แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
การเคหะแห่งชาติมีคำสั่งกำหนดบุคคลผู้ไขกุญแจตู้โทรศัพท์สาธารณะที่ติดตั้งในบริเวณเคหะชุมชนต่าง ๆ โดยในคำสั่งนั้นระบุตำแหน่งของกรรมการไว้โดยเฉพาะ และมีหัวหน้าสำนักงานดูแลเคหะชุมชนเป็นประธานกรรมการ ในกรณีที่บุคคลบางตำแหน่งไม่มีคำสั่งดังกล่าวก็ได้กำหนดให้หัวหน้าสำนักงานดูแลเคหะชุมชนแต่งตั้งบุคคลที่ดำรงตำแหน่งอื่นเป็นกรรมการแทนแต่บุคคลนั้นต้องดำรงตำแหน่งเป็นพนักงานจัดการทรัพย์สินหรือพนักงานธุรการประจำสำนักงานเคหะชุมชนนั้น จำเลยดำรงตำแหน่งทางสายงานเป็นพนักงานบริการและดำรงตำแหน่งทางการบริหารเป็นหัวหน้าคนงานสำนักงานดูแลเคหะชุมชน จึงไม่มีคุณสมบัติที่จะได้รับแต่งตั้งเป็นกรรมการไขกุญแจเก็บเงินจากตู้โทรศัพท์ได้ การที่หัวหน้าสำนักงานดูแลเคหะชุมชนได้มอบหมายให้จำเลยมีหน้าที่ไขตู้โทรศัพท์เก็บเงินส่งเจ้าหน้าที่ จึงถือไม่ได้ว่าเป็นคำสั่งตั้งกรรมการที่ชอบด้วยกฎหมาย และถือไม่ได้ว่าเป็นการมอบหมายในฐานะผู้บังคับบัญชา หากแต่เป็นเรื่องมอบหมายงานให้จำเลยปฏิบัติแทนหัวหน้าสำนักงานดูแลเคหะชุมชนในฐานะประธานกรรมการเป็นการภายในเท่านั้น จำเลยจึงไม่มีหน้าที่ตามกฎหมายในอันที่จะจัดการหรือรักษาทรัพย์ใด ๆ ในฐานะเป็นพนักงานองค์การหรือหน่วยงานของรัฐ การที่จำเลยเบียดบังเงินที่เก็บได้จากตู้โทรศัพท์บางส่วนจึงไม่เป็นความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดของพนักงานในองค์การหรือหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2502 มาตรา 4 คงเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 352 แต่เมื่อการเคหะแห่งชาติมิได้ร้องทุกข์ภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่รู้เรื่องความผิดและรู้ตัวผู้กระทำผิด คดีจึงขาดอายุความตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 96
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดของพนักงานในองค์การหรือหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2502 มาตรา 3, 4ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 147 จำเลยให้การปฏิเสธ ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยมีความผิดตามพระราชบัญญัติฯ มาตรา 4 รวม 25 กระทงจำคุก 50 ปี ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 91(3) จำเลยอุทธรณ์ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์ โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ข้อเท็จจริงฟังได้เป็นยุติตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์โดยไม่มีฝ่ายใดโต้แย้งว่า จำเลยเป็นพนักงานตามคำสั่งที่ ข.292/2523 ของการเคหะแห่งชาติ ดำรงตำแหน่งทางสายงานเป็นพนักงานบริการ 1(2) และดำรงตำแหน่งทางการบริหารเป็นหัวหน้าคนงานสำนักงานดูแลเคหะชุมชนดินแดง 1 นายศักดา แม้นสุวรรณดำรงตำแหน่งหัวหน้าสำนักงานดูแลเคหะชุมชนดินแดง 1 เป็นผู้บังคับบัญชาจำเลย ปี พ.ศ. 2523 นายศักดามีคำสั่งให้จำเลยไปประจำหน้าที่หัวหน้าคนงานอาคารชุดโครงการดินแดง 3 อาคาร 8 ชั้นซึ่งอยู่ในความดูแลของสำนักงานเคหะชุมชนดินแดง 1 และในปลายปีพ.ศ. 2523 นายศักดามอบหมายด้วยวาจาให้จำเลยปฏิบัติหน้าที่ไขกุญแจตู้โทรศัพท์สาธารณะในชุมชนอาคาร 8 ชั้นดังกล่าวโดยปฏิบัติงานร่วมกับพนักงานอื่นอีก 1 หรือ 2 คนทุกครั้ง แล้วนำเงินจากตู้โทรศัพท์ส่งให้แก่นางสาวกัญจนา เฑียรแสงทอง เพื่อฝากธนาคารต่อไป การปฏิบัติงานของจำเลย จำเลยมีอำนาจและหน้าที่ตามคำสั่งที่ 4/2524 ของหัวหน้าสำนักงานดูแลเคหะชุมชนดินแดง 1 ตามเอกสารหมาย จ.1 ข้อ 5 และตามคำสั่งที่ จ.5/2524 แก้ไขเพิ่มเติมโดยคำสั่งที่ จ.27/2524 ของการเคหะแห่งชาติ ตามเอกสารหมาย ล.2, ล.1ตามลำดับ ซึ่งระบุว่า
3.2 โทรศัพท์สาธารณะที่ติดตั้งในบริเวณเคหะชุมชนต่าง ๆ กำหนดให้บุคคลต่อไปนี้ เป็นผู้ไขกุญแจพร้อมทั้งนำเงินฝากธนาคาร
3.2.1 หัวหน้าสำนักงานดูแลเคหะชุมชน ฝ่ายจัดการทรัพย์สินเป็นประธานกรรมการ
3.2.2 พนักงานจัดการทรัพย์สินหรือพนักงานธุรการประจำสำนักงานดูแลเคหะชุมชนนั้น ๆ เป็นกรรมการ
3.2.3 หัวหน้างานรับเงินเคหะชุมชน กองรายได้ ฝ่ายการคลังเป็นกรรมการ
หากเคหะชุมชนใดไม่มีหัวหน้างานรับเงินเคหะชุมชน ให้หัวหน้าสำนักงานดูแลเคหะชุมชนแต่งตั้งจากพนักงานจัดการทรัพย์สินหรือพนักงานธุรการประจำสำนักงานเคหะชุมชนนั้นเป็นกรรมการแทนหนึ่งคนเมื่อระหว่างวันที่ 4 มกราคม 2525 ถึงวันที่ 24 พฤษภาคม 2525จำเลยได้เบียดบังเงินค่าโทรศัพท์สาธารณะบางส่วนไว้เป็นประโยชน์แก่ตนรวม 25 ครั้ง มีปัญหาในชั้นฎีกาเฉพาะในความผิดต่อพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดของพนักงานในองค์การหรือหน่วยงานของรัฐว่าจำเลยมีหน้าที่จัดการหรือรักษาทรัพย์เงินค่าโทรศัพท์สาธารณะดังกล่าวหรือไม่ เห็นว่า คำสั่งการเคหะแห่งชาติที่ จ.27/2524 เรื่องแก้ไขคำสั่งการเคหะแห่งชาติ ตามเอกสารหมาย ล.1 ข้อ 3.2 ได้ระบุตำแหน่งของกรรมการไขกุญแจโทรศัพท์สาธารณะไว้โดยเฉพาะแล้ว ในกรณีที่บุคคลบางตำแหน่งไม่มี คำสั่งดังกล่าวได้กำหนดให้หัวหน้าสำนักงานดูแลเคหะชุมชนแต่งตั้งบุคคลที่ดำรงตำแหน่งอื่นเป็นกรรมการแทนแต่บุคคลนั้นต้องดำรงตำแหน่งเป็นพนักงานจัดการทรัพย์สินหรือพนักงานธุรการประจำสำนักงานเคหะชุมชนนั้น จำเลยดำรงตำแหน่งทางสายงานเป็นพนักงานบริการ 1(2) และดำรงตำแหน่งทางการบริหารเป็นหัวหน้าคนงาน สำนักงานดูแลเคหะชุมชนดินแดง 1 จึงไม่มีคุณสมบัติที่จะได้รับการแต่งตั้งให้เป็นกรรมการไขกุญแจเก็บเงินจากตู้โทรศัพท์ได้ การที่นายศักดาในฐานะที่ดำรงตำแหน่งหัวหน้าสำนักงานดูแลเคหะชุมชนดินแดง 1 ได้มอบหมายให้จำเลยมีหน้าที่ไขกุญแจตู้โทรศัพท์สาธารณะแล้วนำเงินส่งให้แก่นางสาวกัญจนา เฑียรแสงทองเพื่อฝากธนาคารต่อไปนั้น ถือไม่ได้ว่าเป็นคำสั่งตั้งกรรมการที่ชอบด้วยกฎหมายตามความหมายของเอกสารหมาย ล.1 และถือไม่ได้ว่าเป็นการมอบหมายในฐานะผู้บังคับบัญชา เพราะบุคคลใดจะเป็นกรรมการได้คำสั่งการเคหะแห่งชาติดังกล่าวได้ระบุตำแหน่งไว้โดยเฉพาะแล้วกรณีจึงเป็นเรื่องมอบหมายงานให้จำเลยปฏิบัติแทนนายศักดาในฐานะประธานกรรมการเป็นการภายในเท่านั้น จำเลยจึงไม่มีหน้าที่ตามกฎหมายในอันที่จะจัดการหรือรักษาทรัพย์ใด ๆ ในฐานะเป็นพนักงานองค์การหรือหน่วยงานของรัฐ การที่จำเลยได้เบียดบังเงินที่เก็บได้จากตู้โทรศัพท์บางส่วน จึงไม่เป็นความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดของพนักงานในองค์การหรือหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2502มาตรา 5 คงเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 352 แต่ตามเอกสารหมาย จ.8 เรื่องแต่งตั้งคณะกรรมการสอบสวนพนักงานที่ต้องหาว่ากระทำผิดวินัยและความผิดทางแพ่ง ฉบับลงวันที่ 22 มิถุนายน 2525มีข้อความสำคัญว่า จำเลยรับสารภาพในการสอบสวน ข้อเท็จจริงเบื้องต้นของสำนักงานดูแลเคหะชุมชนดินแดง 1 ว่า ได้กระทำผิดตามข้อกล่าวหาและยินยอมชดใช้เงิน 21,683 บาท ที่ยักยอกคืนให้แก่การเคหะแห่งชาติแล้ว แสดงว่าการเคหะแห่งชาติได้รับเงินจากจำเลยแล้วในขณะนั้นจึงถือได้ว่าการเคหะแห่งชาติรู้เรื่องความผิดและรู้ตัวผู้กระทำผิดแล้ว แต่การเคหะแห่งชาติได้ร้องทุกข์เมื่อวันที่ 28 กันยายน 2526จึงพ้นกำหนด 3 เดือน คดีขาดอายุความตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 96ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษายกฟ้องโจทก์ชอบแล้ว ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วยฎีกาโจทก์ฟังไม่ขึ้น”
พิพากษายืน
