คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3162/2529

แหล่งที่มา : ADMIN

ย่อสั้น

จำเลยเป็นลูกจ้างของโจทก์ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยและเป็นส่วนราชการจำเลยต้องปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริตไม่ปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบเพื่อให้ผู้อื่นได้ประโยชน์ที่ไม่ควรจำเลยเป็นผู้จัดการโรงพิมพ์ของโจทก์และจำเลยเป็นผู้เสนอให้โจทก์จัดซื่อเครื่องไสสันทากาวเพื่อใช้ในโรงพิมพ์ส.ประธานกรรมการบริหารโรงพิมพ์เป็นผู้บังคับบัญชาของจำเลยก็ได้มีคำสั่งให้จำเลยเป็นผู้แนะนำและให้คำปรึกษาในการจัดซื้อเครื่องไสสันทากาวจำเลยย่อมต้องให้คำแนะนำและความเห็นโดยสุจริตในทางที่เป็นประโยชน์แก่โรงพิมพ์ที่จำเลยเป็นผู้จัดการอยู่และเป็นผลดีแก่โจทก์ด้วยการที่จำเลยไม่บอกให้คณะกรรมการเปิดซองประกวดราคาของโจทก์ทราบว่าเครื่องไสสันทากาวที่ห้างหุ้นส่วนจำกัดบ.เสนอในการประกวดราคาเป็นราคาถึง490,000บาทความจริงห้างหุ้นส่วนจำกัดช.เป็นผู้แทนจำหน่ายและขายในราคาเพียง180,000บาทเศษเท่านั้นและจำเลยยังบอกแก่ฆ.ประธานกรรมการเปิดซองประกวดราคาว่าราคาที่ห้างหุ้นส่วนจำกัดบ.เสอนเป็นราคาเหมาะสมอีกดังนี้นอกจากจะไม่ช่วยให้คณะกรรมการเปิดซองประกวดราคาได้พิจารณาจัดซื้อเครื่องไสสันทากาวในทางที่เป็นผลดีแก่โจทก์อันส่อไปในทางไม่สุจริตของจำเลยแล้วยังเป็นการช่วยให้ห้างหุ้นส่วนจำกัดบ.ได้รับประโยชน์ที่ไม่ควรอีกด้วยนับว่าจำเลยกระทำผิดหน้าที่ซึ่งมีต่อโจทก์หากจำเลยบอกความจริงแก่คณะกรรมการเปิดซองประกวดราคาโจทก์ก็คงไม่ทำสัญญาซื้อเครื่องไสสันทากาวกับห้างหุ้นส่วนจำกัดบ.เพราะราคาที่ห้างหุ้นส่วนดังกล่าวเสนอสูงกว่าราคาท้องตลาดมากและเป็นการขัดกับมติคณะรัฐมนตรีที่ห้ามมิให้หน่วยราชการซื้อสินค้าผ่านคนกลางและโจทก์ก็จะไม่ต้องถูกห้างหุ้นส่วนดังกล่าวฟ้องร้องเอาจนเป็นเหตุให้โจทก์ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการดำเนินคดีแม้จะไม่มีพยานหลักฐานพอฟังว่าจำเลยร่วมทุจริตกับห้างหุ้นส่วนจำกัดบ.แต่การกระทำดังกล่าวเป็นผลให้โจทก์เสียหายแล้วการกระทำของจำเลยจึงเป็นการละเมิดต่อโจทก์และค่าเสียหายที่จำเลยต้องรับผิดต่อโจทก์คือค่าฤชาธรรมเนียมที่โจทก์ต้องเสียไปในการต่อสู้คดีกับห้างหุ้นส่วนจำกัดบ.ส่วนดอกเบี้ยจากต้นเงินค่าเครื่องไสสันทากาวที่โจทก์ได้จ่ายให้บริษัทบ.ตามคำพิพากษาถึงที่สุดนั้นดอกเบี้ยที่ต้องชำระดังกล่าวก็เฉพาะในระยะเวลาที่โจทก์ยังไม่ได้ชำระต้นเงินซึ่งโจทก์ก็ได้รับประโยชน์จากเงินดังกล่าวอยู่โจทก์จึงไม่มีค่าเสียหายในส่วนนี้.

ย่อยาว

โจทก์ ฟ้อง ว่า จำเลย ซึ่ง เป็น ลูกจ้าง โจทก์ ใน ตำแหน่ง ผู้จัดการโรงพิมพ์ จงใจ ปฏิบัติ หน้าที่ โดย ผิด กฎหมาย ทั้ง นี้ โดย เจตนาทุจริต ที่ จะ ช่วยเหลือ ให้ ห้างหุ้นส่วน จำกัด เบส เคมีเกิล แอนด์แมชชินเนอรี่ ขาย เครื่อง ไสสันทากาว ได้ ราคา สูง เป็น การ ละเมิดต่อ โจทก์ เป็น เหตุ ให้ โจทก์ ได้ รับ ความเสียหาย โจทก์ ต้อง บอกล้างนิติกรรม ที่ ทำ ไว้ ต่อ กัน และ งด จ่าย เงิน ค่าของ ตาม สัญญาห้างหุ้นส่วน จำกัด ดังกล่าว จึง ฟ้อง โจทก์ คดี ถึงที่สุด โดย ศาลฎีกาพิพากษา ให้ โจทก์ ใช้ เงิน จำนวน 180,700 บาท พร้อม ดอกเบี้ย โจทก์ได้ ปฏิบัติ ตาม คำพิพากษา แล้ว โจทก์ ต้อง เสีย ค่า ใช้จ่าย ใน การต่อสู้ คดี กับ ห้างหุ้นส่วน จำกัด ดังกล่าว รวม เป็น ค่าเสียหายทั้งสิ้น 110,487 บาท 48 สตางค์ ขอ ให้ บังคับ จำเลย ใช้ เงิน ดังกล่าวพร้อม ดอกเบี้ย
จำเลย ให้การ ต่อสู้ คดี หลาย ประการ และ ว่า จำเลย ไม่ เคย รายงานต่อ กรรมการ เปิดซอง ประกวด ราคา ว่า ราคา ที่ ผู้เสนอ ราคา ทั้ง สามได้ เสนอ มา นั้น เหมาะสม แล้ว การ กระทำ ของ จำเลย จึง ไม่ เป็น ละเมิดต่อ โจทก์ การ ที่ โจทก์ แพ้ คดี ห้างหุ้นส่วน จำกัด เบส เคมีเกิลแอนด์ แมชชินเนอรี่ ตาม คำพิพากษา ศาลฎีกา ก็ เพราะ โจทก์ ผิด สัญญา เอง จำเลย จึง ไม่ ต้อง รับผิด ชดใช้ ค่า เสียหาย ตาม ฟ้อง ฟ้อง โจทก์ขาด อายุความ
ศาลชั้นต้น พิพากษา ยกฟ้อง
โจทก์ อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ พิพากษา ยืน
โจทก์ ฎีกา
ศาลฎีกา ฟัง ข้อเท็จจริง ว่า จำเลย ซึ่ง เป็น ลูกจ้าง และ ผู้จัดการโรงพิมพ์ ของ โจทก์ ได้ ขอ อนุมัติ ซื้อ เครื่อง ไสสันทากาว ต่อคณะกรรมการ บริหาร โรงพิมพ์ คณะกรรมการ บริหาร โรงพิมพ์ เห็นชอบด้วย โจทก์ จึง อนุมัติ ให้ ซื้อ ได้ โดย ได้ มี การ ประกาศ เรียกประกวด ราคา กำหนด รายละเอียด ของ เครื่อง ไสสัน ทากาว ที่ จะ ซื้อพร้อม ทั้ง ตั้ง คณะกรรมการ รับ ของ ประกวด ราคา คณะกรรมการ เปิดซองประกวด ราคา และ คณะกรรมการ ตรวจรับ ของ ขึ้น มี ผู้ยื่น ซอง ประกวดราคา 3 ราย คือ บริษัท อิีสต์เอเชียติ๊ก จำกัด ห้างหุ้นส่วน จำกัด เบสเคมีเกิล แอนด์ แมชชินเนอรี่ และ ห้างหุ้นส่วน จำกัด ลำพูนไชยคณะกรรมการ เปิดซอง ประกวด ราคา ได้ ตรวจสอบ เครื่อง ไสสันทากาว และราคา ของ ผู้เสนอ โดย ได้ มี การ สอบถาม ราคา ใน ตลาด แล้ว ได้ มี มติให้ ซื้อ จาก ห้างหุ้นส่วน จำกัด เบส เคมีเกิล แอนด์ แมชชินเนอรี่ใน ราคา 490,000 บาท ต่อมา โจทก์ ก็ ได้ ทำ สัญญา ซื้อขาย และ ผู้ขายได้ ส่งมอบ เครื่องจักร ดังกล่าว ให้ โจทก์ แล้ว ระหว่าง การ พิจารณาจ่าย เงิน ให้ ผู้ขาย มี การ ร้องเรียน เกี่ยวกับ การ ซื้อ เครื่องจักรดังกล่าว โจทก์ จึง ตั้ง คณะกรรมการ ขึ้น สอบสวน ได้ความ ว่า จำเลยกำหนด ลักษณะ พิเศษ ของ เครื่อง ไสสันทากาว ให้ ตรงกับ เครื่องจักรที่ ห้างหุ้นส่วน จำกัด เบส เคมีเกิล แอนด์ แมชชินเนอรี่ เสนอขาย และจำเลยปกปิด ไม่ แจ้ง ให้ โจทก์ ทราบ ว่า ห้างหุ้นส่วน จำกัด ขาตภัณฑ์ เป็นผู้แทน จำหน่าย เครื่องจักร ที่ ซื้อ แต่ ผู้เดียว ใน ประเทศไทย และมี ราคา ใน ท้องตลาด เพียง 180,700 บาท ซึ่ง เป็น การ ฉ้อฉล โจทก์ ให้เข้า ทำ สัญญา โจทก์ จึง บอกล้าง นิติกรรม ซื้อขาย และ งดจ่าย ราคาแก่ ห้างหุ้นส่วน จำกัด เบส เคมีเกิล แอนด์ แมชชินเนอรี่ เป็น เหตุ ให้โจทก์ ถูก ห้างหุ้นส่วน จำกัด ดังกล่าว ฟ้อง ให้ ชำระ ราคา ตามสัญญา ซื้อขาย ซึ่ง ศาลฎีกา ให้ โจทก์ ชำระ ราคา 180,700 บาท พร้อมดอกเบี้ย ตาม คำพิพากษา ฎีกา ที่ 1559/2524 และ โจทก์ ต้อง เสียค่าใช้จ่าย ใน การ ต่อสู้ คดี ดังกล่าว ด้วย แล้ว วินิจฉัย ว่า จำเลยเป็น ลูกจ้าง ของ โจทก์ ซึ่ง เป็น มหาวิทยาลัย และ เป็น ส่วนราชการจำเลย ต้อง ปฏิบัติ หน้าที่ ด้วย ความ ซื่อสัตย์ สุจริต ไม่ ปฏิบัติหรือ ละเว้น การ ปฏิบัติ หน้าที่ โดย มิชอบ เพื่อ ให้ ผู้อื่น ได้ประโยชน์ ที่ ไม่ ควร จำเลย เป็น ผู้จัดการ โรงพิมพ์ ของ โจทก์ และจำเลย เป็น ผู้เสนอ ให้ โจทก์ จัดซื้อ เครื่อง ไสสันทากาว เพื่อ ใช้ใน โรงพิมพ์ นาย สุขุม ประธาน กรรมการ บริหาร โรงพิมพ์ ซึ่ง เป็นผู้บังคับ บัญชา ของ จำเลย ก็ ได้ มี คำสั่ง ให้ จำเลย เป็น ผู้ แนะนำและ ให้ คำปรึกษา ใน การ จัดซื้อ เครื่อง ไสสันทากาว จำเลย ย่อม ต้องให้คำแนะนำ และ ความเห็น โดย สุจริต ใน ทาง ที่ เป็น ประโยชน์ แก่ โรงพิมพ์ที่ จำเลย เป็น ผู้จัดการ อยู่ และ เป็น ผลดี แก่ โจทก์ ด้วย การที่ จำเลย ไม่ บอก ให้ คณะ ให้ คณะกรรมการ เปิด ซอง ประกวด ราคา ของโจทก์ ทราบ ว่า เครื่อง ไสสันทากาว ที่ ห้างหุ้นส่วน จำกัด เบส เคมีเกิล แอนด์ แมชชินเนอรี่ เสนอ ใน การ ประกวด ราคา เป็น ราคา ถึง 490,000บาท นั้น ความจริง ห้างหุ้นส่วน จำกัด ชาตภัณฑ์ เป็น ผู้แทน จำหน่ายและ ขาย ใน ราคา เพียง 180,000 บาท เศษ เท่านั้น และ จำเลย ยัง บอกแก่ นาย โฆสิต ประธาน กรรมการ เปิดซอง ประกวด ราคา ว่า ราคา ที่ห้างหุ้นส่วน จำกัด เบส เคมีเกิล แอนด์ แมชชินเนอรี่ เสนอ เป็น ราคาเหมาะสม อีก ดังนี้ นอกจาก จะ ไม่ ช่วย ให้ คณะกรรมการ เปิดซอง ประกวดราคา ได้ พิจารณา จัดซื้อ เครื่อง ไสสันทากาว ใน ทาง ที่ เป็น ผลดีแก่ โจทก์ อัน ส่อ ไป ใน ทาง ไม่ สุจริต ของ จำเลย แล้ว ยัง เป็นการ ช่วย ให้ ห้างหุ้นส่วน จำกัด เบส เคมีเกิล แอนด์ แมชชินเนอรี่ได้ รับประโยชน์ ที่ ไม่ ควร อีก ด้วย นับ ว่า จำเลย กระทำ ผิด หน้าที่ซึ่ง มี ต่อ โจทก์ หาก จำเลย บอก ความจริง แก่ คณะกรรมการ เปิดซองประกวด ราคา โจทก์ ก็ คง ไม่ ทำ สัญญา ซื้อ เครื่อง ไสสันทากาว กับห้างหุ้นส่วน จำกัด เบส เคมีเกิล แอนด์ แมชชินเนอรี่ เพราะ ราคา ที่ห้างหุ้นส่วน ดังกล่าว เสนอ สูงกว่า ราคา ท้องตลาด มาก และ เป็น การขัด กับ มติ คณะรัฐมนตรี ที่ ห้าม มิให้ หน่วย ราชการ ซื้อ สินค้าผ่าน คนกลาง และ โจทก์ ก็ จะ ไม่ ต้อง ถูก ห้างหุ้นส่วน ดังกล่าว ฟ้องร้อง เอา จน เป็น เหตุ ให้ โจทก์ ต้อง เสีย ค่าใช้จ่าย ใน การ ดำเนินคดีแม้ จะ ไม่ มี พยานหลักฐาน พอ ฟัง ว่า จำเลย ร่วม ทุจริต กับห้างหุ้นส่วน จำกัด เบส เคมีเกิล แอนด์ แมชชินเนอรี่ แต่ การ กระทำดังกล่าว เป็น ผล ให้ โจทก์ เสียหาย แล้ว การ กระทำ ของ จำเลย จึงเป็น การ ละเมิด ต่อ โจทก์ แล้ว มี ปัญหา ต้อง วินิจฉัย ต่อไป ว่าจำเลย จะ ต้อง ชดใช้ ค่า สินไหม ทดแทน ให้ โจทก์ เป็น จำนวน เท่าใดใน ปัญหา นี้ ฟัง ได้ ตาม ที่ โจทก์ นำสืบ โดย ฝ่าย จำเลย มิได้โต้แย้ง ว่า โจทก์ ต้อง เสีย ค่าฤชา ธรรมเนียม ใน การ ต่อสู้ คดีปรากฏ ตาม เอกสาร หมาย จ.34 ถึง จ.37 รวมเป็น เงิน 49,000 บาท โดยโจทก์ ไม่ ได้ รับ การ ชดใช้ เลย จำเลย จึง ต้อง ชดใช้ เงิน จำนวนดังกล่าว ให้ โจทก์ ส่วน ที่ โจทก์ ขอ ให้ จำเลย ใช้ ดอกเบี้ย อัตราร้อยละ เจ็ดครึ่ง ต่อปี ใน ต้นเงิน 180,700 บาท ให้ แก่ โจทก์ ด้วยนั้น ศาลฎีกา เห็นว่า ต้นเงิน จำนวน ดังกล่าว โจทก์ จะ ต้อง จ่าย ตามสัญญา ซื้อขาย อยู่ แล้ว หาก มี การ ชำระ เงิน จำนวน นั้น ตั้งแต่แรก ก็ ไม่ มี ค่า ดอกเบี้ย ที่ จะ ต้อง ชำระ ต่อ กัน ดอกเบี้ย ที่โจทก์ ต้อง ชำระ ก็ เฉพาะ ใน ระยะเวลา ที่ โจทก์ ยัง ไม่ ได้ ชำระต้นเงิน ใน ระยะเวลา ที่ โจทก์ ยัง ไม่ ชำระ ต้นเงิน ให้ ผู้ขาย นั้นโจทก์ ก็ ได้ รับ ประโยชน์ จาก เงิน จำนวน ดังกล่าว อยู่ ซึ่ง อาจ จะสูงกว่า อัตรา ดอกเบี้ย ร้อยละ เจ็ด ครึ่ง ด้วย ซ้ำ โจทก์ จึง ไม่ มีค่าเสียหาย ใน ส่วน นี้ ที่ จะ เรียก ให้ จำเลย ชำระ ได้
พิพากษา กลับ ให้ จำเลย ชดใช้ ค่าเสียหาย ให้ โจทก์ 49,000 บาทพร้อมด้วย ดอกเบี้ย

Share