แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
กรณีที่ผู้สั่งจ่ายเช็คตาย อำนาจและหน้าที่ของธนาคารซึ่งใช้เงินตามเช็คสิ้นสุดลงเมื่อธนาคารทราบว่าผู้สั่งจ่ายตาย ผู้ทรงเช็คจึงไม่ต้องนำเช็คไปขอรับเงินจากธนาคารอีก กรณีเช่นนี้ไม่อยู่ในบังคับว่าผู้ทรงเช็คจะต้องนำเช็คเรียกเก็บเงินจากธนาคารเสียก่อนดังที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 990แม้จะถือว่าการนำเช็คไปยื่นต่อธนาคารก่อนกำหนดวันสั่งจ่ายเงินเป็นการมิชอบ ก็หาทำให้ผู้สลักหลังพ้นความรับผิดไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยที่ 1 และจำเลยที่ 2 เป็นบิดามารดาและเป็นผู้มีสิทธิรับมรดกของนางสาวรวมพร โจทก์เป็นผู้ทรงเช็ค 4 ฉบับซึ่งเป็นนางสาวรวมพรเป็นผู้สั่งจ่ายและจำเลยที่ 3 เป็นผู้สลักหลัง เช็คฉบับแรกลงวันที่ 3 มีนาคม 2525เงิน 60,000 บาท ฉบับที่ 2 ลงวันที่ 8 มีนาคม 2525 เงิน 50,000 บาท ฉบับที่ 3ลงวันที่ 17 มีนาคม 2525 เงิน 40,000 บาท และฉบับที่ 4 ลงวันที่ 28 มีนาคม2525 เงิน 80,000 บาท นางสาวรวมพรถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 3 มีนาคม 2525โจทก์นำเช็ค 2 ฉบับแรกไปเบิกเงินธนาคารเมื่อวันที่ 9 มีนาคม 2525 และนำเช็ค2 ฉบับหลังไปเบิกเงินจากธนาคาร เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2525 ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินอ้างว่าผู้สั่งจ่ายถึงแก่กรรม โจทก์ทวงถามจำเลยทั้งสามแล้ว ขอให้บังคับจำเลยทั้งสามร่วมกันชำระหนี้ตามเช็คพร้อมด้วยดอกเบี้ย
จำเลยที่ 1 และที่ 2 ให้การว่า จำเลยทั้งสองมิใช่ทายาท เช็คที่ฟ้องมีรายการไม่ครบถ้วนตามกฎหมาย ลายมือชื่อผู้สั่งจ่ายปลอม โจทก์มิใช่ผู้ทรงเช็คโดยชอบ
จำเลยที่ 3 ให้การว่า ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินโดยอ้างว่า ผู้สั่งจ่ายถึงแก่กรรม มิใช่แสดงว่าผู้สั่งจ่ายผิดนัดชำระหนี้ จำเลยที่ 3 ในฐานะผู้สลักหลังยังไม่ต้องรับผิดชำระเงินตามเช็ค
ศาลอนุญาตให้โจทก์ถอนฟ้องจำเลยที่ 1 และที่ 2
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า จำเลยที่ 3 ในฐานะผู้สลักหลังเช็คต้องรับผิดจ่ายเงินสำหรับเช็ค 2 ฉบับแรก ส่วนเช็ค 2 ฉบับหลังโจทก์นำไปขอเบิกเงินก่อนถึงวันกำหนดจ่ายเงิน การผิดนัดยังไม่เกิดขึ้น พิพากษาให้จำเลยที่ 3ชำระเงินตามเช็ค 2 ฉบับแรกพร้อมด้วยดอกเบี้ย
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ให้จำเลยที่ 3 ชดใช้เงินตามเช็ค 2 ฉบับหลังพร้อมด้วยดอกเบี้ยแก่โจทก์
จำเลยที่ 3 ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า กรณีที่ผู้สั่งจ่ายเช็คตายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 992 บัญญัติให้หน้าที่และอำนาจของธนาคารซึ่งใช้เงินตามเช็คสิ้นสุดลงเมื่อธนาคารทราบว่าผู้สั่งจ่ายตาย จึงไม่มีเหตุผลใดที่ผู้ทรงเช็คจะต้องนำเช็คไปขอรับเงินจากธนาคารอีก กรณีเช่นนี้ไม่อยู่ในบังคับว่าผู้ทรงจะต้องนำเช็คเรียกเก็บเงินจากธนาคารเสียก่อนดังที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 990 เมื่อโจทก์ในฐานะผู้ทรงเช็คไม่ต้องนำเช็คไปเรียกเก็บเงินจากธนาคารก่อนเช่นนี้แล้วแม้จะถือว่าการที่โจทก์นำเช็คไปยื่นต่อธนาคารก่อนกำหนดวันสั่งจ่ายเงินเป็นการมิชอบ ก็หาเป็นผลดีแก่คดีของจำเลยที่ 3 แต่อย่างใดไม่
พิพากษายืน