แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ม้าผู้ของโจทก์ตามเข้าไปสัดม้าตัวเมียของจำเลยที่ 1 ที่ใต้ถุนบ้านของจำเลยที่ 1 ม้าจำเลยที่ 1 ขัดขืนและเตะม้าโจทก์ซึ่งเป็นเหตุให้ทรัพย์สินของจำเลยที่ 1 เสียหาย โดยจำเลยที่ 1 ไม่ได้ยินยอมด้วยถือได้ว่าเป็นภยันตรายอันมีมาโดยฉุกเฉิน การที่จำเลยทั้งสามได้ร่วมกันใช้ไม้ตีม้าของโจทก์โดยจำเลยที่ 1 ขอร้อง นับว่าเป็นการกระทำโดยจำเป็นเพื่อป้องกันสิทธิของจำเลยที่ 1 ซึ่งจำเลยควรจะใช้ไม้ตีเพียงเท่าที่จะไล่ม้าของโจทก์ออกไปจากเขตบ้านของจำเลยที่ 1 เท่านั้นแต่จำเลยร่วมกันใช้ไม้ตีม้าของโจทก์บาดเจ็บจนถึงตาย จึงเป็นการเกินสมควรแก่เหตุ จำเลยทั้งสามต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่โจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้นำม้าผู้ของโจทก์ไปอาบน้ำที่ท่าน้ำ ม้าตัวเมียของจำเลยที่ 1 ลงไปที่ท่าน้ำโดยไม่มีคนเลี้ยง ม้าโจทก์เห็นก็ดิ้นรนจนเชือกที่ล่ามขาดแล้ววิ่งไล่ตามไปทับม้าของจำเลยที่ 1 ที่ใต้ถุนเรือนจำเลยที่ 1 เพื่อผสมพันธุ์ จำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 3 ใช้ไม้ตีม้าโจทก์หลายครั้ง ทำให้ม้าของโจทก์ตาย ขอให้บังคับให้จำเลยทั้งสามร่วมกันชดใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์
จำเลยที่ 1 ให้การและฟ้องแย้งว่า จำเลยทั้งสามใช้ไม้ตีตะโพกม้าของโจทก์เพื่อให้ม้าแยกออกจากกันเท่านั้น โจทก์เป็นผู้ตีม้าโจทก์เองที่หน้าจนมีบาดแผลตามฟ้อง ม้าโจทก์กัดม้าจำเลยทำให้ม้าจำเลยป่วย ไม่สามารถออกลากรถได้ตามปกติ และม้าโจทก์ทำให้คอกม้าคอกหมูกับเล้าไก่ของจำเลยที่ 1 เสียหาย ขอให้ยกฟ้องโจทก์ และให้โจทก์ใช้ค่าเสียหายให้แก่จำเลยที่ 1
จำเลยที่ 2 ที่ 3 ให้การว่าตีม้าโจทก์ทางด้านหลังเพื่อให้ม้าแยกออกจากกัน การตายของม้าโจทก์เนื่องจากโจทก์ตีม้าของโจทก์เอง
โจทก์ให้การแก้ฟ้องแย้งเป็นทำนองเดียวกับฟ้องโจทก์
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า จำเลยทั้งสามได้ร่วมกันทำร้ายม้าของโจทก์ แต่การกระทำของจำเลยทั้งสามเป็นการป้องกันสิทธิของจำเลยที่ 1 จากภยันตรายอันมีมาโดยฉุกเฉินเพราะม้าของโจทก์เป็นเหตุเป็นการกระทำตามสมควรแก่เหตุ ส่วนความเสียหายของจำเลยที่ 1 นั้น จำเลยที่ 1 ก็มีส่วนก่อให้เกิดขึ้นคือตีม้าโจทก์ ทั้งค่าเสียหายก็เล็กน้อย สมควรให้เป็นพับแก่จำเลยที่ 1 พิพากษายกฟ้องโจทก์และยกฟ้องแย้งจำเลยที่ 1
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า การที่จำเลยทั้งสามช่วยกันตีม้าโจทก์บาดเจ็บจนถึงตายต่อมานั้นเป็นการป้องกันสิทธิของตนเกินสมควรแก่เหตุ พิพากษากลับ ให้จำเลยทั้งสามร่วมกันชดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่โจทก์
จำเลยที่ 1 และที่ 2 ฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า ม้าของโจทก์วิ่งตามม้าของจำเลยที่ 1 เข้าใต้ถุนเรือนจำเลยที่ 1 และขึ้นทับม้าของจำเลยที่ 1 จำเลยทั้งสามได้ช่วยกันใช้ไม้ตีม้าโจทก์จนได้รับบาดเจ็บและถึงแก่ความตาย ต่อมาเพราะพิษบาดแผลที่ถูกทำร้ายนั้น โดยโจทก์ไม่ได้ตีม้าของตนเองเลย และวินิจฉัยว่าการที่ม้าของโจทก์ตามไปสัดม้าจำเลยที่ 1 ที่ใต้ถุนบ้านจำเลยที่ 1 ม้าจำเลยที่ 1 ขัดขืนและเตะม้าโจทก์ซึ่งเป็นเหตุให้ทรัพย์สินของจำเลยที่ 1 เสียหาย โดยจำเลยที่ 1 ไม่ได้ยินยอมด้วยถือได้ว่าเป็นภยันตรายอันมีมาโดยฉุกเฉินที่จำเลยทั้งสามได้ร่วมกันใช้ไม้ตีม้าของโจทก์โดยจำเลยที่ 1 ขอร้องนั้น นับว่าเป็นการกระทำโดยจำเป็นเพื่อป้องกันสิทธิของจำเลยที่ 1 ซึ่งจำเลยควรจะใช้ไม้ตีเพียงเท่าที่จะไล่ม้าของโจทก์ออกไปจากเขตบ้านของจำเลยที่ 1 เท่านั้น ที่จำเลยทั้งสามร่วมกันใช้ไม้ ตีม้าของโจทก์บาดเจ็บจนถึงตายนั้นเป็นการเกินสมควรแก่เหตุ
พิพากษายืน
