เว้นแต่จะมีกฎหมายบัญญัติไว้เป็นพิเศษให้เป็นเจ้าพนักงานดังเช่นพระราชบัญญัติเทศบาลพ.ศ. 2496 มาตรา 44 บัญญัติให้พนักงานเทศบาลมีฐานะเป็นเจ้าพนักงานตามความหมายแห่งกฎหมายอาญา เป็นต้น และในพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือนมาตรา 17 ซึ่งบัญญัติถึงข้าราชการพลเรือนว่ามีอยู่ 7 ประเภท ก็ไม่กินความถึงจำเลย 3 คนนี้เพราะจำเลยมิได้รับเงินเดือนหากเป็นเพียงพนักงานรายวัน เมื่อจำเลยมิได้เป็นเจ้าพนักงานแล้วก็เอาผิดจำเลยตามโจทก์ฟ้องมิได้ ดังคำวินิจฉัยศาลอุทธรณ์ เหตุนี้จึงพิพากษายืน
