แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ประกาศรัชชกาลที่ 4 ว่าด้วยทาษลูกหนี้แลผู้ต้องคดีทั้งปวง ที่ดินยกให้ ที่เรือน ครัวไฟ และยุ้งข้าวซึ่งปลูกในที่ดินอันเป็นอสังหาริมทรัพย์นั้น ถ้าการโอนยกให้แก่กันมิได้ทำเป็นหนังสือต่อเจ้าพนักงานท่านว่าไม่สมบูรณ์ตามกฎหมาย สิทธิครอบครองกรรมสิทธิที่บ้านไม่มีหนังสือสำคัญต้องครอบครองครบ 9-10 ปี จึงจะได้กรรมสิทธิ
ย่อยาว
จำเลยแพ้ความโจทก์ ๆ นำยึดที่บ้านซึ่งยังไม่มีหนังสือสำคัญ เรือน ครัวไฟ และยุ้งข้าว ผู้ร้องซึ่งเป็นบุตรี ร. จำเลยร้องขัดทรัพย์
คดีได้ความว่าเมื่อประมาณ ๘ ปีมาานี้ ร. จำเลยได้พูดยุกทรัพย์รายพิพาทให้ผู้ร้องแล้วภายหลังต่อมาจึงได้ทำหนังสือยกให้ แต่มิได้ทำต่อเจ้าพนักงาน ผู้ร้องกับสามีได้ปกครองทรัพย์รายนี้ตลอดมา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ที่บ้านเรือนครัวไฟแลยุ้งข้าวรายนี้ เป็นอสังหาริมทรัพย์การโอนแลยกให้มิได้ทำเป็นหนังสือต่อเจ้าพนักงานจึงไม่สมบูรณ์ตามกฎหมายไม่ทำให้ผู้ร้องได้กรรมสิทธิ แม้จะฟังว่าผู้ร้องได้ครอบครองทรัพย์รายนี้มาก็ยังไม่ถึง ๙-๑๐ ปี ทรัพย์รายนี้จึงยังเป็นของ ร. จำเลยเจ้าของเดิมอยู่ จึงให้ยกคำร้งอขัดทรัพย์
(หมายเหตุ) ยุ้งข้าวรายพิพาทปรากฎว่าเป็นยุ้งข้าวเสาไม้แก่นพื้นกระดานเครื่องบนทำด้วยไม้ไผ่หลังคามุงแฝกราคาประมาณ ๑๐ บาท
