แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องเรียกเงินคืนจากจำเลยโดยตั้งสภาพแห่งข้อหาของโจทก์ฐานลาภมิควรได้ว่า จำเลยได้เงินจากโจทก์โดยปราศจากมูลอันจะอ้างกฎหมายได้ และมีคำขอบังคับให้จำเลยคืนเงินตามสภาพแห่งข้อหาดังกล่าว จำเลยให้การต่อสู้คดีว่าฟ้องโจทก์ขาดอายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 419ในเรื่องลาภมิควรได้ ดังนั้น เมื่อโจทก์รู้ว่าโจทก์มีสิทธิเรียกเงินคืนจากจำเลยเมื่อวันที่ 24 กันยายน 2529 แต่โจทก์ฟ้องจำเลยเมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน 2531 พ้นกำหนดปีหนึ่งนับแต่เวลาที่โจทก์รู้ว่าตนมีสิทธิเรียกเงินคืน ฟ้องโจทก์จึงขาดอายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 419
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยโดยเจตนาไม่สุจริตนำสัญญากู้ซึ่งระบุว่านางแผ้ว สารพิจิตร เป็นผู้กู้ มาขอกู้ยืมเงินไปจากโจทก์ โจทก์เข้าใจว่านางแผ้ว เป็นผู้กู้ จึงมอบเงินจำนวน 36,000 บาท ให้แก่จำเลย เพื่อให้นำไปให้นางแผ้วตามที่จำเลยอ้าง ต่อมาศาลชั้นต้นในคดีอาญาหมายเลขแดงที่ 962/2531 พิพากษาว่าจำเลยมีความผิดฐานปลอมแปลงเอกสารและใช้เอกสารปลอม โจทก์จึงรู้ว่าจำเลยได้เงิน 36,000บาท ไปจากโจทก์ โดยปราศจากมูลอันจะอ้างกฎหมายได้ และเป็นทางให้โจทก์เสียเปรียบเนื่องจากจำเลยได้หลอกลวงโจทก์ โดยปกปิดข้อสาระสำคัญ ขอให้บังคับจำเลยคืนเงินจำนวน 36,000 บาทแก่โจทก์ฐานลาภมิควรได้
จำเลยให้การว่า จำเลยไม่เคยรับเงินจำนวน 36,000 บาทจากโจทก์ แต่รับไปเพียงจำนวน 20,000 บาท และต่อมาจำเลยชำระคืนให้โจทก์แล้วบางส่วน คงเหลือเงินที่ค้างชำระไม่เกิน5,000 บาท โจทก์ได้ร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวนเมื่อเดือนกันยายน 2529 ซึ่งถือได้ว่าโจทก์ได้ทราบว่าตนมีสิทธิเรียกร้องเงินคืนฐานลาภมิควรได้ตั้งแต่วันดังกล่าว แต่โจทก์นำคดีนี้มาฟ้องอันพ้นระยะเวลา 1 ปี ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 419 ฟ้องโจทก์ขาดอายุความ ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 3 พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไปแล้วพิพากษาใหม่ตามรูปคดี
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีนี้โจทก์ฟ้องเรียกเงินคืนจากจำเลยโดยตั้งสภาพแห่งข้อหาของโจทก์ฐานลาภมิควรได้ว่าจำเลยได้เงินจากโจทก์โดยปราศจากมูลอันจะอ้างกฎหมายได้ และมีคำขอบังคับให้จำเลยคืนเงินตามสภาพแห่งข้อหาดังกล่าวจำเลยให้การต่อสู้คดีว่าฟ้องโจทก์ขาดอายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 419 ในเรื่องลาภมิควรได้ข้อเท็จจริงได้ความตามบันทึกการร้องทุกข์มอบคดีอันยอมความกันได้ของโจทก์ เอกสารหมาย ล.3 ว่าโจทก์รู้ว่าโจทก์มีสิทธิเรียกเงินคืนจากจำเลยเมื่อวันที่ 24 กันยายน 2529 แต่โจทก์ฟ้องจำเลยเป็นคดีนี้เมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน 2531พ้นกำหนดปีหนึ่งนับแต่เวลาที่โจทก์รู้ว่าตนมีสิทธิเรียกเงินคืน ฟ้องโจทก์จึงขาดอายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 419
พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์
