แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยส่งไข่ผงที่เสื่อมคุณภาพแล้วให้โจทก์ร่วม โดยหลอกลวงโจทก์ร่วมด้วยการแสดงข้อความอันเป็นเท็จว่าไข่ผงดังกล่าวเป็นนมผงตามที่โจทก์ร่วมสั่งซื้อ เพื่อหวังจะได้เงินจากโจทก์ร่วมอันเป็นการกระทำโดยเจตนาทุจริต แต่โจทก์ร่วมยังไม่ได้ชำระเงินให้จำเลย การกระทำของจำเลยเป็นความผิดฐานพยายามฉ้อโกง แต่ไม่เป็นความผิดฐานขายของโดยหลอกลวงตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 271
จำเลยเป็นตัวแทนจำหน่ายอาหารสัตว์ประเภทไดแคลเซียมฟอสเฟตของบริษัท อ. ซึ่งได้รับใบอนุญาตจากกรมปศุสัตว์ให้ผลิตอาหารสัตว์ตามใบอนุญาตผลิตอาหารสัตว์ เมื่อพระราชบัญญัติควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์ พ.ศ. 2525 มาตรา 18 วรรคสอง บัญญัติให้ผู้ที่ได้รับใบอนุญาตผลิตอาหารสัตว์เป็นผู้ได้รับใบอนุญาตขายอาหารสัตว์สำหรับอาหารสัตว์ที่ตนผลิตด้วย จึงถือได้ว่าบริษัท อ. ได้รับใบอนุญาตให้ขายอาหารสัตว์ที่ตนผลิตได้ตามกฎหมาย และมาตรา 19 วรรคหนึ่ง บัญญัติว่า ใบอนุญาตตามมาตรา 18 ให้คุ้มกันถึงลูกจ้างหรือตัวแทนของผู้รับใบอนุญาตด้วยและวรรคสองบัญญัติว่า ให้ถือว่าการกระทำของลูกจ้างหรือตัวแทนของผู้รับใบอนุญาตที่ได้รับการคุ้มกันตามวรรคหนึ่งเป็นการกระทำของผู้รับใบอนุญาตด้วย การที่จำเลยขายอาหารสัตว์ประเภทไดแคลเซียมฟอสเฟตของบริษัท อ. จึงได้รับการคุ้มกันตามมาตรา 19 จำเลยไม่มีความผิดตามพระราชบัญญัติควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์ พ.ศ. 2525 มาตรา 15
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า เมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2535 เวลากลางวัน วันที่ 11 พฤษภาคม 2535เวลากลางวัน และวันที่ 15 มิถุนายน 2535 เวลากลางวัน จำเลยขายไข่ผงจำนวน 160ถุง เป็นเงิน 120,000 บาท จำนวน 160 ถุง เป็นเงิน 120,000 บาท และจำนวน 240 ถุงเป็นเงิน 180,000 บาท ตามลำดับให้แก่นายจรูญ วัฒนกิจ ผู้เสียหาย โดยหลอกลวงผู้เสียหายว่าเป็นนมผงสำหรับเลี้ยงสัตว์ อันเป็นการขายของโดยหลอกลวงให้ผู้ซื้อหลงเชื่อในแหล่งกำเนิด สภาพและคุณภาพแห่งของนั้นอันเป็นเท็จ กับเมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม2535 เวลากลางวัน และวันที่ 15 มิถุนายน 2535 เวลากลางวัน จำเลยขายไดแคลเซียมฟอสเฟตซึ่งเป็นอาหารสัตว์ประเภทอาหารเสริมสำหรับสัตว์ชนิดอาหารเสริมแร่ธาตุจำนวน 80 ถุง เป็นเงิน 21,600 บาท และจำนวน 150 ถุง เป็นเงิน 81,000 บาท ตามลำดับให้แก่ผู้เสียหาย โดยจำเลยไม่ได้รับใบอนุญาตขายอาหารสัตว์และไม่ได้เป็นตัวแทนของผู้ได้รับใบอนุญาต ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 91, 271 พระราชบัญญัติควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์ พ.ศ. 2525 มาตรา 4, 6, 15, 59
จำเลยให้การปฏิเสธ
ระหว่างพิจารณา นายจรูญ วัฒนกิจ ผู้เสียหายยื่นคำร้องขอเข้าร่วมเป็นโจทก์ ศาลชั้นต้นอนุญาตเฉพาะข้อหาความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 271
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 271 จำคุกกระทงละ 6 เดือน รวม 3 กระทง จำคุก 18 เดือน และมีความผิดตามพระราชบัญญัติควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์ พ.ศ. 2525 มาตรา 15 วรรคหนึ่ง ประกอบมาตรา 59 จำคุกกระทงละ 1 เดือน รวม 3 กระทง จำคุก 3 เดือน รวมจำคุกทั้งสิ้น 21 เดือน
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 1 พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์และโจทก์ร่วมฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ปัญหาต้องวินิจฉัยเป็นข้อแรกตามฎีกาของโจทก์และโจทก์ร่วมมีว่า จำเลยกระทำความผิดฐานขายของโดยหลอกลวงหรือไม่ เห็นว่า ข้อเท็จจริงตามที่โจทก์และโจทก์ร่วมนำสืบนั้น เป็นเรื่องจำเลยส่งไข่ผงที่เสื่อมคุณภาพแล้วให้โจทก์ร่วม โดยหลอกลวงโจทก์ร่วมด้วยการแสดงข้อความอันเป็นเท็จว่าไข่ผงดังกล่าวเป็นนมผงตามที่โจทก์ร่วมสั่งซื้อ เพื่อหวังจะได้เงินจากโจทก์ร่วมอันเป็นการกระทำโดยเจตนาทุจริต แต่โจทก์ร่วมยังไม่ได้ชำระเงินให้จำเลย การกระทำของจำเลยตามทางนำสืบของโจทก์และโจทก์ร่วมเป็นความผิดฐานพยายามฉ้อโกง เมื่อการกระทำของจำเลยตามที่โจทก์และโจทก์ร่วมนำสืบเข้าลักษณะฉ้อโกง จึงไม่เป็นความผิดฐานขายของโดยหลอกลวงตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 271 กรณีไม่จำต้องวินิจฉัยว่า การกระทำของจำเลยเป็นการขายโดยหลอกลวงให้ผู้ซื้อหลงเชื่อในแหล่งกำเนิด สภาพและคุณภาพแห่งของนั้นอันเป็นเท็จหรือไม่
ปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาข้อต่อไปของโจทก์มีว่า จำเลยกระทำความผิดต่อพระราชบัญญัติควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์ พ.ศ. 2525 หรือไม่ ข้อเท็จจริงฟังได้ว่า จำเลยเป็นตัวแทนจำหน่ายอาหารสัตว์ประเภทไดแคลเซียมฟอสเฟตของบริษัทอุตสาหกรรมกระดูกสัตว์ จำกัด ตามหนังสือรับรองเอกสารหมาย ป.ล.3 (ศาลแขวงพระนครใต้) บริษัทดังกล่าวได้รับใบอนุญาตจากกรมปศุสัตว์ให้ผลิตอาหารสัตว์ตามใบอนุญาตผลิตอาหารสัตว์เอกสารหมาย ป.ล.4 (ศาลแขวงพระนครใต้) เห็นว่า พระราชบัญญัติควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์ พ.ศ. 2525 มาตรา 18 วรรคสอง บัญญัติให้ผู้ที่ได้รับใบอนุญาตผลิตอาหารสัตว์เป็นผู้ได้รับใบอนุญาตขายอาหารสัตว์สำหรับอาหารสัตว์ที่ตนผลิตด้วย จึงถือได้ว่าบริษัทอุตสาหกรรมกระดูกสัตว์ จำกัด ได้รับใบอนุญาตให้ขายอาหารสัตว์ที่ตนผลิตได้ตามกฎหมาย และมาตรา 19 วรรคหนึ่ง ของพระราชบัญญัติดังกล่าวบัญญัติว่า ใบอนุญาตตามมาตรา 18 ให้คุ้มกันถึงลูกจ้างหรือตัวแทนของผู้รับใบอนุญาตด้วย และวรรคสองบัญญัติว่า ให้ถือว่าการกระทำของลูกจ้างหรือตัวแทนของผู้รับใบอนุญาตที่ได้รับการคุ้มกันตามวรรคหนึ่งเป็นการกระทำของผู้รับใบอนุญาตด้วย ดังนั้นการที่จำเลยขายอาหารสัตว์ประเภทไดแคลเซียมฟอสเฟตของบริษัทอุตสาหกรรมกระดูกสัตว์ จำกัด จำเลยจึงได้รับการคุ้มกันตามมาตรา 19 ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 1 เห็นว่าจำเลยไม่มีความผิดตามพระราชบัญญัติควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์ พ.ศ. 2525 มาตรา 15 ชอบแล้ว
พิพากษายืน