แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
ชื่อโอเชี่ยนวิวเป็นชื่อในทางการค้าของบริษัทจำเลย ซึ่งมีสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ที่โรงแรมโอเชี่ยนวิว จำเลยให้ผู้อื่นเช่าโรงแรมโอเชี่ยนวิว และบังคับให้ผู้เช่าใช้ชื่อเดิม จนเป็นที่รู้กันทั่วไปว่าโรงแรมโอเชี่ยนวิวเป็นกิจการของจำเลย ดังนี้เป็นพฤติการณ์ที่บริษัทจำเลยแสดงออกแก่โจทก์และบุคคลทั่วไปว่าการดำเนินกิจการโรงแรมเป็นกิจการของบริษัทจำเลยเอง จึงเป็นการเชิดผู้เช่าเป็นตัวแทนของบริษัทจำเลย ดังนั้น เมื่อผู้เช่าโรงแรมโอเชี่ยนวิวสั่งซื้อสินค้าจากโจทก์และไม่ชำระราคาบริษัทจำเลยจะยกเหตุแห่งการเช่าระหว่างกันเองมาเป็นเหตุปฏิเสธความรับผิดต่อโจทก์ ซึ่งเป็นบุคคลภายนอกผู้กระทำการโดยสุจริตหาได้ไม่ หนังสือขอผัดผ่อนการชำระหนี้มีข้อความยอมรับว่าจำเลยเป็นหนี้โจทก์ ซึ่งมีหนี้จำนวนเดียวเท่านั้น ลงชื่อโดยผู้แทนโรงแรมโอเชี่ยนวิว ซึ่งดำเนินกิจการโดยผู้เช่าโรงแรมที่บริษัทจำเลยเชิดขึ้นเป็นตัวแทน หนังสือดังกล่าวจึงเป็นหนังสือรับสภาพหนี้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 172 จำเลยจึงต้องผูกพันตามหนังสือดังกล่าวต่อโจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเป็นเจ้าของและผู้ดำเนินกิจการโรงแรมโอเชี่ยนวิวโดยใช้ชื่อและจดทะเบียนในทางการค้าว่า”โอเชี่ยนวิว” เมื่อวันที่ 25 กันยายน 2523 โรงแรมโอเชี่ยนวิวได้สั่งซื้อสินค้ากุญแจประตูลูกบิดจากโจทก์เป็นเงิน 112,530 บาทเมื่อถึงกำหนดชำระราคาโจทก์ได้ทวงถาม ทางโรงแรมโอเชี่ยนวิวขอผัดผ่อน จนวันที่ 24 สิงหาคม 2524 โรงแรมโอเชี่ยนวิว มีหนังสือถึงโจทก์ยอมรับเป็นหนี้ค่าสินค้าตามที่สั่งซื้อจริงและจะชำระให้ในต้นเดือนกันยายน 2524 ถึงกำหนดจำเลยไม่ชำระขอให้ชำระเงินจำนวนดังกล่าวพร้อมดอกเบี้ย จำเลยให้การว่า ไม่เคยสั่งซื้อสินค้าจากโจทก์ ช่วงระยะเวลาที่โจทก์ว่าจำเลยสั่งซื้อสินค้า จำเลยมิได้ดำเนินกิจการโรงแรมโอเชี่ยนวิวแต่ได้ให้ผู้อื่นเช่าไปดำเนินกิจการตั้งแต่ พ.ศ. 2520 คดีขาดอายุความ เอกสารท้ายฟ้องไม่ใช่หนังสือของจำเลยและไม่ใช่หนังสือรับสภาพหนี้ ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงิน 112,530 บาท พร้อมดอกเบี้ย จำเลยอุทธรณ์ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “พิเคราะห์พยานหลักฐานโจทก์จำเลยแล้วข้อเท็จจริงฟังได้เป็นยุติว่า เมื่อวันที่ 25 กันยายน 2523โรงแรมโอเชี่ยนวิว สั่งซื้อสินค้าประเภทกุญแจลูกบิดจากโจทก์3 ชนิด 3 รายการ มีผู้จัดการลงชื่ออนุมัติ ตามใบสั่งซื้อและคำแปลเอกสารหมาย จ.4 กำหนดชำระราคา 30 วันหลังจากวันรับของโจทก์ส่งมอบสินค้าดังกล่าวให้ครบถ้วนตามที่สั่งซื้อแล้วแต่ผู้สั่งซื้อยังไม่ชำระราคาให้แก่โจทก์ ปัญหาต้องวินิจฉัยประการแรกมีว่าจำเลยต้องรับผิดชำระค่าสินค้าให้โจทก์หรือไม่ โดยจำเลยฎีกาว่า จำเลยมิได้เชิดบริษัทมอนนาร์คเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัดเป็นตัวแทนของจำเลย จำเลยจึงไม่ต้องชำระราคาสินค้าดังกล่าวเห็นว่าตามหนังสือรับรองจดทะเบียนบริษัทจำเลย เอกสารหมาย จ.2ระบุว่ามีสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่โรงแรมโอเชี่ยนวิวเลขที่ 382หมู่ที่ 10 ตำบลหนองปรือ อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี ไม่มีสำนักงานสาขา จำเลยยังให้การรับรองว่าปัจจุบันยังไม่มีการจดทะเบียนแก้ไขเปลี่ยนแปลงสำนักงานที่ตั้งซึ่งเป็นภูมิลำเนาของจำเลย ตามสัญญาเช่าเอกสารหมาย จ.4 ในสำนวนคดีแพ่งหมายเลขดำที่ 11595/2525ของศาลชั้นต้น ก็ระบุว่า บริษัทมอนนาร์คเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัดมีสำนักงานจดทะเบียนตั้งอยู่ที่โรงแรมโอเชี่ยนวิว เลขที่เดียวกันกับสำนักงานจดทะเบียนของจำเลย ร้อยโทวันชัย บุลกูล กรรมการบริษัทจำเลยเบิกความว่า ชื่อโอเชี่ยนวิว เป็นชื่อทางการค้าของบริษัทจำเลย ในการให้ผู้อื่นเช่า จำเลยจะบังคับให้ผู้เช่าต้องใช้ชื่อโอเชี่ยนวิว ทั้งยังเบิกความว่าสัญญาเช่ารวมถึงให้เช่ากุญแจลูกบิดที่ติดประตูด้วย ยิ่งกว่านั้น หัวกระดาษใบสั่งซื้อสินค้าเอกสารหมาย จ.4 ที่โจทก์นำมาฟ้องก็ยังใช้ชื่อโรงแรมโอเชี่ยนวิวอันเป็นชื่อทางการค้าของบริษัทจำเลยซึ่งดำเนินกิจการโรงแรมโอเชี่ยนวิวมาก่อนเป็นสิบปีแล้ว อันฟังได้ว่าเป็นที่รู้จักกันทั่วไปว่าเป็นกิจการของจำเลย แม้คดีนี้ไม่ได้ความว่ามีการตั้งตัวแทนกันก็ตาม แต่ข้อเท็จจริงตามพฤติการณ์ดังกล่าวเป็นการที่จำเลยบังคับให้บริษัทมอนนาร์คเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด แสดงออกแก่โจทก์ทำให้โจทก์และบุคคลทั่วไปเชื่อว่าการดำเนินกิจการโรงแรมเป็นกิจการของจำเลยเองจึงเป็นการที่จำเลยเชิดบริษัทมอนนาร์คเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด เป็นตัวแทนของจำเลยจำเลยจะยกเหตุแห่งการเช่าระหว่างกันเองมาเป็นเหตุอ้างปฏิเสธความรับผิดต่อโจทก์ซึ่งเป็นบุคคลภายนอก ผู้กระทำการโดยสุจริตและต้องเสียหายเพราะการนี้หาได้ไม่ ฎีกาจำเลยข้อนี้ฟังไม่ขึ้น
ปัญหาประการที่ 2 ของฎีกาจำเลยที่ว่า หนังสือขอผัดผ่อนการชำระหนี้เอกสารหมาย จ.5 เป็นหนังสือรับสภาพหนี้หรือไม่ ข้อความตามเอกสารดังกล่าวมีถึงผู้จัดการบริษัทโจทก์ว่า เนื่องด้วยโรงแรมโอเชี่ยนวิวได้เปลี่ยนผู้ดำเนินกิจการใหม่ จึงมีผลทำให้ออกเช็คสั่งจ่ายไม่ได้ ด้วยเหตุที่ว่าหนังสือรับรองบริษัทยังไม่เรียบร้อย ทำให้ลายเซ็นเช็คในธนาคารที่ทำไว้ยังไม่มีผลใช้จึงขอความกรุณาให้ท่านคอยสักระยะหนึ่ง คิดว่าภายในเดือนกันยายนต้น ๆ เดือนคงจะทำเช็คออกจ่ายได้ ลงชื่อ ปรารถนา แก่นรัตนะผู้ช่วยสมุห์บัญชี เหตุที่มีเอกสารฉบับนี้ขึ้นมา ได้ความจากทางนำสืบของโจทก์ว่า โจทก์ทวงถามให้จำเลย (โรงแรมโอเชี่ยนวิว) ชำระค่าสินค้าคดีนี้ จึงมีเหตุเจือสมให้มีเอกสารฉบับนี้ขึ้น กระดาษที่เขียนตามเอกสารหมาย จ.5 ก็มีตราและชื่อโรงแรมโอเชี่ยนวิวติดอยู่เชื่อว่านางปรารถนาผู้เขียนลงชื่อและตำแหน่งกำกับไว้กระทำในฐานะผู้แทนของโรงแรมโอเชี่ยนวิว ซึ่งดำเนินกิจการโดยบริษัทมอนนาร์คเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด ที่จำเลยเชิดขึ้นเป็นตัวแทนข้อความตามเอกสารฉบับนี้ฟังได้ว่า เป็นการยอมรับว่าจำเลยเป็นหนี้โจทก์อยู่ ซึ่งก็มีหนี้จำนวนเดียวนี้เท่านั้น ถือได้ว่าเป็นการกระทำอันปราศจากเคลือบคลุมสงสัยตระหนักเป็นปริยายว่ายอมรับสภาพตามสิทธิเรียกร้องของโจทก์ เอกสารหมาย จ.5 จึงเป็นหนังสือรับสภาพหนี้คดีนี้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 172 จำเลยจึงต้องผูกพันตามหนังสือดังกล่าวต่อโจทก์ ฎีกาจำเลยข้อนี้ฟังไม่ขึ้น
ปัญหาประการสุดท้ายมีว่า คดีโจทก์ขาดอายุความหรือไม่เมื่อฟังว่าเอกสารหมาย จ.5 เป็นหนังสือรับสภาพหนี้ มีผลให้อายุความสะดุดหยุดลงนับแต่วันที่ที่ลงในหนังสือนั้น คือวันที่ 24 สิงหาคม2524 โจทก์ฟ้องคดีนี้วันที่ 16 สิงหาคม 2526 ภายใน 2 ปี คดีโจทก์ไม่ขาดอายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 165(1)ฎีกาจำเลยข้อนี้ฟังไม่ขึ้นอีกเช่นกัน
พิพากษายืน ให้จำเลยใช้ค่าทนายความชั้นฎีกา 1,200 บาทแทนโจทก์”
