แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็คพ.ศ. 2534 มาตรา 4 การออกเช็คที่จะเป็น ความผิดนั้นจะต้องเป็นการออกเช็คเพื่อชำระหนี้ที่มีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายด้วย หนี้ตามเช็คจะมีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายหรือไม่เป็นข้อเท็จจริงอันเป็นองค์ประกอบของความผิด แม้ว่าจำเลยจะสั่งจ่ายเช็คชำระหนี้แก่ผู้ถือก็ตาม โจทก์ก็จะต้องบรรยายว่าจำเลยได้ออกเช็คเพื่อชำระหนี้ที่มีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายด้วย เมื่อคำฟ้องโจทก์ไม่ได้บรรยายถึงจึงขาดองค์ประกอบของความผิดตามมาตรานี้ คำฟ้องของโจทก์จึงไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 158(5)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า เมื่อประมาณต้นเดือนธันวาคม 2535วันเวลาใดไม่ปรากฎชัด จำเลยได้สั่งจ่ายเช็คธนาคารกสิกรไทยสาขาลาดพร้าว 25 ลงวันที่ 26 มกราคม 2536 จำนวนเงิน100,000 บาท มอบให้ผู้มีชื่อเพื่อชำระหนี้ ต่อมาผู้มีชื่อได้ส่งมอบเช็คดังกล่าวเพื่อชำระหนี้ค่าก่อสร้างแก่โจทก์ โจทก์จึงเป็นผู้ทรงโดยชอบครั้นเช็คถึงกำหนดโจทก์นำเช็คเข้าบัญชีของโจทก์ที่ธนาคารกสิกรไทย จำกัด สาขาตลาดสี่มุมเมือง เพื่อเรียกเก็บเงิน ธนาคารตามเช็คปฏิเสธการจ่ายเงิน ในวันที่ 27 มกราคม 2536โดยให้เหตุผลว่ามีคำสั่งให้ระงับการจ่ายเงิน โจทก์ทวงถาม จำเลยเพิกเฉย จำเลยออกเช็คโดยเจตนาที่จะไม่ให้มีการใช้เงินตามเช็คเหตุเกิดที่ธนาคารกสิกรไทย จำกัด สาขาลาดพร้าว 25เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. 2534 มาตรา 4
ศาลชั้นต้นไต่สวนมูลฟ้องแล้ว เห็นว่าคดีมีมูลให้ประทับฟ้อง
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. 2534มาตรา 4 ลงโทษจำคุก 2 เดือน
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีมีปัญหาข้อกฎหมายตามฎีกาของโจทก์ว่าฟ้องโจทก์ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 158(5) หรือไม่ ตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค มาตรา 4 บัญญัติว่า ผู้ใดออกเช็คเพื่อชำระหนี้ที่มีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมาย โดยมีลักษณะหรือมีการกระทำอย่างหนึ่งอย่างใดใน 5 อนุมาตรา ดังต่อไปนี้ ฯลฯ ผู้นั้นมีความผิดแต่โจทก์บรรยายฟ้องว่า เมื่อประมาณต้นเดือนธันวาคม 2535วันเวลาใดไม่ปรากฎชัด จำเลยได้สั่งจ่ายเช็คธนาคารกสิกรไทย จำกัดสาขาลาดพร้าว 25 ลงวันที่ 26 มกราคม 2536 จำเลยเงิน100,000 บาท ส่งมอบชำระหนี้ให้ผู้มีชื่อ ต่อมาผู้มีชื่อได้ชำระหนี้ค่าก่อสร้างแก่โจทก์ ครั้นเช็คถึงกำหนดโจทก์นำเช็คไปเรียกเก็บเงินธนาคารตามเช็คปฏิเสธการจ่ายเงิน ฯลฯ ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. 2534มาตรา 4 เห็นว่า ตามบทบัญญัติดังกล่าวการออกเช็คที่จะเป็นความผิดนั้น จะต้องเป็นการออกเช็คเพื่อชำระหนี้ที่มีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายด้วย หนี้ตามเช็คจะมีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายหรือไม่ เป็นข้อเท็จจริงอันเป็นองค์ประกอบของความผิด แม้ว่าจำเลยจะสั่งจ่ายเช็คชำระหนี้แก่ผู้ถือก็ตาม โจทก์ก็จะต้องบรรยายว่าจำเลยได้ออกเช็คเพื่อชำระหนี้ที่มีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายด้วย เมื่อคำฟ้องของโจทก์ไม่ได้บรรยายถึงจึงขาดองค์ประกอบของความผิดตามมาตรานี้ คำฟ้องของโจทก์จึงไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 158(5)
พิพากษายืน
