แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เจ้าหนี้ผู้ขอรับชำระหนี้ได้ชำระหนี้ให้แก่เจ้าหนี้เดิมของลูกหนี้ไป แม้จะไม่ได้ความว่าลูกหนี้ได้ให้ความเห็นชอบ แต่จำนวนเงินที่ชำระเป็นหนี้ที่ลูกหนี้มีหน้าที่ต้องชำระให้แก่เจ้าหนี้เดิม การชำระหนี้ของเจ้าหนี้ย่อมสมประโยชน์และตามความประสงค์อันแท้จริงของลูกหนี้ ลูกหนี้จึงมีหน้าที่ชดใช้คืนแก่เจ้าหนี้ และการชำระหนี้ดังกล่าวไม่ต้องด้วยข้อห้ามตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พุทธศักราช 2483 มาตรา 94(2) เพราะมิใช่ลูกหนี้ก่อหนี้โดยตรงกับเจ้าหนี้ หากแต่ลูกหนี้มีหนี้ที่จะต้องชำระให้แก่บุคคลภายนอกแล้วเจ้าหนี้ชำระหนี้นั้นแทน ไปเจ้าหนี้จึงมีสิทธิที่จะขอรับชำระหนี้จากกองทรัพย์สินของลูกหนี้ได้
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์จำเลย (ลูกหนี้) เด็ดขาด เจ้าหนี้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ ประเภทชำระหนี้แก่ธนาคารกรุงเทพ จำกัด แทนลูกหนี้ ไม่มีเจ้าหนี้รายใดโต้แย้ง เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ทำความเห็นส่งสำนวนต่อศาลให้ยกคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้เสียทั้งสิ้น ศาลชั้นต้นมีคำสั่งยกคำขอรับชำระหนี้ตามความเห็นของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์
เจ้าหนี้อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้ตามคำขอรับชำระหนี้
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า เจ้าหนี้ได้ชำระหนี้แก่ธนาคารกรุงเทพ จำกัด เจ้าหนี้เดิมของลูกหนี้แทนลูกหนี้ไปตามจำนวนที่เจ้าหนี้ขอรับชำระหนี้ แล้ววินิจฉัยข้อกฎหมายว่า ที่เจ้าหนี้ชำระหนี้ให้แก่ธนาคารกรุงเทพ จำกัด ไป แม้จะไม่ได้ความว่าลูกหนี้ได้ให้ความเห็นชอบ แต่จำนวนเงินที่ชำระเป็นหนี้ที่ลูกหนี้มีหน้าที่ต้องชำระให้แก่ธนาคารกรุงเทพ จำกัด การชำระหนี้ของเจ้าหนี้ย่อมสมประโยชน์และตามความประสงค์อันแท้จริงของลูกหนี้ ลูกหนี้จึงมีหน้าที่ต้องชดใช้เงินคืนแก่เจ้าหนี้ตามจำนวนที่เจ้าหนี้ชำระให้แก่ธนาคารดังกล่าว กรณีการชำระหนี้นี้ไม่ต้องด้วยข้อห้ามตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พุทธศักราช ๒๔๘๓ มาตรา ๙๔(๒)เพราะมิใช่ลูกหนี้ก่อหนี้โดยตรงกับเจ้าหนี้ หากแต่ลูกหนี้มีหนี้ที่จะต้องชำระให้แก่บุคคลภายนอกแล้วเจ้าหนี้ชำระหนี้นั้นแทนไป เจ้าหนี้จึงมีสิทธิได้รับเงินที่ชำระแทนไปคืนจากกองทรัพย์สินของลูกหนี้
พิพากษายืน.
