แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
การที่จำเลยยินยอมให้บุคคลอื่นนำรถเข้าไปจอดในบริเวณปั๊มน้ำมันของจำเลย โดยปั๊มได้รับเงินค่าจอดเป็นประโยชน์ตอบแทนเมื่อปั๊มปิดจะมีรั้วเหล็กปิดกั้นหน้าปั๊มใส่กุญแจมีคนเฝ้าปั๊มไว้ด้วย พฤติการณ์ดังกล่าวย่อมถือได้ว่าทางปั๊มได้รับมอบทรัพย์สินไว้เพื่อดูแลเก็บรักษาไว้ในอารักขาของตน เป็นการรับฝากทรัพย์ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 657 แม้ทางปั๊มจะมีประกาศว่าให้เช่าเป็นที่จอดรถ รวมทั้งระบุข้อความในใบรับเงินและเงื่อนไขต่าง ๆ ซึ่งไม่ต้องรับผิดก็เป็นการกระทำของจำเลยฝ่ายเดียว บุคคลภายนอก มิได้มีข้อตกลงตามนั้น อันจะทำให้เกิดผลเปลี่ยนแปลงการปฏิบัติ ของจำเลยที่ 1 ไปในรูปลักษณะของนิติกรรมอย่างอื่น ซึ่งไม่ใช่ลักษณะ ของการรับฝากทรัพย์
ตามกรมธรรม์ประกันภัยกำหนดให้บริษัทอยู่ยนต์ จำกัดเป็นผู้มีสิทธิที่จะได้รับค่าเสียหาย บริษัทดังกล่าวจึงอยู่ในฐานะของผู้รับประโยชน์ตามกรมธรรม์ประกันภัย เมื่อโจทก์ในฐานะผู้รับประกันภัยได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนเพราะความวินาศภัยอันเกิดจากการกระทำของบุคคลอื่นแล้ว โจทก์ย่อมมีอำนาจที่จะเข้ารับช่วงสิทธิของผู้เอาประกันภัยและผู้รับประโยชน์ซึ่งมีต่อบุคคลภายนอกได้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 880
ย่อยาว
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาให้จำเลยทั้งสองร่วมกันรับผิดชดใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ จำเลยทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า “ปัญหาว่า การที่จำเลยยินยอมให้บริษัทขวัญใจภาพยนต์ จำกัด นำรถเข้าไปจอด โดยทางปั๊มได้รับเงินค่าจอดเป็นประโยชน์ตอบแทนดังกล่าว จะเป็นการรับฝากทรัพย์หรือไม่นั้นได้ความจากคำเบิกความนายยุทธศักดิ์พยานโจทก์ว่า การนำรถเข้าจอดเด็กที่ปั๊มจะบอกชี้ที่ให้จอดตรงที่ว่างในบริเวณปั๊ม หากจะมีการเคลื่อนย้ายรถพนักงานของปั๊มจะใช้แม่แรงจรเข้ยกเพลาท้ายเพื่อการเคลื่อนย้าย ความข้อนี้จำเลยที่ 2 ก็รับว่าทางปั๊มจะเป็นผู้ชี้บริเวณที่จะจอดและว่าเมื่อปั๊มปิดจะมีรั้วเหล็กปิดกั้นหน้าปั๊มใส่กุญแจมีคนประจำเฝ้าปั๊มไว้ด้วย ซึ่งแสดงว่าการนำรถเข้าจอดภายในอาณาบริเวณปั๊มทางปั๊มมิได้กำหนดสถานที่ที่จอดรถของแต่ละคันให้เป็นที่แน่นอนตายตัว แล้วแต่ทางปั๊มจะกำหนดสถานที่ให้จอดเป็นคราว ๆ และชอบที่จะเคลื่อนย้ายรถที่จอดได้ตามควรแก่กรณี ซึ่งตามทางปฎิบัติและพฤติการณ์ดังกล่าว ย่อมถือได้ว่าทางปั๊มได้รับมอบทรัพย์สินไว้เพื่อดูแลเก็บรักษาไว้ในอารักขาแห่งตน อันเป็นการรับฝากทรัพย์ ต้องด้วยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 657 ที่จำเลยอ้างมาในฎีกาว่าไม่ต้องรับผิดเกี่ยวกับตัวรถก็ดี ทางปั๊มมีป้ายประกาศว่าให้เช่าเป็นที่จอดรถก็ดีรวมทั้งได้ระบุข้อความในใบรับเงินและเงื่อนไขต่าง ๆ ซึ่งไม่ต้องรับผิดตามเอกสารหมาย จ.3 ก็ดี เห็นว่าเป็นการกระทำของจำเลยแต่ฝ่ายเดียวบริษัทขวัญใจภาพยนต์ จำกัด มิได้มีข้อตกลงตามนั้น อันจะทำให้เกิดผลเปลี่ยนแปลงการปฏิบัติของจำเลยที่ 1 ไปในรูปลักษณะของนิติกรรมอย่างอื่นซึ่งไม่ใช่ลักษณะของการรับฝากทรัพย์ดังจำเลยอ้าง
สำหรับปัญหาตามฎีกาจำเลยข้อสุดท้ายที่ว่า บริษัทขวัญใจภาพยนต์จำกัด เป็นผู้เอาประกันภัยรถยนต์คันพิพาทไว้กับโจทก์ แต่เมื่อรถหายโจทก์กลับจ่ายค่าสินไหมทดแทนให้แก่บริษัทอยู่ยนต์ จำกัด โจทก์ไม่อยู่ในฐานะที่จะรับช่วงสิทธิของบริษัทขวัญใจภาพยนต์จำกัด จึงไม่มีอำนาจฟ้องนั้น เห็นว่า ตามกรมธรรม์ประกันภัยเอกสารหมาย จ.2 ได้ระบุข้อตกลงระหว่างโจทก์ผู้รับประกันภัยกับบริษัทขวัญใจภาพยนต์ จำกัด ไว้โดยแจ้งชัดถึงผู้มีสิทธิที่จะได้รับค่าเสียหายว่าบริษัทอยู่ยนต์ จำกัด เป็นผู้มีสิทธิที่จะได้รับค่าเสียหาย บริษัทอยู่ยนต์ จำกัด จึงอยู่ในฐานะของผู้รับประโยชน์ตามกรมธรรม์ประกันภัย เมื่อโจทก์ในฐานะผู้รับประกันภัยได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนเพราะความวินาศภัยอันเกิดจากการกระทำของบุคคลอื่นดังกล่าวแล้วโจทก์ย่อมมีอำนาจที่จะเข้ารับช่วงสิทธิของบริษัทขวัญใจภาพยนต์ จำกัด และบริษัทอยู่ยนต์จำกัด ผู้เอาประกันภัยและผู้รับประโยชน์ซึ่งมีต่อบุคคลภายนอกได้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 880”
พิพากษายืน
