แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยกู้เงินโจทก์และในสัญญากู้มีข้อความด้วยว่า จำเลยได้นำโคมาจำนำไว้เมื่อทำสัญญากู้เงินกันแล้วโจทก์ได้ยินยอมมอบโคกลับคืนไปสู่การครอบครองของจำเลยแม้จำเลยจะเคยนำกลับไปให้โจทก์บ้างเป็นครั้งคราว แต่ผลที่สุดโจทก์ก็ยินยอมมอบคืนแก่จำเลยอีกเช่นนี้ ย่อมถือว่าจำเลยหาได้มอบโคไว้เป็นประกันการชำระหนี้ตามความหมายในลักษณะจำนำตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 349 ไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าจำเลยทำสัญญากู้เงินโจทก์ 1,210 บาท โดยมอบโค2 ตัว กับตัวพิมพ์รูปพรรณให้โจทก์ยึดถือไว้เป็นประกัน ต่อมาโจทก์ได้มอบโคที่จำนำกันนี้ให้จำเลยเป็นผู้รักษาหาผลประโยชน์รายได้ของจำเลยเอง แล้วจำเลยได้บังอาจพาโคซึ่งจำนำไว้กับโจทก์ไปโอนใช้หนี้แก่นายสิงห์โดยเจตนาจะไม่ให้โจทก์ได้รับชำระหนี้หรือใช้สิทธิเรียกร้องทางศาล ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 349, 350, 86
ศาลชั้นต้นไต่สวนมูลฟ้องแล้ว เห็นว่าการกระทำของจำเลยยังไม่เป็นผิดทางอาญา พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกาในปัญหาข้อกฎหมาย
ปัญหาข้อกฎหมายที่ขึ้นมาสู่ศาลฎีกา นั้น เกี่ยวกับการแปลการกระทำของคู่กรณีและสัญญาว่าจะเป็นจำนำอันจะเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 349 ได้หรือไม่
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงตามที่ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ฟังต้องกันมาว่า เมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2499 จำเลยได้ทำสัญญากู้และรับเงินที่กู้ไปจากโจทก์ ในสัญญากู้ลงข้อความไว้ด้วยว่าได้นำหลักทรัพย์คือวัว 1 คู่ ล้อ 1 เล่ม เอามาจำนำไว้ แต่เมื่อทำสัญญากันแล้วจำเลยได้ขอร้องโจทก์ขอเอาโคและเกวียนไปลากไม้เสร็จแล้วจะนำมาคืน โจทก์ก็ให้ไปปฏิบัติกันเช่นนี้ 3 ครั้ง ๆ สุดท้ายไม่ส่งคืน โจทก์ให้บุตรไปทวงถามจึงทราบจากจำเลยว่าจำเลยเป็นหนี้นายสิงห์ ๆ มาแย่งเอาโคไป จำเลยรับจะไปเอาคืนและได้ขอคืนจากนายสิงห์หลายครั้ง แต่นายสิงห์ไม่ให้
ศาลฎีกาพิจารณาแล้วเห็นว่าเมื่อทำสัญญากู้เงินกันแล้ว โจทก์ได้ยินยอมมอบโคทั้ง 2 ตัว กลับคืนไปสู่การครอบครองของจำเลยแม้จำเลยจะเคยนำกลับไปให้โจทก์บ้างเป็นครั้งคราว แต่ผลที่สุดโจทก์ยินยอมมอบกลับคืนแก่จำเลยโดยมิได้กังวลติดตามทวงถามการกู้เงินรายนี้และตามสัญญาดังกล่าวข้างต้น ย่อมถือได้ว่าจำเลยหาได้มอบโคทั้ง 2 ตัว ไว้เป็นประกันการชำระหนี้ตามกฎหมายในลักษณะจำนำแต่ประการใด
ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 349 ที่โจทก์อ้าง ต้องสืบเนื่องมาจากเรื่องจำนำโค 2 ตัวในคดีนี้ เมื่อไม่มีการจำนำโคแก่กัน จึงขาดองค์ความผิดข้อสำคัญ จำเลยยังไม่มีความผิดตามฟ้อง
ศาลฎีกาพิพากษายืน
