แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การที่ผู้เช่าให้บริวารของผู้เป็นหุ้นส่วนด้วยกัน อาศัยอยู่ในห้องเช่าแล้วตนไปอยู่ที่อื่น ภายหลังเมื่อเลิกหุ้นส่วนกันแล้วได้ฟ้องขับไล่ผู้อาศัยนั้น ดังนี้ไม่ถือว่าเป็นการให้เช่าช่วงหรือโอนการเช่าให้อยู่แทนเด็ดขาดไม่ผิดสัญญาเช่า
เมื่อสัญญาเช่าของผู้เช่าเดิมยังไม่ระงับแม้บริวารผู้อาศัยนั้นจะไปทำสัญญาเช่ากับผู้ให้เช่าใหม่ ก็ยังไม่มีสิทธิตามสัญญาเช่าใหม่นั้น
การที่บริวารผู้อาศัยอยู่ในห้องเช่าพิพาทโดยฝ่าฝืนคำบังคับของศาลที่สั่งขับไล่ดังนี้ จะอ้างสิทธิตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 543(1) มิได้ เพราะถือว่าอยู่ในลักษณะละเมิด
ย่อยาว
ได้ความว่า จำเลยได้เช่าห้องพิพาทจากพระคลังข้างที่มากว่า 10 ปีแล้ว สัญญาเช่าครั้งสุดท้ายลงวันที่ 4 สิงหาคม 2488 มีกำหนด 3 ปี จำเลยกับ อ. ได้เคยเข้าหุ้นส่วนกันทำการค้าขาย โดย อ. เป็นผู้จัดการและอาศัยอยู่ในห้องนี้ ส่วนจำเลยไปอยู่ที่อื่นโจทก์ทั้ง 2 เป็นผัวเมียกันได้เข้ามาอยู่ในห้องนี้รวมกับ อ. โดยโจทก์ที่ 2 เป็นน้องภริยาอ. ต่อมาจำเลยกับ อ. ได้เลิกหุ้นส่วนเดิมโจทก์ที่ 2 กับจำเลยและ อ. ได้เข้าหุ้นกันจดทะเบียนยี่ห้อใหม่แล้วเลิกกันอีก อ. ไม่ยอมออกจากห้องจนจำเลยต้องฟ้องจึงยอมออกส่วนโจทก์ที่ 2 ไม่ยอมออก ศาลได้ไต่สวนสั่งว่า โจทก์ที่ 2 เป็นบริวารของ อ. ให้ขับไล่ คดีถึงที่สุดอยู่ในระหว่างบังคับคดีพระคลังข้างที่ได้บอกเลิกสัญญาเช่ากับจำเลย โดยอ้างว่าผิดสัญญาข้อ 8 เอาห้องไปให้เช่าช่วง โจทก์ที่ 1 ไปทำสัญญาเช่าห้องนี้กับพระคลังข้างที่มีกำหนด 1 ปีโดยยอมรับว่าหากผู้ให้เช่ายอมให้จำเลยเช่าต่อไป จะยอมออกและจะไม่เรียกค่าเสียหายอย่างใดเลยโจทก์มาฟ้องขอให้มีสิทธิในห้องเช่าพิพาทและงดการบังคับคดี จำเลยต่อสู้หลายประการ
ศาลอุทธรณ์เห็นพ้องกับศาลชั้นต้นว่าจำเลยผิดสัญญากับพระคลังข้างที่ ๆ มีสิทธิให้โจทก์เช่าได้ ทั้งโจทก์อยู่ในห้องพิพาทอยู่แล้ว พิพากษาว่าจำเลยหมดสิทธิในสัญญาเช่า และให้งดการบังคับคดี
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า สัญญาเช่าระหว่างจำเลยกับพระคลังข้างที่ข้อ 8 ที่ว่า ห้ามโอนหรือให้เช่าช่วงหรือยอมให้ผู้อื่นใช้สถานที่เช่าหรือเข้าอยู่แทน เว้นแต่จะได้รับความยินยอมจากพระคลังข้างที่ฯลฯ และผู้เช่าต้องพาผู้รับโอนหรือผู้เช่าช่วงไปทำสัญญาต่อพระคลังข้างที่นั้น หมายถึงให้ผู้อื่นเข้าอยู่แทนอย่างเด็ดขาดทำนองโอนการเช่า หาใช่เรื่องให้คนอื่นอยู่เฝ้าหรือพักอาศัยแทนอย่างเช่นคดีนี้ รูปคดียังไม่พอจะให้เห็นว่าจำเลยผิดสัญญาเช่า โจทก์จึงยังไม่มีสิทธิตามสัญญาฉบับใหม่ ที่โจทก์อยู่ในห้องนี้โดยฝ่าฝืนคำบังคับของศาลไม่มีทางจะอ้างว่าเป็นฝ่ายครอบครองอยู่ในขณะนี้เมื่อโจทก์อยู่ในลักษณะละเมิดแล้วจะอ้างสิทธิตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 543(1) มิได้
พิพากษากลับ ให้ยกฟ้อง
