แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ที่ดิน ออกโฉนดตามลายพระราชหัดถ์ผู้รับได้กรรมสิทธิ ผู้ที่อยู่ในที่ดินไม่คัดค้านการออกโฉนดให้ถูกต้องถือว่าอยู่โดยทางอาศัย
ย่อยาว
ข้อเท็จจริงได้ความว่าเดิมที่รายนี้ พระยามนตรี พระยาไกรเพ็ชร์กับพระยาอมร ขอพระราชทานจากพระมงกุฏเกล้า ๆ รับสังว่าได้ทรงสืบสวนในที่ดินรายนี้แล้ว ไม่มีการขัดข้อง จึงพระราชทานให้ แต่มีข้อไขว่าให้บุตร์หลานพระยามนตรีที่อาศยอยู่นั้นให้อาศัยต่อไป ส่วนเขตต์ที่ดินนั้นให้ผู้รับทั้ง ๓ คนชี้เขตต์แบ่งกันไว้เป็นหลักฐาน ครั้นถึงคราวเจ้าพนักงานจะออกโฉนดให้, นายสอนบิดาจำเลยได้คัดค้าน เจ้าพนักงานจึงบอกนายสานให้สว่ากล่าวกันเสียภายใน ๖๐ วัน แต่นายสอนหาได้จัดการอย่างใดไม่ เจ้าพนักงานจึงได้ออกโฉนดให้ผู้รับทั้ง ๓ คนไป ภายหลังนายสอนทำฎีกาทูลเกล้า ฯ ถวายพระปกเกล้า ขอพระราชทานให้ที่รายนี้เป็นกองกลางสำหรับตระกูลพระยามนตรี พระปกเกล้ารับสั่ง พระมงกุฏเกล้าได้พระราชทาน
ที่รายนี้เป็นส่วนตัวสำหรับผู้รับ โจทก์ผู้รับมฤดกพระยาไกรเพ็ชร์จึงฟ้องขอให้ขับไล่จำเลยแลเรียกค่าเสียหาย
ศาลเดิมตัดสินให้ขับไล่จำเลยส่วนค่าเสียหายนั้นเห็นว่าโจทก์จำเลยอยู่ในตระกูลเดียวกันแลได้อาศัยอยู่ตลอดมา ยังไม่ควรให้ศาลอุทธรณ์ยืน
ศาลฎีกาเห็นว่าจำเลยแสดงกรรมสิทธิในที่รายนี้ไม่ได้ การที่จำเลยหรือบิดาจำเลยอยู่มานานก็เท่ากับเป็นการอาศัย แก่ข้อความในลายพระราชหัตถ์นั้นก็เป็นข้อความฉะเพาะผู้รับไม่เกี่ยวข้องกับคนภาพนอก แลการที่จำเลยอ้างว่าจมื่นสวัสดิ์ไม่ถือเอาที่ดินส่วยนายสอนซึ่งเข้าไปอยู่ในโฉนดนั้น เป็นอีกเรื่องหนึ่งไม่เกี่ยวกับประเด็นนี้ แลที่จำเลยว่าออกโฉนดทับท่จำเลยนั้น เรื่องนี้การออกโฉนดได้ออกตามลายพระราชหัตถ์ซึ่งพระราชทานที่ทั้งแปลงให้แก่ผู้รับ โจทก์เป็นผู้รับมฤดกของพระยาไกรเพ็ชร์ แลสืบกรรมสืทธิต่อเนื้องมา ข้อเถียงจำเลยฟังไม่ขึ้นจึงตัดสินยืนตามศษล่าง
