แหล่งที่มา : สำนักงาน ส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
เครื่องหมายการค้าที่จะถือได้ว่าเลียนเครื่องหมายการค้าของผู้อื่นนั้นจะต้องเป็นเครื่องหมายการค้าที่เกิดขึ้นหรือใช้ภายหลังเครื่องหมายการค้าที่ถูกลอกเลียน เครื่องหมายการค้าที่เกิดขึ้นหรือได้ใช้มาก่อนไม่อาจเลียนเครื่องหมายการค้าที่เกิดขึ้นหรือใช้ภายหลังได้ฉะนั้นเมื่อเครื่องหมายการค้าที่พิพาทบริษัทล. ได้จดทะเบียนไว้ที่สหรัฐอเมริกาก่อนโจทก์จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในประเทศไทยและบริษัทล. ได้ใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าวก่อนโจทก์เป็นเวลานานจึงถือไม่ได้ว่าเครื่องหมายการค้านั้นเลียนเครื่องหมายการค้าค้าของโจทก์แม้จำเลยจะเป็นตัวแทนผลิตและจำหน่ายสินค้าที่มีเครื่องหมายการค้าของบริษัทล. จำเลยก็ไม่มีความผิดตามป.อ.มาตรา274และพ.ร.บ.เครื่องหมายการค้าพุทธศักราช2474มาตรา45 ความผิดตามพ.ร.บ.เครื่องหมายการค้าพุทธศักราช2474มาตรา45เป็นความผิดที่ได้บัญญัติไว้โดยเฉพาะเนื่องจากทางราชการมีความมุ่งหมายจะควบคุมเครื่องหมายการค้าเป็นความผิดต่อรัฐบุคคลธรรมดาจึงไม่มีอำนาจฟ้องในความผิดนี้.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ที่ 1 เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์เครื่องหมายการค้า “ไล้ทแมน” (Light Man) และรูปกระเป๋าหลังกางเกงยีนส์รูปโค้งคู่ซึ่งมีปลายของส่วนโค้งชนกับคำภาษาอังกฤษรวมอยู่ด้วยและยังเป็นเจ้าของแถบผ้าสีเล็ก ๆ ซึ่งติดอยู่บนด้านซ้ายของรูปกระเป๋าหลังมีชื่ออ่านว่า “ไล้ทแมน” ด้วย โจทก์ที่ 2 เป็นผู้ผลิตและจำหน่ายกางเกงยีนส์สำเร็จรูปแก่ประชาชนภายใต้เครื่องหมายการค้า”ไล้ทแมน” กับรูปโค้งคู่ดังกล่าว จำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 3เป็นตัวแทนผู้รับสิทธิในการผลิตและจำหน่ายสินค้ากางเกงยีนส์ยี่ห้อลีวายของบริษัทลีวายสเตราส์ส แอนด์โกในประเทศไทย ส่วนจำเลยที่ 4 ที่ 5 และที่ 6 เป็นตัวแทนช่วงของจำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 3ในการผลิตและจำหน่ายสินค้าดังกล่าวอีกทอดหนึ่ง จำเลยทั้งหกได้ร่วมกันผลิตและจำหน่ายกางเกงยี่ห้อ “ลีวาย” โดยเลียนแบบด้วยการเอารูปเครื่องหมายการค้ารูปโค้งคู่ดังกล่าวของโจทก์ซึ่งได้จดทะเบียนไว้แล้วไปใช้กับกระเป๋าหลังกางเกงยีนส์ของจำเลยทั้งหกขอให้ลงโทษกจำเลยตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 272(1)274, 275, 83, 91 พระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พุทธศักราช2474 มาตรา 45
ศาลชั้นต้นไต่สวนมูลฟ้องแล้ว สั่งประทับฟ้อง
จำเลยทั้งหกให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
โจทก์ทั้งสองอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “คดีมีปัญหาแต่เฉพาะข้อกฎหมายว่าเครื่องหมายการค้าที่กางเกงยีนส์ยี่ห้อลีวายของบริษัทลีวายสเตราส์ส แอนด์โก เลียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ที่ 1 อันเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 274 และพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พุทธศักราช 2474 มาตรา 45 หรือไม่ ในการวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายดังกล่าว ศาลฎีกาจะต้องฟังข้อเท็จจริงตามที่ศาลอุทธรณ์ได้วินิจฉัยมาแล้วจากพยานหลักฐานในสำนวน ซึ่งคดีนี้ศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงว่าบริษัทลีวาย สเตราส์ส แอนด์โก ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าเป็นรูปเส้นโค้งคู่สองชั้นซึ่งมีปลายของเส้นโค้งคู่ชนกันและมีแถบผ้าสีเล็ก ๆ ติดที่ขอบกระเป๋าหลังกางเกงยีนส์ ไว้ที่ประเทศสหรัฐอเมริกาก่อนโจทก์ที่ 1จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในประเทศไทย และบริษัทลีวาย สเตราส์สแอนด์โกได้ใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าวก่อนโจทก์ที่ 1 เป็นเวลานาน
พิเคราะห์แล้ว เห็นว่า เครือ่งหมายการค้าที่จะถือได้ว่าเลียนเครื่องหมายการค้าของผู้อื่นนั้น จะต้องเป็นเครื่องหมายการค้าที่เกิดขึ้นหรือใช้ภายหลังเครื่องหมายการค้าที่ถูกลอกเลียนนั้นเครื่องหมายการค้าที่เกิดขึ้นหรือได้ใช้มาก่อนย่อมไม่อาจเลียนเครื่องหมายการค้าที่เกิดหรือใช้ในภายหลังได้เมื่อข้อเท็จจริงคดีนี้ฟังได้ว่า เครื่องหมายการค้าตามฟ้อง บริษัท ลีวาย สเตราส์สแอนด์โกได้จดทะเบียนไว้ที่ประเทศสหรัฐอเมริกาก่อนโจทก์ที่ 1จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในประเทศไทย และบริษัทลีวาย สเตราส์สแอนด์โก ได้ใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าวก่อนโจทก์ที่ 1 เป็นเวลานาน จึงถือไม่ได้ว่าเครื่องหมายการค้าตามฟ้องของบริษัทลีวายสเตราส์ส แอนด์โก เลียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ ดังนั้นแม้จะฟังว่าจำเลยเป็นตัวแทนในการผลิตและจำหน่ายกางเกงยีนส์ที่มีเครื่องหมายการค้าของบริษัทดังกล่าว จำเลยก็ไม่มีความผิดตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 274 และพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พุทธศักราช 2474 มาตรา 45 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2505 มาตรา 9และอีกประการหนึ่งความผิดตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้ามาตราดังกล่าวได้บัญญัติเป็นความผิดไว้โดยเฉพาะเนื่องจากทางราชการมีความมุ่งหมายจะควบคุมเครื่องหมายการค้า เป็นความผิดต่อรัฐโจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้องในความผิดนี้ ที่ศาลล่างทั้งสองพิพากษายกฟ้องโจทก์ ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วย ฎีกาโจทก์ทั้งสองฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน.
